Forskjell mellom versjoner av «Skírnismál»
Linje 16: | Linje 16: | ||
|- | |- | ||
! !! !! !! !! [[Fil:Dansk.gif|32px|link=Skirners Reise (FM)]] !! !! | ! !! !! !! !! [[Fil:Dansk.gif|32px|link=Skirners Reise (FM)]] !! !! | ||
+ | |- | ||
+ | ! !! !! !! !! [[Fil:Dansk.gif|32px|link=Skirnirs Reise (B.C.Sandvig)]] !! !! | ||
|- | |- | ||
|} | |} |
Revisjonen fra 15. mar. 2014 kl. 22:10
Velg språk | Norrønt | Islandsk | Norsk | Dansk | Svensk | Færøysk |
---|---|---|---|---|---|---|
Denne teksten finnes i flere utgaver på følgende språk ► | ||||||
Sæmundar-Edda
GUÐNI JÓNSSON
bjó til prentunar
Freyr, sonr Njarðar, hafði einn dag setzt í Hliðskjálf, ok sá um heima alla. Hann sá í Jötunheima ok sá þar mey fagra, þá er hon gekk frá skála föður síns til skemmu. Þar af fekk hann hugsóttir miklar. Skírnir hét skósveinn Freys. Njörðr bað hann kveðja Frey máls. Þá mælti Skaði:
- 1.
- "Rístu nú, Skírnir,
- ok gakk skjótt at beiða
- okkarn mála mög
- ok þess at fregna,
- hveim inn fróði sé
- ofreiði afi."
Skírnir kvað:
- 2.
- "Illra orða
- er mér ón at ykkrum syni,
- ef ek geng at mæla við mög
- ok þess at fregna,
- hveim inn fróði sé
- ofreiði afi."
- 3.
- "Segðu mér þat, Freyr,
- folkvaldi goða,
- ok ek vilja vita:
- Hví þú einn sitr
- endlanga sali,
- minn dróttinn, um daga?"
Freyr kvað:
- 4.
- "Hví um segjak þér,
- seggr inn ungi,
- mikinn móðtrega?
- Því at álfröðull
- lýsir um alla daga
- ok þeygi at mínum munum."
Skírnir kvað:
- 5.
- "Muni þína
- hykk-a ek svá mikla vera,
- at þú mér, seggr, né segir,
- því at ungir saman
- várum í árdaga,
- vel mættim tveir trúask."
Freyr kvað:
- 6.
- "Í Gymis görðum
- ek ganga sá
- mér tíða mey;
- armar lýstu,
- en af þaðan
- allt loft ok lögr."
- 7.
- "Mær er mér tíðari
- en manna hveim
- ungum í árdaga;
- ása ok alfa
- þat vill engi maðr
- at vit samt séim."
Skírnir kvað:
- 8.
- "Mar gefðu mér þá
- þann er mik um myrkvan beri
- vísan vafrloga,
- ok þat sverð,
- er sjalft vegisk
- við jötna ætt."
Freyr kvað:
- 9.
- "Mar ek þér þann gef,
- er þik um myrkvan berr
- vísan vafrloga,
- ok þat sverð,
- er sjalft mun vegask
- ef sá er horskr, er hefr."
Skírnir mælti við hestinn:
- 10.
- "Myrkt er úti,
- mál kveð ek okkr fara
- úrig fjöll yfir,
- þursa þjóð yfir;
- báðir vit komumk,
- eða okkr báða tekr
- sá inn ámáttki jötunn."
Skírnir reið í Jötunheima til Gymisgarða. Þar váru hundar ólmir ok bundnir fyrir skíðgarðs hliði, þess er um sal Gerðar var. Hann reið at þar, er féhirðir sat á haugi, og kvaddi hann:
- 11.
- "Segðu þat, hirðir,
- er þú á haugi sitr
- ok varðar alla vega:
- Hvé ek at andspilli
- komumk ins unga mans
- fyr greyjum Gymis?"
Hirðir kvað:
- 12.
- "Hvárt ertu feigr,
- eða ertu framgenginn?
- -- -- --
- Andspillis vanr
- þú skalt æ vera
- góðrar meyjar Gymis."
Skírnir kvað:
- 13.
- "Kostir ro betri
- heldr en at klökkva sé,
- hveim er fúss er fara;
- einu dægri
- mér var aldr of skapaðr
- of allt líf of lagit."
Gerðr kvað:
- 14.
- "Hvat er þat hlym hlymja,
- er ek heyri nú til
- ossum rönnum í?
- Jörð bifask,
- en allir fyrir
- skjalfa garðar Gymis."
Ambátt kvað:
- 15.
- "Maðr er hér úti,
- stiginn af mars baki,
- jó lætr til jarðar taka."
- -- -- --
Gerðr kvað:
- 16.
- "Inn bið þú hann ganga
- í okkarn sal
- ok drekka inn mæra mjöð;
- þó ek hitt óumk,
- at hér úti sé
- minn bróðurbani.
- 17.
- Hvat er þat alfa
- né ása sona
- né víssa vana?
- Hví þú einn of komt
- eikinn fúr yfir
- ór salkynni at séa?"
Skírnir kvað:
- 18.
- "Emk-at ek alfa
- né ása sona
- né víssa vana;
- þó ek einn of komk
- eikinn fúr yfir
- yður salkynni at séa."
- 19.
- "Epli ellifu
- hér hef ek algullin,
- þau mun ek þér, Gerðr, gefa,
- frið at kaupa,
- at þú þér Frey kveðir
- óleiðastan lifa."
Gerðr kvað:
- 20.
- "Epli ellifu
- ek þigg aldregi
- at mannskis munum,
- né vit Freyr,
- meðan okkart fjör lifir,
- byggjum bæði saman."
Skírnir kvað:
- 21.
- "Baug ek þér þá gef,
- þann er brenndr var
- með ungum Óðins syni;
- átta eru jafnhöfðir,
- er af drjúpa
- ina níundu hverja nótt."
Gerðr kvað:
- 22.
- "Baug ek þikk-a-k,
- þótt brenndr séi
- með ungum Óðins syni;
- er-a mér gulls vant
- í görðum Gymis,
- at deila fé föður."
Skírnir kvað:
- 23.
- "Sér þú þenna mæki, mær,
- mjóvan, málfáan,
- er ek hef í hendi hér?
- Höfuð höggva
- ek mun þér hálsi af,
- nema þú mér sætt segir."
Gerðr kvað:
- 24.
- "Ánauð þola
- ek vil aldregi
- at mannskis munum;
- þó ek hins get,
- ef it Gymir finnizk,
- vígs ótrauðir,
- at ykkr vega tíði."
Skírnir kvað:
- 25.
- "Sér þú þenna mæki, mær,
- mjóvan, málfáan,
- er ek hef í hendi hér?
- Fyr þessum eggjum
- hnígr sá inn aldni jötunn,
- verðr þinn feigr faðir.
- 26.
- Tamsvendi ek þik drep,
- en ek þik temja mun,
- mær, at mínum munum;
- þar skaltu ganga,
- er þik gumna synir
- síðan æva séi.
- 27.
- Ara þúfu á
- skaltu ár sitja
- horfa heimi ór,
- snugga heljar til;
- matr né þér meir leiðr
- en manna hveim
- innfráni ormr með firum.
- 28.
- At undrsjónum þú verðir,
- er þú út kemr;
- á þik Hrímnir hari,
- á þik hotvetna stari;
- víðkunnari þú verðir
- en vörðr með goðum,
- gapi þú grindum frá.
- 29.
- Tópi ok ópi,
- tjösull ok óþoli,
- vaxi þér tár með trega;
- sezk þú niðr,
- en ek mun segja þér
- sváran súsbreka
- ok tvennan trega:
- 30.
- Tramar gneypa
- þik skulu gerstan dag
- jötna görðum í;
- til hrímþursa hallar
- þú skalt hverjan dag
- kranga kostalaus,
- kranga kostavön;
- grát at gamni
- skaltu í gögn hafa
- ok leiða með tárum trega.
- 31.
- Með þursi þríhöfðuðum
- þú skalt æ nara,
- eða verlaus vera;
- þitt geð grípi,
- þik morn morni;
- ver þú sem þistill,
- sá er var þrunginn
- í önn ofanverða.
- 32.
- Til holts ek gekk
- ok til hrás viðar,
- gambantein at geta,
- gambantein ek gat.
- 33.
- Reiðr er þér Óðinn,
- reiðr er þér Ásabragr,
- þik skal Freyr fíask,
- in firinilla mær,
- en þú fengit hefr
- gambanreiði goða.
- 34.
- Heyri jötnar,
- heyri hrímþursar,
- synir Suttungs,
- sjalfir ásliðar,
- hvé ek fyrbýð,
- hvé ek fyrirbanna
- manna glaum mani,
- manna nyt mani.
- 35.
- Hrímgrímnir heitir þurs,
- er þik hafa skal
- fyr nágrindr neðan;
- þar þér vílmegir
- á viðarrótum
- geitahland gefi;
- æðri drykkju
- fá þú aldregi,
- mær, af þínum munum,
- mær, at mínum munum.
- 36.
- Þurs ríst ek þér
- ok þría stafi,
- ergi ok æði ok óþola;
- svá ek þat af ríst,
- sem ek þat á reist,
- ef gerask þarfar þess."
Gerðr kvað:
- 37.
- "Heill ver þú nú heldr, sveinn,
- ok tak við hrímkálki
- fullum forns mjaðar;
- þó hafðak ek þat ætlat,
- at myndak aldregi
- unna vaningja vel."
Skírnir kvað:
- 38.
- "Öendi mín
- vil ek öll vita,
- áðr ek ríða heim heðan,
- nær þú á þingi
- munt inum þroska
- nenna Njarðar syni."
Gerðr kvað:
- 39.
- "Barri heitir,
- er vit bæði vitum,
- lundr lognfara;
- en eft nætr níu
- þar mun Njarðar syni
- Gerðr unna gamans."
Þá reið Skírnir heim. Freyr stóð úti ok kvaddi hann ok spurði tíðenda:
- 40.
- "Segðu mér þat, Skírnir,
- áðr þú verpir söðli af mar
- ok þú stígir feti framar:
- Hvat þú árnaðir
- í Jötunheima
- þíns eða míns munar?"
Skírnir kvað:
- 41.
- "Barri heitir,
- er vit báðir vitum,
- lundr lognfara;
- en eft nætr níu
- þar mun Njarðar syni
- Gerðr unna gamans."
Freyr kvað:
- 42.
- "Löng er nótt,
- langar ro tvær,
- hvé of þreyjak þrjár?
- Oft mér mánaðr
- minni þótti
- en sjá half hýnótt."