Prolog (Stjórn)

Fra heimskringla.no
Revisjon per 12. apr. 2020 kl. 12:29 av August (diskusjon | bidrag)
(diff) ← Eldre revisjon | Nåværende revisjon (diff) | Nyere revisjon → (diff)
Hopp til navigering Hopp til søk
Velg språk Norrønt Islandsk Norsk Dansk Svensk Færøysk
Denne teksten finnes på følgende språk ► Original.gif


Stjórn


Stjórn


Her hefr vpp prologum eptir fyrirsogn virðuligs herra Haconar konungs.

Sa er haattr ok uani keisaralighs ualldz ok konungs gards slekt. at hafua þrenn einkannligh ok heimỏligh herbergi. Hit fyrste hans[1] herbergi er þat i hueriu er hann sitr upp aa raad edr stefnur ok dęmir logh ok rettindi manna i millum. Annat er þat sem hann etr i ok ueitir sinum monnum ueizlur. Hit þridia hans herbergi er þat sem hann hefir ser til heimoligra naada ok hann sefr i. Vpp aa þenna haatt hefir uaarr konungr. sa sem stiornar medr sialfs sins[2] ualldi vindum ok veralldar sio. þenna heim fyrir þat herbergi i hueriu er hann hefir sin rad ok rędur ok skipar maalum manna. huar er allir lutir skipaz eptir hans ualldi ok uilia. Af þessu kallaz hann sem hann er uaarr herra. huadan af er Dauid segir i psalminum. Vaars herra er iordin ok oll hennar fylling. Avnd ok hiarta huers sem eins rettlaatz manz hefuir hann ser sua sem til naadahus ok heimolligrar huilldar. þuiat mikill lystughleiki er honum at uera sętliga medr sonum mannanna. sua sem skrifat er. af huerre samueru ok sętre huilld er hann kallaz brudgumi. Heilaga skript ok rauksamliga ritning hefir hann ser til þeirrar hallar ok heimoligs herbergis sem hann ueitir i. i huerre er hann giorir sina menn þaleidis auloda. at þar af skapaz þeir hofsamir. Huar af er sua segiz i psalterinu. Medr samþycki gengum[3] ver i guds husi. þat er sua at undirstanda. at i heilagri ritningu skildum ver allir hinn sama lut medr einu samþycki. at huerre grein er hann kallazt husbondi. Þetta sama herbergi heilogh guds ritning hefir þrennar greinir eda haalfur. þat er grunduoll uegg ok þekiu. Sagen sialf er grunduollr þessa heimoliga guds huss ok herberghis. Su skyring af heilagri skript sem segir huat er huert verkit i saughunni hefir at merkia er hinn hęrri ueggrinn. En su þydingin[4] er þekian som oss skyrir þann skilning af þeim gerdum ok uerkum er sagan hefir i ser. sem oss er til kennidoms. huat er oss hęfir af þeirra framferdum ok eptirdęmum at gera edr fram fara. sem þa hefuir fra uerit sagt.

Nu sua sem[5] virduligr herra Hacon Noregs konungr hinn coronadi son Magnusar konungs leet snara þa bok upp i noręnu sem heitir heilagra manna blomstr. þeim skynsomum monnum til skemtanar sem eigi skilia edr vndirstanda latinu. huer er gengr ok segir af serhuerium heilogum monnum aa þeirra haatidum ok messudogum. vpp aa þann haatt uildi hann ok at þeim godum monnum metti yfir sealfs hans bordi af þessarri guds havll ok herbergi. þat er af heilagri skript. medr nockurre skemtanar uissu kunnigt verda. sua þo at hinum uisorum mętti eigi mikil þuingan i uera. af huerium stormerkium eda huerium tilfellum sunnudagar ok adrir þeir timar eru haldnir sem eigi er[6] odrum heilogum monnum einkannliga sungit enn sialfum gudi. Vil hann sua i sialfs sins herbergi þij. sem hann ueitir i sinum beztum monnum. liosliga lesaz lata fyrir ollum godum monnum af þij guds husi. þat er af heilagri ritningu. medr hueriu er sialfr hann seðr sętliga alla sina menn. En sa sem norænaði. kennandi sinn faatękdom ok uanfære. tok þetta uerk meir upp aa sik af bodskap ok forsaugn fyrri[7] sagds virduligs herra. en þat at hann uissi sik eigi þar til miok ulikan ok uanfæran. huar fyrir er hann bidr. at allir godir menn se honum uaarkunnigir um alla þa luti sem hann hefir i þessarre gerd uuidrkięmiliga[8] sagt eda fram farit. Byriaz þessor giord ok hefz af sogdum guds hallar grunduelli. þat er af [sialfre sogunni en eigi af hennar skyring eda skilningi. ok en helldr af upphafui þess sama grunduallar. þat er af[9] ritningarinnar upphafui ok aunduerdri genesi. eptir þij sem timanum til heyrir. nockurum lutum þar medr af odrum bokum. sua sem af scolastica historia ok af speculum hystoriale. eptir sialfs hans forsaugn saman lesnum ok til logdum.




Fotnoter

  1. konungs, B
  2. hans, B
  3. gongum, B
  4. þydingh, B
  5. vaarr tilf. B
  6. eru, B
  7. fyrr, B
  8. nuiðrkuæmiligha, B
  9. [mgl. B