Maríu jartegnir - Var frv vitraðiz kreptri meyiv ok grøddi hana

Fra heimskringla.no
Hopp til navigering Hopp til søk
Velg språk Norrønt Islandsk Norsk Dansk Svensk Færøysk
Denne teksten finnes på følgende språk ► Original.gif


Noen spesialtegn vises ikke på iPhone/iPad.


Maríu jartegnir


Var frv vitraðiz kreptri meyiv ok grø̨ddi hana


St (Varianter fra E)


Var frv vitraðiz kreptri meyiv ok grø̨ddi hana[1]

I nꜹckvro heraði var einn fatø̨kr bondi, hann atti meðr sinni eiginkonv morg bø̨rn, flytiandi [þa vmegð[2] með sinni vmhyggiv ok handa erfiði. Sono[3] atti hann marga ok eina dottvr, hon var kryplingr ok hinn mesti ølmosvmaðr. Nv kemr sva, at bøði[4] þessi hion andaz [miøk iafnsnimma[5]. Dreifaz þa børnin viða at leita ser atvinnv, enn mø̨rin krepta[6] er iafnan i sama stað[7], þviat hon ma sik hvergi hrø̨ra i brott, helldr er hon flutt millvm þorpa, sva sem hverr villdi henni veita fyrir guðs nafni. [Þaðan af berr sva til[8] a nøckurn tima, at henni er fylgt sið vm kvelld til eins bonda. Sa bondi var illr viðreignar, grimmr ok geysi tomr af[9] gvðs ótta. Þvi talar hann haurðvm hermðarorðvm við þann gvðs ꜹmingia, segiandi at hon geri ser læti ok leiðindi, ok vili sva iafnan laut ok oþrifin[10] lifa at afla ser eigi matar sem aðrir menn, þvi segiz hann eigi lengr mvndv þola skropvm[11] hennar [ok latæði[12], livgandi þat sem fiandinn kennir[13] honvm, at nogr vęri dagr, ok hon møtti vel ganga til annars bø̨iar.

Viðr þessi [snvbbvnarorð ok hvers kyns miskvnnarleysi[14] verðr męrin storliga hrygg, þviat hon þickiz eigi skilia, hvat af henni mvn[15] verða, ef hvn skal vti liggia vm nottina, enn hon ma sie hvergi hrø̨ra [til manna bygða[16], ok allt[17] eins ser hon sinn[18] þann likaztan, at draga sic brott [af þeima bæ[19] sakir ognarorða ok atstøðu þess bannsetta bonda. Nv sem hon hefer lengi þinz i sarvm grat ok sviða likams[20] fyrir þat ofrafl[21], er hvn veitir veykvm liðvm, nattar hana fram hia skogi nøckvrvm, tekr hon þa [einkannliga til[22] at grata, biðeande almatkan gvð ok hans blezaða[23] moðvr, at þꜹ miskvnni hennar mali a nøckvrn hátt. Eptir langan grat sofnar hon, ok skiotliga birtiz henni [skiol ok[24] miskvnn fatø̨kra ok hialp nꜹðstaddra signvð gvðs moðir sancta Maria. Hvn er þa hyr i asionv ok gøfvgliga blið i orðrø̨ðu, sva segiande til þessarrar fatø̨kv konv: „Miøk ertv hrygg, dottir min, segir hon, ok er þat várkvnn, þviat heilsvleysi þitt ma þer mikit þickia, einkannliga[25] sakir þess at flestir mæðaz a dvgnaðinvm við þik, enn hvarki er til faðir ne moðir at hialpa þer. Nv er þat mitt eyrinde, at þegar sem þv vaknar, [vil ek, at þv risir vpp ok[26] farir sendifør mina til [nøsta bęiar[27]. Þꜹ hion er þar bva, ero bø̨ði rettlát, ok er hvsfreyia mer þo kiø̨rri, þviat hon gerir mer einkanlig elskvbrgrø̨ð. Henni skaltv bera kveðiv mina ok þat með, at hon veiti þer vist sva langan tima, sem þv þarft fyrir mitt nafn. Her með [segðv henni minn vilia[28], at hon ok bondi hennar ok allt þeira hyski fasti ꜳ myrgin[29], þviat þa er laugardagr, er mer til heyrir. Ok vil ek, at þv fastir heþan ifra hvern lꜹgardag, vtan storar hatiðir beri vpp[30] ꜳ, ok þar fyrir ꜹðlaz þv gleði eilifs fagnaðar.“

Eptir [sva talat[31], hverfr drotningin [til himins[32], enn mø̨rin vaknar [rett ok[33] alheil ok vel til bvin at gera sem fliotaz frvinnar eyrindi. [Sva ferr hvn ok fram kemr[34], berande hvsfrvinni kveðivna ok þat er fylgði. Verðr hon [þessarri sø̨gv[35] fegnari enn fra megi segia, hlyðandi øllum lutum, sem gvðs moðir sancta Maria bꜹð henni [at gera[36]. Enn er fyrr greind hion segia sinvm heimamønnvm, at hverr ok einn skal fasta a[37] lꜹgardag, sem fyrr var skrifat, mꜹglar i moti einn þręll ok ambatt. Skiotliga[38], taka bø̨ði makliga hefnd með þeima hø̨tti, at sva sem þrẻllinn ferr i skog [til viðarhꜹgs[39], setr hann ꜹxarinnar egg a sina hønd, sva at hann fęr mikit sár. Enn ambattin fellr miok hatt heima i mylnvhvsi, sva at [hennar hønd meiðiz i niðrkvámvnni[40]. Var þeim a þvi [siþan baðvm[41] meiri hvgr at mꜹgla eigi i moti lꜹgardaga føstv eða annarri gvðs moðvr þionostv.




Fotnoter:

  1. Af illum bonda E.
  2. [þau E.
  3. Syni E.
  4. mgl. E.
  5. [mgl. E.
  6. mgl. E.
  7. hieradi E.
  8. [Þui giorizt sua E.
  9. godum uerkum ok tilf. E.
  10. oþrifanliga E.
  11. skropv̄ St., E.
  12. [mgl. E.
  13. kendi E.
  14. [myskunnarlausu ord E.
  15. mune E.
  16. [mgl. E.
  17. at tilf. E.
  18. mgl. E.
  19. [mgl. E.
  20. likamans E.
  21. afl E.
  22. [sarliga E.
  23. blezudu E.
  24. [mgl. E.
  25. mgl. E.
  26. [riser þu upp, ok uil ek at þu E.
  27. [þess bæiar er svo heitir E.
  28. [seg henni, at ek vil E.
  29. morgin E.
  30. mgl. E.
  31. [þetta E.
  32. [heim til himirikis E.
  33. [mgl. E.
  34. [mgl. E.
  35. [mgl. E.
  36. [mgl. E.
  37. mgl. E.
  38. huer skiotliga E.
  39. [mgl. E.
  40. [haundin meiddizt E.
  41. [mgl. E.