Bjarkeyjarréttur (Brudstykke i Cod. A. M. No. 315 fol.)

Fra heimskringla.no
Hopp til navigering Hopp til søk
Velg språk Norrønt Islandsk Norsk Dansk Svensk Færøysk
Denne teksten finnes på følgende språk ► Original.gif


Norges gamle Love


R. Keyser og P. A. Munch

Christiania 1846.


III. Den ældre By-Lov eller Bjarkö-Ret

IV. Brudstykket paa Pergament, i Cod. Arn. No. 315 fol.


Her hæfiazc upp farrmanna logh.

169 Sv er hín fyrsta fartækia er maðr ræðir fæstar penninng. þa er hann læigir ser far. oc hafa viðr þat æin vat. Sa vatr scal sva at orðe cveða. ec sa at hann ræiddi þer fæstar penning. Sv er œnnur fartækia er tvæir vattur ero ner. ef þa scilr a noccot. þa sculu þæir bera vitni umm. þa a sa far sitt hæimilt er tækit hæfir.


Jvfr. Cap. 164. F. X. 41. Cap. 165. F. IX. 20. Cap. 166. F. IX. 12. Cap. 167. nedenfor Brudstykket IV. Cap. 169.


Sv er hin þriðia fartækia. er maðr ber tiollð sit a scip nt oc tialdar með. þar þarf æin vatr við at vera ef þa scillr a noccot. þa a sa vitni at bera umm. þa er þat var[1] at lœgum tækit. Sv er hin fiorða fartækia ef maðr ber ... sina til scips. oc viggyrðil. þar þarf æin vatr við vera. ef þa scillr a noccot. þann er scipar. oc hinn er tæcr. þa scal sa vitni umm bera er vatrenn er. Nu ero fartæckiur allar taldar upp at biarcæyar rette rettom.


Huært þat skip er i farer er fört.

170 Skip þat er ausa þarf þrim sinnum a tvæimr dögnom. þat er talt at biarcæyar rette rettom fört i farer. nema skiparar vili lecare lita.


Vmm þat er styrimaðr vill skipi utt læggia.

171 A þæim dægi er styrimaðr vill skipi sinu ut læggia. þa sculu aller skiparar til coma. nema þær nauðsyniar stannde fyrir er taldar ero i biarcæyar rette rettom. en þæir sægi til nauðsynia sinna er þat mal æigu. Enn hvær þæirra manna er hæill er. oc æftir stænndr. oc kömr hann æigi til skips aðr en ræiðr se rudd. þa er hann sæcr .ix. ærtogom. Enn þegar er þar kömr scut stamn sem aðr vissi frammstamn. oc horver stamn a læiðis. þa a styrimaðr alla læigu sina. nema hann vili bætr gort hafa. hvatke er af skipi værðr. Enn hvær þæirra hæilla manna er siðar kömr en aust mal kome til hans. þa er hann sæcr .ix. ærtogom. oc ef hann kömr siðar enn tialldat er. þa er hann sæcr.ix. ærtogom. Enn ef allr er æin maðr. þa er sa sæcr .ix. aurum.


Hværir ræiðu menn ero.

172 Þæir ero fiorir ræiðu menn. er ek vil yðr til sægia. Æin sa er hvilir i stamne. a stiornborða framme. En annar i houuð bita rumi. framme a bachorða. En sa er hinn þriði er hvilir i stamne aftr nest styrimanne. Enn sa er hinn fiorðe er recr i rumi uundir vinnd ase. oc hvilir a bacborða. þæir æigu at giæta allra mœla. oc at sökia hvær sem hvilir til. oll mœl æigu þæir at giæta a skipi sem giallkyri i caupannge. fyrir þvi at styrimaðr a ænngan mann at sökia nema æinhværr værðr sa uvr oc þriotr at aller þurfi til gannga. þa scal hann i fyrstu gannga. oc aller hanum fylgia siðan.


Vmm þat hværir sækta mœl skulu giæta.

173 Sæcta moll oll þœlu sem a scipi værða. þa a styrimaðr hœlf en hasetar holf. nema þægn gilldi se. þat a kononngr. Þar sem þæir briota bulca sinn at hæilu. oc er cristinn kononngr. fyrir þvi at oll socnar moll æigu ræiðu menn at sökia við bryggiu sporð. oc hafa sciolld rauðann uppi æ meðan þæir liggia við land. Enn meðan þæir mego æigi lannde na. þa er mot þæirra við siglu. sem við bryggiu sporð. oll þau moll er þæir sætia sin a miðli. þau ma æigi riufa. Enn oll þau moll er usætt ero. er þæir coma i tacmærkir. þau a kononngr. þat hæitir tacmærkir. er liggr i böar manna logum.


Her sægir til. vmm skipp læstinng.

174 Ef menn lesta scip sitt. þa sculu hasetar biða halfan manað yrcra daga ef bötande er. Enn ef þæir riufa scip fyr. þa rinfa þæir scipan undir styrimanne. þa liggr þæim slict viðr sem logh ero.


Vmm þat. Ef menn riuua scipann.

175 Ef bulki er bundinn. oc scip or hofn lagt. þa er sa sæcr. fiorom tigu marca. er fyrst ryfr scipann unndir styrimanne. Enn þo at hann riufi fyrr enn full scipat se. oc hæuir hann fott sin a. en hinna huær. þrim morcnm. er siðan gænngr af til þess er scip er ufört fyrir liðs sacar. Enn ænngu ero þæir sæckir. er siðan gannga af.


Hvar upp skall hæfiasc berg vorðr a skipi.

176 Berg vorð scal hæuia upp i stamne framme. oc fara aftr at scipi a stiornborða. fæsti oc fæstar vorð scal hæfia við siglu. annar er sa sitr. en annar sa er spænnir. oc föra aftr at scipi a stiornborða.


Hvar upp hæfse hafnar austr.

177 Hafnar anstr scal hæfiasc a bulcabrun. oc fara framm at scipi. Siglinngar austr. oc ra vorð scal hæfiasc a siglu a bacborða. oc fara framm at scipi. annar sa er sitr. enn ...




Noter:

  1. Saal i Mbr. for far?