Edvarðar saga hins helga (Flateyjarbók)
| Velg språk | Norrønt | Islandsk | Norsk | Dansk | Svensk | Færøysk |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Denne teksten finnes på følgende språk ► |  |
 |
||||
|
||||||
|
Eduardr konungr hinn helgi var son Adalrꜳds konungs Edgeirssunar. Af honum heyrdi enn heilagi Dunstanus byskup eingla saung i lopti ꜳ hans burdardegi med þeim hætti at ꜳ hans dogum mundi heilug kristni fꜳ frid ok framgang i Englandi. Modir Eduardar var Emma drottning dottir Rikgardar hertuga af Nordmandi. hon var systir Rodbertz er kalladr var diabaul. Hann leet hertugadom ok geck i heremitalif. Heilagr Eduardr elskadi þegar ꜳ vnga alldri heilaga kirkiu ok tidagerd. hann for klaustra at vitia ok þa munka at elska er honum þottu helgazstir ok sidsamazstir. hann gerdi margar ỏlmosur þeim er fatækir voru ok þurftugir. hann kalladi iafnan ꜳ almattigann gud ok hans helga menn i bænum sinum. enn þo tignadi hann vmfram alla adra næst gudi vora fru sanctam Mariam guds modur. þar næst Petrum postula sem sinn fostrfaudur ok Johannem postula ok evangelistam sua sem gædzslumann þess reina lifnadar er hann hellt alla sina æfi. þui at sua segia sannfrodir menn at þær þriar meyiar sem hann feck ser til eiginkuenna hueria eptir adra helldu hreinlifi vm alla sina daga eftir hans fortolum. Eptir Rodbert modurbrodur hins heilaga Eduardar er sigh hafdi fra skilit rikinu tok hertugadom Vilhialmr son hans er kalladr var bastardr. enn hann var þo eiginkonu sun ok het Gunnhilldr modir hans. hon var systir Adalrꜳds konungs. enn allir hertugar i Nordmandi fyrir honum voru frillusynir ok var hann þui bastardr kalladr sem hans forelldrar allir. Þeir gerdu frid milli sin Vilhialmr bastardr ok Ballduini milldi greifi af Flandr. þa het Ballduini greifi at gifta honum Matthilldi dottur sina. Ok er hertuginn kom til greifans at sia iumfruna. hann taladi til hennar blidliga ok kalladi hana vnnastu sina. þa suarar jumfruin. ęr ertu vallari þinn er þu hyggr þar sem ek er komin af konungligri ætt mune vilia giptaz einum bastardi. Þa reiddiz hertuginn ok tok i hꜳr henne ok felldi hana til iardar ok trad hana vndir fotum ok mællti sua. æigi er ek bastardr nema at auknefni. Siþan liop hann ꜳ hest sinn ok menn hans ok reid i brot skyndiliga. Greifinn ok hans greifina huggudu jumfruna ok hetu henni at gifta hana innan mꜳnadar hertuganum af Saxon. Jumfruin suarar. engum skal ek giptazst a minum lifsdogum nema þeim er ek var heitin þuiat engin ma at minni hugsan vid hann iafnazst. Eftir þetta sendi greifinn menn eftir hertuganum at kalla hann aftr. Hertuginn hugdi at þeir mundi vilia taka hann aftr med forzsi ok þui hio hann einn þeirra sundr i midiu i einu hauggi. enn sendimenn sogdu at greifinn villdi honum gott eina. sneri hertuginn þa aftr med þeim. ok i þessi ferd gerdi Vilhialmr bastardr brudkaup til jumfru Mathilldar ok for siþan heim i Nordmandi.
Fra Eduardi konungi
2. Nv er at vikia soghunni til ens heilaga Ethuardar konungs. at þa glodduz allir hofþingiar med alþydu i Englandi er þeir hofdu þat frelsi feingit eftir Knut konung hinn rika ok sonu hans at taka Jathuard til konungs i Englandi er kominn var af rettri ok fornri Englakonunga ætt. siþan var hann koronadr. ok þar af feck heilug kirkia frelsi enn hofþingiar framgang enn vtlendir vikingar ok vondir menn nidran enn alþyda frid ok farsælu. Margir lutir vrdu þeir i hans lifi vm hans iarteinir ok spꜳdom at sannfrodir menn hafa rita lꜳtid ꜳ bokum. enn fyrir fꜳfrædi vitum ver varla huat fyrr edr sidar hefir verit ꜳ hans dogum. ok þui segiom ver þat fyst er oss þickir mestrar frasagnar vert.
Fra synum Eduardar konungs. capitulum.
3. Þat var ꜳ einum huitasunnudegi sem enn heilagi Jathuardr konungr var staddr at Petrskirkiu i Vestmusteri skryddr ollum krunuklædum ok hlyddi messo. ok j þann tima er vpp var halldit likam vors herra Jesu Cristi kom at konunginum hlꜳtr sua mikill at allir vndraduzst þeir er hia voru. |[1] Eftir messo spyria hans menn huat uolldi þessum fꜳheyrda hlatri. Konungr suarar. Danakonungr bioz med vtalligann fiolda skipa at heria ꜳ vort land. ok sem hann skylldi vpp stiga j skipit af einum bꜳti þa fell hann ꜳ kaf ok druknadi at rettum guds domi. Þa voru menn sendir sem skiotazst til Danmerkr ok reyndiz þetta allt satt sem konungr hafdi sagt. En med þui at Danakonungr var ecki nefndr þa þickiaz frodir menn i Noregs konungs riki æigi vist vita huerr þessi konungr hefir verit. nema þat er hellz sagt fra ordum Gizsurar Hallzsunar er vitrazstr logmadr var ꜳ Jslandi at þessi konungr hafi verit Sueinn son Knutz konungs rika ok Alfiuu. Sua bar enn til þridia dag iola a hꜳtid Johannis evangeliste sem konungr geck i processione skryddr krunuklædum þa sa hann hia ser sua sem einn pilagrim af Jorsolum kominn i fogrum slagningi. þessi pilagrimr bad konung gefa ser nockut enn konungrinn kuezst ecki þar til hafa þat er hann mætti gefa honum. Pilagrimr mællti. gef þu mer nockut fyrir skylld þess heilaga mannz er þu elskar mest. Þa mintiz konungr a Johannem postula er þa var hꜳtid halldin ok gaf pilagrim krunugull sitt. þa huarf pilagrimr at syn. A næstu nott eptir birtiz heilagr Johannes postuli einum gofgum manni enskum herteknum er þa hafdi verit .ix. (vetr) i fanghelsi af Saracinis ok baud honum at segia Englakonungi at sialfr Johannes ewangelista hafdi honum vitrazt a sinni hꜳtijd ok bad hann færa konungi fingrgull sitt at hann efadi eigi at þat væri satt er hann sagdi. Þꜳ færdi hinn heilagi Johannes hann heim i Eingland ꜳ einni stundu til sinna eigna. var hann ok skiott kenndr af sinni hustru ok bornum ok huildiz hann þann dag med þeim. Enn vm morgininn eftir for hann til Jathuardar konungs ok nꜳdi at tala vid hann sua at allir mattu heyra þeir er inni voru þau ord er heilagr Johannes hafdi bodit at hann skylldi konungi segia. hann sagdi ok inniliga fra þui huersu heilagr Johannes hafdi fært hann ꜳ einni momentu ok leyst af grimmum Saracinis þrældomi. Þetta vndraduzst allir er heyrdu ok kueiktuz einkannliga af þessum fꜳheyrda atburd til lofs ok astar vid sælann Johannem postula ok evangelistam ok til sannrar hlydni vid enn heilaga Jathuard konung.
Fyrirburdir. capitulum.
4. Jathuardr konungr var enn einn tima i Vestmyst ok sat yfir bord koronadr milli margra hofþingia. þat var a paschadag. enn þessir voru agætazstir Haralldr jarl ok einn byskup ok einn aboti volldugr. Jathuardr konungr hugsadi meirr vm himneska luti enn jardlega sua sem hann sæi i einn spegil þa vndarliga luti er hann feck mikinn lꜳtr af. Ok þa er bordin voru burt tekinn spurdu hofþingiar at hueriu hann hafdi hlegit. ok sem þeir hofdu leingi eftir spurt þa suarar hann þeim. .vij. sofendr er huila i fiallinu Chelio ok nu hafa þeir .ccc. ꜳra legit ꜳ (hægri) hlid en er ek tok hlæia þa snꜹruzst þeir a vinstri hlid ok sua munu þeir liggia .lxx. ok .iiij. ꜳr. ok hefir þetta at merkia mikla vhamingiu daudligra manna þuiat ꜳ þessum ꜳrum munu þeir lutir allir fram koma er gud hefir fyrir sagt at verda mundu vm heims enda at þiod mun risa vpp i moti þiodu ok riki i moti riki ok verda storir landzskialftar ok drepsottir hallæri ok himneskar ognir þuiat nu verdr vfridr ok orrostor af heidnum monnum ꜳ kristna menn. enn cristnir menn skulu vinna stundum sigr ꜳ heidnum monnum. Marga luti sagdi konungr þeim þa er þeir vndraduzst huersu hann matti vita bædi[2] af pinu .vij. sofendra ok alitum þeirra ok flest þat sem ꜳ engum bokum stendr af þeim ritad ok sagdi sua inniliga fra þeim sem hann hafdi optliga seet þꜳ. Enn er þessir .iij. hofþingiar hofdu þetta heyrt gerdu þeir sina sendiboda jarlinn riddara byskupinn klerk aboti munk til keisara i Miklagardi. þeir hofdu med ser bref ok præsentur Jathuardar Englakonungs. Keisarinn tok sæmiliga vid þeim ok sendi þa til erchibyskups af Effeso med sin bref er Girkir kalla sacram at hann syndi sendimonnum Englakonungs likami .vij. sofenda. Byskup gerdi sua ok profadizt allt sem Jathuardr konungr hafdi þeim sagt. Grickir kuoduz þat ok sueria meghu at þeirra forelldrar hofdu sua sagt at .vij. sofendr lꜳgu ꜳ hægri hlid. enn nu sem profuat var fyrir þa ensku menn þa lꜳgu þeir a vinstri hlid. Eptir þetta kom þat skiott fram er enn heilagi Jathuardr hafdi sagt vm vfrid þann ok onnur veralldar afelli. þuiat Agarene Arabes ok Tyrkir gerdu mikinn vfrid i Syria Licia ok minni Asia ok eyddu margar borgir Effesum ok Jerusalem. ok .vij. ꜳr eftir þetta anduduz .iij. (pafar) ꜳ odrum .vij. ꜳrum Victor Stephanus ok Nicholaus.
Fra Eduardi konungi
5. Þat bar at a nockurum hatidardegi er Jathuardr konungr hlyddi messu ok stod nær honum einn byskup. ok þa er vpp var halldit vars herra likama syndiz konunginum sem þat væri vngr sueinn hardla fagr. Konungr visadi byskupi til þessa stortakns. syndiz honum þa sua sem konungi enn engir sa fleiri þessa iarteign. Sa atburdr vard er Jathuardr konungr sat i hꜳsæti sinu at einn kryplingr lꜳ fyrir herbergisdyrum hans. hann sagdi sua at Petr postuli hafdi hann þangat sendan ok quedit a þat at sialfr konungr skylldi bera hann til Petrskirkiu ok hann mundi þa heill verda. Enn er þetta var sagt Jathuardi konungi geck hann til hans ok heyrdi sialfr af honum þessi ord ok fyrir sakir trufesti ok litillætis þa tekr konungr kryplinginn i fang ser ok berr til Petrskirkiu i Lundunum ok setti þar nidr. þa vard hann þegar alrettr. lofudu allir gud þeir er sa ok |[3] heyrdu þessa jarteign. Þat var einn hatidardag þa er Jathuardr konungr sat yfir bordi at i herbergit kuomu menn .iij. ok voru .ij. blindir enn einn hafdi eitt auga ok sa þo litid. þeir bꜳdu konung miskunna ser ok sogdu honum vanheilsu sina. Konungrinn bad fa þeim handlaug sina er hann hafdi tekit eftir mat ok bad þa striuka vm augu ser. ok er þeir hofdu þetta gert vrdu þeir skiott heilir ok foru fegnir i brot ok hofdu fyrir heilagleik konungs feingit .v. augu. Opt fengu menn af hans handlaug heilsubot ok af þui er hann for hondum vm siuka menn.
Liflꜳt Gudina jarls
6. J þann tima er andadar voru .ij. konur Jathuardar konungs ok badar hofdu halldit skirlifi af hans fortolum þa feck hann ennar þridiu. su var dottir Gudina jarls Vlfnadrssunar systur Haralldz jarls ok Tosta jarls ok annarra Gudina sona. Toku þeir fedgar þa virdingar miklar i Englandi ok hofdu allir eda bezstu jarldoma. Suo segia enskir menn at Haralldr jarl Gudinason hafi verit fræknazstr madr ok bezstr riddari i Englandi bædi at fornu ok nyiu. Jathuardr konungr atti vngan brodur sammædra enn ei kunnum ver at nefna fedr hans ok var hann þo mikill hofþingi. þessi madr var næstr konungdomi i Englandi eftir Jathuard konung brodur sinn ef hann andadizst sonlauss. Enn er Gudini jarl vard þess viss af drottningu sinni at hon hellt reinlifi af fortaulum konungs ok þau mundu eingann sun eiga til rikis eptir sik þa villdi Gudini jarl þar rꜳdum til rꜳda at Haralldr sun hans yrdi konungr er þa þotti mestr agætismadr af ollum enskum hofþingium. Ok i þann tima feck konungs brodir brꜳdasott ok do. vm þat var miog margrætt huat sueini þessum mundi hafa at bana vordit. Þat var einn hatidardag er Jathuardr konungr sat yfir bordi ok sat Gudini jarl til annarrar handar konungi enn ꜳ adra hond konungi sat byskup. ok er skutilsueinn bar einn disk fyrir konunginn þa drap hann fæti ok rasadi naliga til fallz. þa stack hann nidr odrum fæti hart ok studdi sik sua. Þa mællti Gudini jarl. hlifdi þar nu brodir brodur. Konungr suarar. eigi hlifir minn brodir mer sua. Þa suarar jarl. sua lꜳti gud mik niota þersa morsels er nu ętla ek at eta sem eigi red ek dauda brodur þinum þottu grunir mik vm þat jafnan. Siþan tok jarl morsel af diskinum ok ætladi at eta. Þa tok konungr hond jarls vm vlflidinn ok retti til byskups ok mællti. herra lauardr blezadu sagdi konungr. Byskup gerdi sua. Siþan lagdi jarl Gudini bitann i munn ser ok ꜳt ok er hann villdi suelgia þa stod hann i halsi honum sua at huarki geck vpp ne nidr. ok þar do jarl þegar i stad ok var dreginn ofugr or hꜳsætinu ok vt fyrir hræfugla. enn þo var hann grafinn siþan at kirkiu fyrir bæn frænda ok vina.
7. Sva hugsadi enn heilagi Jathuardr konungr eptir at honum þotti hertugi Vilhialmr bastardr næst konungdomi i Englandi eftir sik bædi fyrir þær sakir at hann var kominn af ætt Englakonunga ok nainnar frændsemi er þeirra var i milli. Þat var eitt sinn er Jathuardr konungr atti tal vid alla hofþingia i Englandi. let hann þa sueria ser eida syni Gudina jarls ok þar med alla adra at þeir skylldu engan konung taka eftir hann i Englandi nema Vilhialm bastard. Þat var nockuru sidar at Haralldr jarl Gudinasun for at erendum sinum sudr vm sio ok gaf honum eigi aptr til Englandz fyrir motvidri þa kom hann til Vilhialms bastardz ok dualdiz med honum vm rijd. þa veitti Haralldr Vilhialmi suardaga til þess at hallda eigi riki i moti honum i Englandi þa er Jathuardar konungs misti vid. Þat er ok nockurra manna sogn at þa festi hann ser jumfruna dottur hertugans Vilhialms ok rauf sialfr þau festamꜳl. Þa er Jathuardr konungr hafdi radit Englandi .xx. ok .v. ꜳr tok hann sott i Lundunum a jolum. kalladi hann þa til sin marga hofþingia ok lysti þa enn þui at Vilhialmr bastardr skylldi konungr vera i Englandi eftir hann. Enn er sottin tok at þrongua honum sua at litill var mꜳttr hans ok mal segia menn at Haralldr jarl Gudinasun lyti yfir hann ok skirskotadi þa þegar at konungr hafdi þa gefit (honum) rikit eftir sik i Englandi. Jathuardr konungr andadizst litlu sidarr ok var jardadr i Lundunum i Pꜳlskirkiu. Hann skein þegar iarteinum eftir dauda sinn sem ꜳdr. hann la i iordu allt þar til er heilagr Thomas erchibyskup tok hann vpp ok let leggia hann i skrin. Enn med þui at Haralldr jarl Gudinasun var storættadr i Englandi ok mannadr vel enn landzmonnum þotti þungt at ganga vndir riki vtlendra hofþingia þa toku þeir Haralld til konungs ok var hann vigdr vndir koronu sem sidr er til enskra konunga. Vid þetta var ecki Tosti jarl brodir hans ok var hann þo þeirra elldri ok þotti hann þui nær konungdominum. fann hann þa Haralld brodur sinn ok beiddiz at vera jafn vid hann enn Haralldr konungr syniadi þess. Þa for Tosti jarl or landi ok fyrst til Danmerkr a fund Sueins konungs Vlfssunar frænda sins ok bad hann vinna England vndir sik sem gert hofdu enir fyrri Danakonungar. enn Sueinn konungr var þess æigi buinn. For þa Tosti jarl nordr i Noreg ok eggiadi Haralld konung Sigurdarson at vinna England vndir sik. Ok þetta sumar eftir foru þeir Haralldr konungr Sigurdarson ok Tosti jarl til Englandz med her ok felldu i Joruik Maurukara jarl Gudinasun en Gyrdr jarl brodir hans flydi or þeirri orostu. Enn fꜳm nottum sidarr baurduz þeir Haralldr konungr Gudinasun ok Haralldr Sigurdarson ok med honum Tosti jarl vid Stafnfur(d)u bryggiur. ok fellu þeir þar badir Haralldr ok Tosti sem segir i æfisogum Noregs konunga. Enn er Vilhialmr bastardr hertugi spurdi andlꜳt Jatuardar konungs frænda sins ok þat at Haralldr Gudinasun hafdi sik lꜳtid taka til konungs likadi honum storilla ok þotti Haralldr hafa rofit særi sin ok einkamal vid sik. safnar hann þa þegar til sin hofþingium ollum þeim er hann feck ok stormiklum her odrum. Hann hio her þann allan vt i England i þann tima er þeir hofdu barizst Haralldarnir. tok hann þegar at heria er hann var landfastr vordinn ok lagdi vndir sik land huar sem hann kom. Enn er Haralldr Gudinasun spurdi þetta þa for hann i mot honum ok vard fundr þeirra sudr vid Helsingiaport ok hafdi huartueggi allmikinn her. Þa mællti Gyrdr jarl vid Haralld konung brodur sinn. þat vggir mik at þer takizst eigi |[4] at hallda bardaga moti Vilhialmi bastardi þui at þu ert eidsuari hans ok hefir þu suarit honum þat at hallda eigi England fyrir honum. Haralldr konungr suarar. vera kann þat brodir sagdi hann at þer se betr hent at beriaz vid Vilhialm enn mer. enn ecki hefir ek vanr verit at liggia i hreysum þa er adrir menn hafa barizst. ok eigi skal Vilhialmr bastardr þat spyria at ek þora eigi at sia hann. Eftir þat let Haralldr konungr setia vpp merki sitt ok red siþan til orrostu moti Vilhialmi ok vard þar allmikill bardagi ok þotti leingi vsynt huarr sigr mundi hafa. Enn er ꜳ leid orrostona þa tok at snua mannfallinu a hendr enskum monnum ok fell þar mikill her enn allir flydu þeir er lifit þagu. Þar fell Haralldr konungr af mædi ok af frabærri sokn ok Gyrdr jarl brodir hans enn Valþiofr jarl brodir þeirra flydi or orrostu. Vilhialmr let siþan brenna hann i skogi einum ok med honum .c. manna. Þat er sogn enskra manna sannordra at a næstu nott eftir bardagann hafi nockurir vinir Haralldz konungs farit til valsins ok leitat eftir liki hans ok fundu hann lifanda ok fluttu til lækningar ok var sidan græddr ꜳ laun. Enn er Haralldr konungr var heill vordinn þa var honum bodit af sinum vinum at strida ꜳ Vilhialm ok fꜳ landit huat er kostadi. Enn Haralldr konungr villdi þat eigi ok kuaz vndirstanda at gud i himinriki vnti honum eigi rikisins enda ma vera at sua se betr. Tok konugrinn[5] þꜳ vpp æskiligt rꜳd at fyrirlꜳta þessa heims metnat ok geck i stein ok var einsetumadr medan hann lifdi þionandi sua almꜳttigum gudi vaflꜳtliga bædi nꜳtt ok dag. ok er þat margra manna sogn at Haralldr konungr hafi lifat allt fram ꜳ daga Heinriks gamla.
Vilhialmr vard konungr
8. Vilhialmr bastardr lagdi vndir sik allt England ok let taka sik til konungs ok let vigia sik vndir koronu ok var hofþingi allmikill. Hans riki var þo miok ỏfundsamt af morgum monnum ok hofdingium i Englandi ok gerdu enskir menn þeir er eigi villdu þiona Vilhialmi bastardi ordsendingar til Sueins konungs Vlfssonar Danakonungs at hann kæmi til Englandz med Danaher ok þeir mundi þa ganga til handa honum ok beriazst med honum i moti Vilhialmi bastardi. Enn er Vilhialmr vissi þessa ordsending þa sendi hann til Danmerkr Gudina junga Ballduinasun jarls ok med honum einn agætann byskup. Þeir foru med storgiofum af Vilhialmi til Sueins Danakonungs ok bad at Sueinn konungr skylldi æigi heria ꜳ riki hans. ok fyrir þetta lattizst Sueinn konungr at fara med her i England. ok for sua nockur ꜳr at Vilhialmr konungr sendi Sueini konungi giafir ok frelsti sua riki sitt. ok þat hafa Danir til er þeir kalla at Sueinn Vlfsson Danakonungr hafi rꜳdit Englandi eftir Haurdaknut ok eftir Jathuard konung hinn helga. Enn er enskir hofþingiar vrdu vissir þess at Danakonungr villdi ecki lid veita þeim i mot Vilhialmi enn þeir voru radnir i þui at þeir villdu eigi vndir hans riki bua þa letu þeir odul sin ok flydu brot af Englandi med mikinn her. Þar voru formenn þrir jarlar ok atta barunar ok var mest fyrir þeim Sigurdr jarl af Glaucestr enn þeir hofdu halft fiorda hundrat skipa ok þar ꜳ bædi mikit lid ok fritt. Þeir foru fyst sudr vm sio ok siþan vestr fyrir Matheusnes[6] ok sua vt fyrir Galiciam. þadan foru þeir til Niorfasunda ok vt vm sundin til hofudborgar þeirrar er Septen heitir. þeir veittu þar atsokn mikla ok fengu vnnit borgina. þeir drapu þar fiolda heidinna manna. þeir fengu þar sua mikit fe i gulli ok i silfri at þat var meira fe enn allt þat er þeir hofdu ꜳdr ok var þat storfe af þui at þeir hofdu i lausafe varit ollum eignum þeim er þeir hofdu i Englandi. Þadan helldu þeir austr eftir Niorfasundum ok kuomu til eyianna ok vnnu bader Maiork ok Minork. Eftir þat foru þeir til Sikileyiar. ok er þeir voru þar þa spurdu þeir vfrid mikinn vr Miklagardi ok sat vm stadinn heidit folk bædi a skipum ok landi. þa var Kirialax mikli stolkonungr ok hafdi nytekit vid riki. Þetta var nockurum vetrum eftir fall Haralldz konungs Gudinasunar.
Fra Engilsmonnum
9. Enn er enskir menn spurdu vfrid mikinn or Miklagardi væntu þeir ser þar framkuæmdar mikillar þuiat langan tima ꜳdr hofdu Nordmenn þar storsæmdir feingit þeir er mꜳlamenn gerduzst. Siþan helldu þeir austr eftir hafi ok sua nordr til Miklagardz ok komu vm nott til stadarins. tunglslios var ꜳ mikit ok logdu þeir þegar til orostu. Þar vard enn hardazsti bardagi ok hofdu þeir myklu meira lid er fyrir voru. enskir menn logdu at sua fast at þeir nꜳdu þegar vppgongu a þau skip er yzst lꜳgu. þeir ruddu skipin sua sem komuz vpp. folkit var sumt drepit enn sumt liop ꜳ kaf sumt ꜳ onnur skip ok geck sua flottinn skip af skipi vnz þeir hofdu vnnit aull skip þau er eigi flydu. Þat folk er ꜳ land hafdi komizst hliop i herbudir ok sogdu at oflyiandi her var kominn sa er ecki vetta stod vid. lupu þa vpp allir þeir er i budunum voru ok vard ecki annat rꜳda tekit enn herrinn flydi þadan sem hann var huerr er matti farandi med slikt er hann gat med komiz. Enn vm morgininn er liost var fengu borgarmenn sęt at herrinn var i brottu sa er vm stadinn hafdi setid enn þar voru komin skip morg ok stor ok ger a allann annan hꜳtt enn þau er þar hofdu ꜳdr verit. Sendu borgarmenn[7] þa til skipamanna ok siþan fundu þeir konunginn ok tok hann vid þeim hardla vel ok þackadi þeim sigr þann mikla er þeir hofdu vnnit honum ok hans lidi til fridar ok frelsis. Þeir duolduz vm rijd i Miklagardi ok fridadu riki Grickiakonungs. Kirialax konungr baud þeim at stadfestazst þar ok gæta vel lifs sins sua sem sidr er til þeirra manna er ꜳ mala ganga. enn Sigurdi jarli ok morgum odrum enskum monnum þotti oflitit forlaug sin at elldaz þar med þui moti at þeir hefdi ecki riki til forrꜳda ok beiddu konunginn at fa ser borg nockura edr stad nockurn þann er þeir mætti eiga ok þeirra erfingiar. Konungr þottiz eigi mega taka adra menn af odỏlum sinum. ok er þeir attu þetta at tala þa segir Kirialax konungr þeim at hann vissi land eitt liggia til landnordrs j haf þat er legit hefir at fornu vndir Miklagardz keisara enn siþan vnnu heidingiar þetta land |[8] ok bygdu. Ok er þetta vissu enskir hofþingiar bꜳdu þeir keisarann heimilldar a þessu landi at þat skal vera (þeirra) eign ok þeirra erfingia skattalaust ok skyllda i alla stadi ef þeir fengi landit vnnit vndir sik af heidnum monnum. þessu iattar keisarinn þeim. Eptir þetta foru enir ensku menn brot af Miklagardi ok helldu nordr i hafit. enn nockurir hofþingiar af lidi þeirra duolduz þar eftir ok geingu ꜳ mꜳla. Þeir Sigurdr jarl komu til landz þessa ok attu þar margar orrostor ok fengu vnnit landit enn rꜳku brott allt folk þat er þar bygdi adr. Siþan bygdu þeir land þetta ok gafu nafn ok kolludu England. borgum þeim er þar voru a landinu ok sua þeim er þeir gerdu þar gafu þeir nafn stadanna or Englandi. þeir kolludu þar Lundun ok Jork ok annarra hofudborga nofnum i Englandi. Þeir villdu eigi hafa Pꜳlsbok sem geck i Miklagardi ok sottu þeir byskupa ok adra kennimenn i Vngariam. þetta land liggr i ætt beggia austr ok landnordrs fra Miklagardi .vj. dægra sigling i hafit ok er(u) þar hinir bezstu landzkostir. hefir þetta folk ok þeirra synir þar bygt siþan.
Fotnoter:
