Landnámabók - Fimmti hluti
| Velg språk | Norrønt | Islandsk | Norsk | Dansk | Svensk | Færøysk |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Denne teksten finnes på følgende språk ► |  |
 |
Landnámabók
Fimmti hluti bjó til prentunar
Hér hefjast upp landnám í Sunnlendingafjórðungi, er með mestum blóma er alls Íslands fyrir landskosta sakar ok höfðingja þeira, er þar hafa byggt, bæði lærðir ok ólærðir.
1. kapituli.
[Austfirðr byggðust fyrst á Íslandi, en á millim Hornafjarðar ok Reykjaness varð seinast albyggt. Þar réð veðr ok brim landtöku manna fyrir hafnleysis sakar ok öræfis. Sumir þeir, er fyrstir kómu út, byggðu næstir fjöllum ok merkðu at því landkostina, at kvikféit fýstist frá sjónum til fjallanna.
Þeim mönnum, er síðar kómu út, þóttu hinir numit hafa of víða land, er fyrri kómu, en á þat sætti Haraldr konungr þá inn hárfagri, at engi skyldi víðara nema en hann mætti eldi yfir fara á degi með skipverjum sínum. Menn skyldu eld gera, þá er sól væri í austri. Þar skyldi gera aðra reyki, svá at háva sæi frá öðrum, en þeir eldar, er gervir váru, þá er sól var í austri, skyldi brenna til nætr. Síðan skyldu þeir ganga til þess, er sól væri í vestri, ok gera þar aðra elda].
Þrasi hét maðr, sonr Þórólfs Herjólfssonar hornabrjóts. Hann fór af Hörðalandi til Íslands ok nam land milli Kaldaklofsár ok Jökulsár. Hann bjó í Skógum inum eystrum. Hann var rammaukinn mjök ok átti deilur við Loðmund inn gamla, sem áðr er ritat. Sonr Þrasa var Geirmundr, faðir Þorbjarnar, föður Brands í Skógum, [föður Skeggja, föður Bolla í Skógum, föður Skeggja, föður Hildar, er átti Njáll í Skógum Sigmundarson, þeira sonr Skeggi, faðir Eyjólfs, föður Brands, er nú býr í Skógum].
Hrafn inn heimski hét maðr, sonr Valgarðs Vémundarsonar orðlokars, Þórólfssonar váganefs, Hrærekssonar slöngvandbauga, Haraldssonar hilditannar Danakonungs. Hann fór ór Þrándheimi til Íslands ok nam land milli Kaldaklofsár ok Lambafellsár. Hann bjó at Rauðafelli inu eystra ok var it mesta göfugmenni. Hans börn váru þau Helgi bláfauskr ok Freygerðr ok Jörundr goði, [faðir Svarts, föður Loðmundar, föður Sigfúss, föður Sæmundar ins fróða, föður Lofts, er átti Þóru, dóttur Magnúss konungs berbeins, þeira sonr Jón, faðir Sæmundar ok Páls byskups ok Sigurðar, föður Jóns í Ási, föður Salgerðar, móður Steinunnar].
2. kapituli.
Ásgeirr kneif hét maðr, sonr Óleifs hvíta Skæringssonar, Þórólfssonar. Móðir hans var Þórhildr dóttir Þorsteins haugabrjóts. Ásgeirr fór til Íslands ok nam land milli Lambafellsár ok Seljalandsár ok bjó þar, er nú heitir at Auðnum. Hans sonr var Jörundr ok Þorkell, faðir Ögmundar, föður Jóns byskups ins helga. Dóttir Ásgeirs var Helga, móðir Þórunnar, móður Þorláks, föður Þórhalls, föður Þorláks byskups ins helga. [Ásgeirr hafnaði sjáfráði blótum].
Þorgeirr inn hörzki, sonr Bárðar blönduhorns, fór ór Viggjum ór Þrándheimi til Íslands. Hann keypti land at Ásgeiri kneif milli Lambafellsár ok Írár ok bjó í Holti. Fám vetrum síðar fekk hann Ásgerðar, dóttur Asks ins ómálga, ok váru þeira synir Þorgrímr inn mikli ok Holta-Þórir, faðir Þorleifs kráks ok Skorar-Geirs.
Ófeigr hét ágætr maðr í Raumsdælafylki. Hann átti Ásgerði, dóttur Asks ins ómálga.
Ófeigr varð missáttr við Harald konung hárfagra ok bjóst af því til Íslandsferðar. En er hann var búinn, sendi Haraldr konungr menn til hans, ok var tekinn af lífi, en Ásgerðr fór út með börn þeira ok með henni Þórólfr, bróðir hennar laungetinn.
Ásgerðr nam land millim Seljalandsmúla ok Markarfljóts ok Langanes allt upp til Jöldusteins ok bjó norðan í Katanesi. Börn Ófeigs ok Ásgerðar váru Þorgeirr gollnir ok Þorsteinn flöskuskegg, Þorbjörn kyrri ok Álöf elliðaskjöldr, er átti Þorbergr kornamúli, þeira börn Eysteinn ok Hafþóra, er Eiðr Skeggjason átti. Þorgerðr var ok Ófeigs dóttir, er átti Fiðr Otkelsson.
Þórólfr, bróðir Ásgerðar, nam land at ráði hennar fyrir vestan Fljót milli Deildará tveggja ok bjó í Þórólfsfelli. Hann fæddi þar Þorgeirr gollni, son Ásgerðar, er þar bjó síðan. Hans sonr var Njáll, er inni var brenndr [með átta mann at Bergþórshváli].
Ásbjörn Reyrketilsson ok Steinfiðr, bróðir hans, námu land fyrir ofan Krossá fyrir austan Fljót. Steinfiðr bjó á Steinfinnsstöðum, ok er ekki manna frá honum komit. Ásbjörn helgaði landnám sitt Þór ok kallaði Þórsmörk. Hans sonr var Ketill inn auðgi, er átti Þuríði Gollnisdóttur. Þeira börn váru þau Helgi ok Ásgerðr.
[Herjólfr, sonr Bárðar Bárekssonar, bróður Hallgríms sviðbálka, byggði fyrst Vestmannaeyjar ok bjó í Herjólfsdal fyrir innan Ægisdyr, þar sem nú er hraun brunnit. Hans sonr var Ormr, er bjó á Ormsstöðum við Hamar niðri, þar sem nú er blásit allt, ok átti einn allar eyjarnar. Þær liggja fyrir Eyjasandi, en áðr var þar veiðistöð ok engra manna vetrseta. Ormr átti Þorgerði, dóttur Odds kaldmunns, þeira dóttir Halldóra, er átti Eilífr Valla-Brandsson].
3. kapituli.
Ketill hængr hét ágætr maðr í Naumdælafylki, sonr Þorkels Naumdælajarls ok Hrafnhildar, dóttur Ketils hængs ór Hrafnistu. Ketill bjó þá í Naumudal, er Haraldr konungr hárfagri sendi þá Hallvarð harðfara ok Sigtrygg snarfara til Þórólfs Kveld-Úlfssonar, frænda Ketils. Þá dró Ketill lið saman ok ætlaði at veita Þórólfi, en Haraldr konungr fór it efra um Eldueið ok fekk skip í Naumdælafylki ok fór svá norðr á Álöst á Sandnes ok tók þar af lífi Þórólf Kveld-Úlfsson, fór þá norðan it ytra ok fann þá marga menn, er til liðs ætluðu við þá Þórólf. Hnekkði konungr þeim þá. En litlu síðar fór Ketill hængr norðr í Torgar ok brenndi inni Hárek ok Hrærek Hildiríðarsonu, er Þórólf höfðu rægðan dauðarógi, en eftir þat réð Ketill til Íslandsferðar með Ingunni, konu sína, ok sonu þeira. Hann kom skipi sínu í Rangárós ok var inn fyrsta vetr at Hrafnstóftum.
Ketill nam öll lönd á milli Þjórsár ok Markarfljóts. Þar námu síðan margir göfgir menn með ráði Hængs. Ketill eignaði sér einkum land milli Rangár ok Hróarslækjar, allt fyrir neðan Reyðarvatn, ok bjó at Hofi.
Þá er Ketill hafði fært flest föng sín til Hofs, varð Ingunn léttari ok fæddi þar Hrafn, er fyrst sagði lög upp á Íslandi. Því heitir þar at Hrafntóftum.
Hængr hafði undir sik lönd öll fyrir austan Rangá ina eystri ok Vatnsfell til lækjar þess, er fellr fyrir útan Breiðabólstað ok fyrir ofan Þverá, allt nema Dufþaksholt ok Mýrina. Þat gaf hann þeim manni, er Dufþakr hét. Hann var hamrammr mjök.
Helgi hét annarr sonr Hængs. Hann átti Valdísi Jólgeirsdóttur. Þeira dóttir var Helga, er átti Oddbjörn askasmiðr Við hann er kennt Oddbjarnarleiði. Börn þeira Oddbjarnar ok Helgu váru þau Hróaldr, Kolbeinn, Kolfinna ok Ásvör.
Stórólfr var inn þriði sonr Hængs. Hans börn váru þau Ormr inn sterki ok Otkell ok Hrafnhildr, er átti Gunnarr Baugsson. Þeira sonr var Hámundr, faðir Gunnars at Hlíðarenda.
Vestarr hét inn fjórði sonr Hængs. Hann átti Móeiði. Þeira dóttir var Ásný, er átti Ófeigr grettir. Þeira börn váru þau Ásmundr skegglauss, Ásbjörn, Ásdís, móðir Valla-Brands, ok Ásvör móðir Helga ins svarta. Æsa hét ein.
Herjólfr hét inn fimmti sonr Hængs, faðir Sumarliða, föður Vetrliða skálds. Þeir bjuggu í Sumarliðabæ. Þar heitir nú undir Brekkum. Vetrliða vágu þeir Þangbrandr prestr ok Guðleifr Arason af Reykjahólum um níð.
Sæbjörn goði var sonr Hrafns Hængssonar, er átti Unni dóttur Sigmundar. Þeira sonr var Arngeirr.
Sighvatr rauði hét maðr göfugr á Hálogalandi. Hann átti Rannveigu, dóttur Eyvindar lamba ok Sigríðar, er átt hafði Þórólfr Kveld-Úlfsson. Rannveig var systir Finns ins skjálga.
Sighvatr fór til Íslands at fýsn sinni ok nam land at ráði Hængs í hans landnámi fyrir vestan Markarfljót, Einhyrningsmörk fyrir ofan Deildará, ok bjó í Bólstað, hans sonr Sigmundr, faðir Marðar gígju, ok Sigfúss í Hlíð ok Lambi á Lambastöðum ok Rannveig, er átti Hámundr Gunnarsson, ok Þorgerðr, er átti Önundr bíldr í Flóa. Annarr sonr Sighvats var Bárekr, faðir Þórðar, föður Steina.
Jörundr goði, sonr Hrafns ins heimska, byggði fyrir vestan Fljót, þar er nú heitir á Svertingsstöðum. Hann reisti þar hof mikit.
Bjórr lá ónuminn fyrir austan Fljót milli Krossár ok Jöldusteins. Þat land fór Jörundr eldi ok lagði til hofs.
Jörundr átti [Þuríði, dóttur Þorbjarnar ins gaulverska, ok var brúðkaup þeira í Skarfanesi at Flosa, er öll lönd átti millim Þjórsár ok Engár]. Þeira sonr var Valgarðr goði, faðir Marðar, ok Úlfr aurgoði, er Oddaverjar eru frá komnir ok Sturlungar. Margt stórmenni er frá Jörundi komit á Íslandi.
Þorkell bundinfóti nam land at ráði Hængs umhverfis Þríhyrning ok bjó þar undir fjallinu. Hann var hamrammr mjök. Börn Þorkels váru þau Börkr blátannarskegg, faðir Starkaðar undir Þríhyrningi, ok Þórný, er átti Ormr inn sterki, ok Dagrún, móðir Bersa.
4. kapituli.
Baugr hét maðr, fóstbróðir Hængs. Hann fór til Íslands ok var inn fyrsta vetr á Baugsstöðum, en annan með Hængi. Hann nam Fljótshlíð alla at ráði Hængs ofan um Breiðabólstað til móts við Hæng ok bjó at Hlíðarenda. Hans sonr var Gunnarr í Gunnarsholti ok Eyvindr at Eyvindarmúla, þriði Steinn inn snjalli ok [Hildr dóttir], er átti Örn í Vælugerði.
Þeir Steinn inn snjalli ok Sigmundr, sonr Sighvats rauða, áttu för útan af Eyrum ok kómu til Sandhólaferju allir senn, Sigmundr ok förunautar Steins, ok vildu hvárir fyrr fara yfir ána. Þeir Sigmundr stökuðu húskörlum Steins ok ráku þá frá skipinu. Þá kom Steinn at ok hjó þegar Sigmund banahögg. Um víg þetta urðu Baugssynir allir sekir ór Hlíðinni. Fór Gunnarr í Gunnarsholt, en Eyvindr undir Fjöll austr í Eyvindarhóla, en Snjallsteinn í Snjallsteinshöfða.
Þat líkaði illa Þorgerði, dóttur Sigmundar, er föðurbani hennar fór út þannig, ok eggjaði Önund, bónda sinn, at hefna Sigmundar. Önundr fór með þrjá tigu manna í Snjallsteinshöfða ok bar þar eld at húsum. Snjallsteinn gekk út ok gafst upp. Þeir leiddu hann í höfðann ok vágu hann þar.
Eftir víg þat mælti Gunnarr. Hann átti þá Hrafnhildi Stórólfsdóttur, systur Orms ins sterka. Hámundr var sonr þeira. Þeir váru báðir afreksmenn at afli ok vænleik. Önundr var sekr um víg Snjallsteins. Hann sat með fjölmenni tvá vetr. Örn í Vælugerði, mágr Gunnars, helt njósnum til Önundar.
Eftir jól inn þriðja vetr fór Gunnarr með þrjá tigu manna at Önundi at tilvísan Arnar. Önundr fór frá leik með tólfta mann til hrossa sinna. Þeir fundust í Orrostudal. Þar fell Önundr með fjórða mann, en einn af Gunnari. Gunnarr var í blári kápu. Hann reið upp eftir Holtum til Þjórsár, ok skammt frá ánni fell hann af baki ok var þá örendr af sárum.
Þá er synir Önundar vóxu upp, Sigmundr kleykir ok Eilífr auðgi, sóttu þeir Mörð gígju at eftirmáli, frænda sinn. Mörðr kvað þat óhægt um sekjan mann. Þeir kváðu sér við Örn verst líka, er þeim sat næst. Mörðr lagði þat til, at þeir skyldu fá Erni skóggangssök ok koma honum svá ór heraði.
Önundarsynir tóku beitingamál á hendr Erni, ok varð hann svá sekr, at Örn skyldi falla óheilagr fyrir Önundarsonum hvarvetna nema í Vælugerði ok í örskotshelgi við landeign sína. Önundarsynir sátu jafnan um hann, en hann gætti sín vel. Svá fengu þeir færi á Erni, at hann rak naut ór landi sínu. Þá vágu þeir Örn, ok hugðu menn, at hann mundi óheilagr fallit hafa.
Þorleifr gneisti, bróðir Arnar, keypti at Þormóði Þjóstarssyni, at hann helgaði Örn. Þormóðr var þá kominn út á Eyrum. Hann skaut þá skot svá langt af handboga, at fall Arnar varð í örskotshelgi hans. Þá mæltu þeir Hámundr Gunnarsson ok Þorleifr eftir Örn, en Mörðr veitti þeim bræðrum. Þeir guldu eigi fé, en skyldu vera heraðssekir ór Flóa.
Þá bað Mörðr til handa Eilífi Þorkötlu Ketilbjarnardóttur, ok fylgðu henni heiman Höfðalönd, ok bjó Eilífr þar. En til handa Sigmundi bað hann Arngunnar, dóttur Þorsteins drangakarls, ok réðst hann austr í sveit. Þá gifti Mörðr ok Rannveigu, systur sína, Hámundi Gunnarssyni, ok réðst hann þá aftr í Hlíðina, ok var þeira sonr Gunnarr at Hlíðarenda [ok Hjörtr ok Helgi ok Hafr ok Ormr skógarnef, er fell á Orminum langa með Óláfi konungi].
Hildir ok Hallgeirr ok Ljót, systir þeira, váru kynjuð af Vestrlöndum. Þau fóru til Íslands ok námu land milli Fljóts ok Rangár, Eyjasveit alla upp til Þverár. Hildir bjó í Hildisey. Hann var faðir Móeiðar. Hallgeirr bjó í Hallgeirsey. Hans dóttir var Mábil, er átti Helgi Hængsson, en Ljót bjó á Ljótarstöðum.
5. kapituli.
Dufþakr í Dufþaksholti var leysingi þeira bræðra. Hann var hamrammr mjök, ok svá var Stórólfr Hængsson. Hann bjó þá at Hváli. Þá skilði um beitingar.
Þat sá ófreskr maðr um kveld nær dagsetri, at björn mikill gekk frá Hváli, en griðungr frá Dufþaksholti, ok fundust á Stórólfsvelli ok gengust at reiðir, ok mátti björninn meira. Um morguninn var þat sét, at dalr var þar eftir, er þeir höfðu fundizt, sem um væri snúit jörðinni, ok heitir þar nú Öldugróf. Báðir váru þeir meiddir.
Ormr ánauðgi, sonr Bárðar Bárekssonar, bróðir Hallgríms sviðbálka, byggði fyrst Vestmannaeyjar, en áðr var þar veiðistöð ok lítil vetrseta eða engi. Hans dóttir var Halldóra, er átti Eilífr Valla-Brandsson.
Eilífr ok Björn bræðr fóru ór Sogni til Íslands. Eilífr nam Odda inn litla upp til Reyðarvatns ok Víkingslækjar. Hann átti Helgu, dóttur Önundar bílds. Þeira sonr var Eilífr ungi, er átti Oddnýju, dóttur Odds ins mjóva. Þeira dóttir var Þuríðr, er átti Þorgeirr í Odda. Þeira dóttir var Helga.
Björn bjó í Svínhaga ok nam land upp með Rangá. Hans börn váru þau Þorsteinn, faðir Gríms holtaskalla, ok Hallveig, móðir Þórunnar, móður Guðrúnar, móður Sæmundar, föður Brands byskups.
Kolr hét maðr, sonr Óttars ballar. Hann nam land fyrir austan Reyðarvatn ok Stotalæk fyrir vestan Rangá ok Tröllaskóg ok bjó at Sandgili.
Hans sonr var Egill, er sat fyrir Gunnari Hámundarsyni [hjá Knafahólum] ok fell þar sjálfr ok Austmenn tveir með honum ok Ari, húskarl hans, en Hjörtr, bróðir Gunnars, af hans liði. [Synir Gunnars váru þeir Grani ok Hámundr.
Gannar barðist við Otkel ór Kirkjubæ við garð at Hofi, ok fell Otkell þar ok Skammkell. Geirr goði ok Gizurr hvíti ok Ásgrímr Elliða-Grímsson ok Störkuðr undan Þríhyrningi, sonr Bárðar bláskeggs Þorkelssonar bundinfóta, er átti Þuríði Egilsdóttur frá Sandgili, þeir fóru um leiðarskeið ok kómu um nótt með þrjá tigu manna til Hlíðarenda, en Gunnarr var fyrir með einn karlmann fulltíða. Tveir menn fellu ór liði Geirs, en sextán urðu sárir, áðr Gunnarr fell].
Hrólfr rauðskeggr hét maðr. Hann nam Hólmslönd öll milli Fiskár ok Rangár ok bjó at Forsi. Hans börn váru þau Þorsteinn rauðnefr, er þar bjó síðan, ok Þóra, móðir Þorkels mána, ok Ása, móðir Þórunnar, móður Þorgeirs at Ljósavatni, ok Helga, móðir Odds frá Mjósyndi. Dóttir Odds var Ásborg, er átti Þorsteinn goði, faðir Bjarna ins spaka, föður Skeggja, föður Markúss lögsögumanns.
Þorsteinn rauðnefr var blótmaðr mikill. Hann blótaði forsinn, ok skyldi bera leifar allar á forsinn. Hann var ok framsýnn mjök.
Þorsteinn lét telja sauði sína ór rétt tuttugu hundruð, en þá hljóp alla réttina þaðan af. Því var sauðrinn svá margr, at hann sá á haustum, hverir feigir váru, ok lét þá skera.
En it síðasta haust, er hann lifði, þá mælti hann í sauðarétt: "Skerið þér nú sauði þá, er þér vilið. Feigr em ek nú eða allr sauðrinn elligar, nema bæði sé."
En þá nótt, er hann andaðist, rak sauði alla í forsinn.
6. kapituli.
Úlfr gylðir hét hersir ríkr á Þelamörk. Hann bjó á Fíflavöllum. Hans sonr var Ásgrímr, er þar bjó síðan.
Haraldr konungr hárfagri sendi Þórorm, frænda sinn, ór Þrumu at heimta skatt af Ásgrími, en hann galt eigi. Þá sendi hann Þórorm annat sinn til höfuðs honum, ok drap hann þá Ásgrím.
Þá var Þorsteinn, sonr Ásgríms, í víkingu, en Þorgeirr, annarr sonr hans, var tíu vetra. Nökkuru síðar kom Þorsteinn ór hernaði ok lagði til Þrumu ok brenndi Þórorm inni ok hjú hans öll, en hjó búit ok rænti öllu lausafé. Eftir þat fór hann til Íslands ok Þorgeirr, bróðir hans, ok Þórunn, móðursystir þeira. Hon nam Þórunnarhálsa alla.
Þorgeirr keypti Oddalönd at Hrafni Hængssyni ok Strandir báðar ok Vatnadal ok allt milli Rangár ok Hróarslækjar. Hann bjó fyrst í Odda ok fekk þá Þóríðar Eilífsdóttur, [þeira dóttir Helga, er átti Svartr Úlfsson, þeira sonr Loðmundr í Odda, faðir Sigfúss prests, föður Sæmundar ins fróða].
Þorsteinn nam land at ráði Flosa, er numit hafði áðr Rangárvöllu, fyrir ofan Víkingslæk til móts við Svínhaga-Björn ok bjó í Skarðinu eystra.
Um hans daga kom skip út í Rangárós. Þar var á sótt mikil, en menn vildu eigi hjálpa þeim. Þá fór Þorsteinn til þeira ok færði þá þangat, er nú heita Tjaldastaðir, ok gerði þeim þar tjald ok þjónaði þeim sjálfr, meðan þeir lifðu, en þeir dó allir. En sá, er lengst lifði, gróf niðr fé mikit, ok hefir þat ekki fundizt síðan. Af þessum atburðum varð Þorsteinn tjaldstæðingr kallaðr.
[Þorsteinn átti fyrr Þuríði Gunnarsdóttur, Hámundarsonar, þeira börn Gunnarr, Þórhallr, Jósteinn, Jórunn. Síðar átti Þorsteinn Þuríði, dóttur Sigfúss í Hlíð, þeira börn Skeggi ok Þorkatla, Rannveig ok Arnóra].
7. kapituli.
Flosi hét maðr, sonr Þorbjarnar ins gaulverska. Hann drap þrjá sýslumenn Haralds konungs hárfagra ok fór eftir þat til Íslands. Hann nam land fyrir austan Rangá, alla Rangárvöllu ina eystri. Hans dóttir var Ásný, móðir Þuríðar, er Valla-Brandr átti. Sonr Valla-Brands var Flosi, faðir Kolbeins, föður Guðrúnar, er Sæmundr fróði átti.
[Fosi átti Guðrúnu Þórisdóttur, Skegg-Broddasonar. Þeira synir váru þeir Kolbeinn, er fyrr var nefndr, ok Bjarni, faðir Bjarna, föður Flosa, föður Valgerðar, móður herra Erlends, föður Hauks. Af því fór Loftr inn gamli, systursonr Flosa, at blóta á Gaulnum, at Flosa var ófritt í Noregi. Flosi inn norræni átti Þórdísi ina miklu, dóttur Þórunnar innar auðgu Ketilsdóttur ins einhenda. Þeira dóttir var Ásný, er átti Þorgeirr].
Ketill inn einhendi hét maðr, sonr Auðunar þunnkárs. Hann nam Rangárvöllu alla ina ytri fyrir ofan Lækjarbotna ok fyrir austan Þjórsá ok bjó at Á. Hann átti Ásleifu Þorgilsdóttur. Þeira sonr var Auðunn, faðir Brynjólfs, föður Bergþórs, föður Þorláks, föður Þórhalls, föður Þorláks byskups ins helga.
Ketill aurriði, bræðrungr Ketils einhenda, nam land it ytra með Þjórsá ok bjó á Völlum inum ytrum. Hans sonr var Helgi hrogn, er átti Helgu, dóttur Hrólfs rauðskeggs. Þeira sonr var Oddr mjóvi, faðir Ásborgar, er átti Þorsteinn goði, ok Oddnýjar, er Eilífr ungi átti.
Ormr auðgi, sonr Úlfs ins hvassa, nam land með Rangá at ráði Ketils einhenda ok bjó í Húsagarði ok Áskell, sonr hans, eftir hann, en Brandr, sonr Áskels, reisti fyrst bæ á Völlum. Frá honum eru Vallverjar komnir.
Þorsteinn lunan hét maðr norrænn ok farmaðr mikill. Honum var þat spát, at hann mundi á því landi deyja, er þá var eigi byggt. Þorsteinn fór til Íslands í elli sinni með Þorgilsi, syni sínum. Þeir námu inn efra hlut Þjórsárholta ok bjuggu í Lunansholti, ok þar var Þorsteinn heygðr. Dóttir Þorgils var Ásleif, er átti Ketill einhendi. Synir þeira váru þeir Auðunn, er áðr var nefndr, ok Eilífr, faðir Þorgeirs, föður Skeggja, föður Hjalta í Þjórsárdal. Hann var faðir Jórunnar, móður Guðrúnar, móður Einars, föður Magnúss byskups.
Gunnsteinn berserkjabani, sonr Bölverks blindingatrjónu, drap tvá berserki, ok hafði annarr þeira áðr drepit Grjótgarð jarl í Sölva fyrir innan Agðanes. Gunnsteinn var síðan skotinn með öru finnskri ór skógi á skipi sínu norðr í Hefni. Sonr Gunnsteins var Þorgeirr, er átti Þórunni ina auðgu, dóttur Ketils einhenda. Þeira dóttir var Þórdís in mikla.
8. kapituli.
Ráðormr ok Jólgeirr bræðr kómu vestan um haf til Íslands. Þeir námu land milli Þjórsár ok Rangár.
Ráðormr eignaðist land fyrir austan Rauðalæk ok bjó í Vétleifsholti. Hans dóttir var Arnbjörg, er átti Svertingr Hrolleifsson. Þeira börn váru þau Grímr lögsögumaðr ok Jórunn. Síðar átti Arnbjörgu Gnúpr Molda-Gnúpsson, ok váru þeira börn Hallsteinn á Hjalla ok Rannveig, móðir Skafta lögsögumanns, ok Geirný, móðir Skáld-Hrafns.
Jólgeirr eignaðist land fyrir útan Rauðalæk ok til Steinslækjar. Hann bjó á Jólgeirsstöðum.
Áskell hnokan, sonr Dufþaks Dufniálssonar, Kjarvalssonar Írakonungs, hann nam land milli Steinslækjar ok Þjórsár ok bjó á Áskelshöfða. Hans sonr var Ásmundr, faðir Ásgauts, föður Skeggja, föður Þorvalds, föður Þorlaugar, móður Þorgerðar, móður Jóns byskups ins helga.
Þorkell bjálfi, fóstbróðir Ráðorms, eignaðist lönd öll milli Rangár ok Þjórsár ok bjó í Háfi. Hann átti Þórunni eyversku. Þeira dóttir var Þórdís, móðir Skeggja, föður Þorvalds í Ási. Þaðan hafði Hjalti, mágr hans, reiðskjóta til alþingis ok þeir fjórtán, þá er hann var út kominn með kristni, en engi treystist annarr fyrir ofríki Runólfs Úlfssonar, er sekðan hafði Hjalta um goðgá.
Nú eru ritaðir þeir menn, er lönd hafa numit í landnámi Ketils hængs.
Loftr, sonr Orms Fróðasonar, kom af Gaulum til Íslands ungr at aldri ok nam fyrir útan Þjórsá milli Rauðár ok Þjórsár ok upp til Skúfslækjar ok Breiðamýri ina eystri upp til Súluholts ok bjó í Gaulverjabæ ok Oddný, móðir harms, dóttir Þorbjarnar gaulverska.
Loftr fór útan it þriðja hvert sumar fyrir hönd þeira Flosa beggja, móðurbróður síns, at blóta at hofi því, er Þorbjörn, móðurfaðir hans, hafði varðveitt. Frá Lofti er margt stórmenni komit, Þorlákr inn helgi, Páll ok Brandr.
Þorviðr, sonr Úlfars, bróðir Hildar, fór af Vors til Íslands, en Loftr frændi hans, gaf honum land á Breiðamýri, ok bjó hann í Vorsabæ. Hans börn váru þau Hrafn ok Hallveig, er átti Özurr inn hvíti, þeira sonr Þorgrímr kampi.
Þórarinn hét maðr, sonr Þorkels ór Alviðru Hallbjarnarsonar Hörðakappa. Hann kom skipi sínu í Þjórsárós ok hafði þjórshöfuð á stafni, ok er þar áin við kennd. Þórarinn nam land fyrir ofan Skúfslæk til Rauðár með Þjórsá. Hans dóttir var Heimlaug, er Loftr gekk at eiga sextuga.
9. kapituli.
Haraldr gullskeggr hét konungr í Sogni. Hann átti Sölvöru, dóttur Hundólfs jarls, systur Atla jarls ins mjóva. Þeira dætr váru þær Þóra, er átti Hálfdan svarti Upplendingakonungr, ok Þuríðr, er átti Ketill helluflagi. Haraldr ungi var sonr þeira Hálfdanar ok Þóru. Honum gaf Haraldr gullskeggr nafn sitt ok ríki. Haraldr konungr andaðist fyrstr þeira, en þá Þóra, en Haraldr ungi síðast. Þá bar ríkit undir Hálfdan konung, en hann setti yfir þat Atla jarl inn mjóva. Síðan fekk Hálfdan konungr Ragnhildar, dóttur Sigurðar hjartar, ok var þeira sonr Haraldr hárfagri.
Þá er Haraldr konungr gekk til ríkis í Nóregi ok hann mægðist við Hákon jarl Grjótgarðsson, fekk hann Sygnafylki Hákoni jarli, mági sínum, er Haraldr konungr fór í Vík austr. En Atli jarl vildi eigi af láta ríkinu, áðr hann fyndi Harald konung. Jarlarnir þreyttu þetta með kappi ok drógust at her. Þeir fundust á Fjölum í Stafanesvági ok börðust. Þar fell Hákon jarl, en Atli varð sárr ok fluttr í Atley. Hann dó þar ór sárum.
Eftir þat helt Hásteinn, sonr hans, ríkinu, þar til er Haraldr konungr ok Sigurðr jarl drógu her at honum. Hásteinn stökk þá undan ok brá til Íslandsferðar. Hann átti Þóru Ölvisdóttur. Ölvir ok Atli váru synir þeira.
Hásteinn skaut setstokkum fyrir borð í hafi at fornum sið. Þeir kómu á Stálfjöru fyrir Stokkseyri, en Hásteinn kom í Hásteinssund fyrir austan Stokkseyri ok braut þar.
Hásteinn nam land milli Rauðár ok Ölfusár upp til Fyllarlækjar ok Breiðamýri alla upp at Holtum ok bjó á Stjörnusteinum ok svá Ölvir, sonr hans, eftir hann. Þar heita nú Ölvisstaðir. Ölvir hafði landnám allt fyrir útan Grímsá, Stokkseyri ok Ásgautsstaði, en Atli átti allt milli Grímsár ok Rauðár. Hann bjó í Traðarholti. Ölvir andaðist barnlauss. Atli tók eftir hann lönd ok lausafé. Hans leysingi var Brattr í Brattsholti ok Leiðólfr á Leiðólfsstöðum.
Atli var faðir Þórðar dofna, föður Þorgils örrabeinsstjúps, [föður Gríms glammaðar, föður Ingjalds, föður Gríms, föður þeira Barkar ok Einars, föður Hallkötlu, er átti Hrafn Sveinbjarnarson, þeira dætr Steinunn, móðir herra Hrafns, ok Herdís, móðir Ála, föður Steinunnar, er Haukr Erlendsson átti. Börkr Grímsson var faðir Ragnhildar, er Flosi Bjarnason átti, þeira börn Einarr ok Bjarni ok Valgerðr, móðir herra Erlends, föður Hauks. Þórdís var önnur dóttir Flosa, móðir frú Ingigerðar, móður frú Guðrúnar ok Hallberu abbadísar. Halla var ok dóttir Flosa, móðir herra Kristófórus].
Hallsteinn hét maðr, er fór ór Sogni til Íslands, mágr Hásteins. Honum gaf hann ytra hlut Eyrarbakka. Hann bjó á Framnesi. Hans sonr var Þorsteinn, faðir Arngríms, er veginn var at fauskagrefti, hans sonr Þorbjörn á Framnesi.
Þórir, sonr Ása hersis Ingjaldssonar, Hróaldssonar, fór til Íslands ok nam Kaldnesingahrepp allan upp frá Fyllarlæk ok bjó at Selforsi. Hans sonr var Tyrfingr, faðir Þuríðar, móður Tyrfings, föður Þorbjarnar prests ok Hámundar prests í Goðdölum.
Hróðgeirr inn spaki ok Oddgeirr, bróðir hans, er þeir Fiðr inn auðgi ok Hafnar-Ormr keyptu brott ór landnámi sínu, námu Hraungerðingahrepp, ok bjó Oddgeirr í Oddgeirshólum. Hans sonr var Þorsteinn öxnabroddr, faðir Hróðgeirs, föður Ögurs í Kambakistu. En dóttir Hróðgeirs ins spaka var Gunnvör, er átti Kolgrímr inn gamli. Þaðan eru Kvistlingar komnir.
Önundr bíldr, er fyrr var getit, nam land fyrir austan Hróarslæk ok bjó í Önundarholti. Frá honum er margt stórmenni komit, sem fyrr er ritat.
10. kapituli.
Özurr inn hvíti hét maðr, sonr Þorleifs ór Sogni. Özurr vá víg í véum á Upplöndum, þá er hann var í brúðför með Sigurði hrísa. Fyrir þat varð hann landflótti til Íslands ok nam fyrst öll Holtalönd milli Þjórsár ok Hraunslækjar. Þá var hann seytján vetra, er hann vá vígit. Hann fekk Hallveigar Þorviðardóttur. Þeira sonr var Þorgrímr kampi, faðir Özurar, föður Þorbjarnar, föður Þórarins, föður Gríms Tófusonar.
Özurr bjó í Kampaholti. Hans leysingi var Böðvarr, er bjó í Böðvarstóftum við Víðiskóg. Honum gaf Özurr hlut í skóginum ok skilði sér eftir hann barnlausan. Örn ór Vælugerði, er fyrr er getit, stefndi Böðvari um sauðatöku. Því handsalaði Böðvarr Atla Hásteinssyni fé sitt, en hann ónýtti mál fyrir Erni. Özurr andaðist, þá er Þorgrímr var ungr. Þá tók Hrafn Þorviðarson við fjárvarðveizlu Þorgríms.
Eftir andlát Böðvars talði Hrafn til Víðiskógs ok bannaði Atla, en Atli þóttist eiga. Þeir Atli fjórir fóru eftir viði. Leiðólfr var með honum. Smalamaðr sagði Hrafni þat, en hann reið eftir honum við átta mann. Þeir fundust í Orrostudal ok börðust þar. Húskarlar Hrafns fellu tveir. Hann varð sárr. Einn fell af Atla, en hann varð sárr banasárum ok reið heim. Önundr bíldr skilði þá ok bauð Atla til sín.
Þórðr dofni, sonr Atla, var þá níu vetra. En þá er hann var fimmtán vetra, reið Hrafn í Einarshöfn til skips. Hann var í blári kápu ok reið heim um nótt. Þórðr sat einn fyrir honum hjá Haugavaði skammt frá Traðarholti ok vá hann þar með spjóti. Þar er Hrafnshaugr fyrir austan götuna, en fyrir vestan Hásteinshaugr ok Atlahaugr ok Ölvis. Vígin fellust í faðma.
Þórðr hófst af þessu. Hann fekk þá Þórunnar, dóttur Ásgeirs Austmannaskelfis, er drap skipshöfn Austmanna í Grímsárósi fyrir rán þat, er hann var ræntr austr.
Þórðr hafði þá tvá vetr ok tuttugu, er hann keypti skip í Knarrarsundi ok vildi heimta arf sinn. Þá fal hann fé mikit. Því vildi Þórunn eigi fara ok tók þá með löndum. Þorgils, sonr Þórðar, var þá tvævetr. Skip Þórðar hvarf.
Vetri síðar kom Þorgrímr örrabeinn til ráða með Þórunni, sonr Þormóðar ok Þuríðar Ketilbjarnardóttur. Hann fekk Þórunnar, ok var þeira sonr Hæringr.
Óláfr tvennumbrúni hét maðr. Hann fór af Lófót til Íslands. Hann nam Skeið öll milli Þjórsár ok Hvítár til Sandlækjar. Hann var hamrammr mjök. Óláfr bjó á Óláfsvöllum. Hann liggr í Brúnahaugi undir Vörðufelli.
Óláfr átti Áshildi, ok var þeira sonr Helgi trausti ok Þórir drífa, faðir Þorkels gullkárs, föður Orms, föður Helgu, móður Odds Hallvarðssonar. Vaði var inn þriði sonr Óláfs, faðir Gerðar.
Þorgrímr lagði hug á Áshildi, þá er Óláfr var dauðr, en Helgi vandaði um. Hann sat fyrir Þorgrími við gatnamót fyrir neðan Áshildarmýri. Helgi bað hann láta af kvámum. Þorgrímr lézt eigi hafa barna skap. Þeir börðust. Þar fell Þorgrímr. Áshildr spurði, hvar Helgi hefði verit. Hann kvað vísu:
Vask, þars fell til foldar,
fram sótti vinr dróttar,
Örrabeinn, en unnar
ítrtungur hátt sungu.
Ásmóðar gafk Óðni
arfa þróttar djarfan.
Guldum galga valdi
Gauts tafn, en ná hrafni.
Áshildr kvað hann hafa höggvit sér höfuðsbana. Helgi tók sér far í Einarshöfn.
Hæringr, sonr Þorgríms, var þá sextán vetra, er hann reið í Höfða at finna Teit Gizurarson með þriðja mann. Þeir Teitr riðu fimmtán at banna Helga far. Þeir fundust í Merkrhrauni upp frá Mörk við Helgahvál. Þeir Helgi váru þrír saman, komnir af Eyrum. Þar fell Helgi ok maðr með honum ok einn af þeim Teiti. Í faðma fellust víg þau.
Sonr Helga var Sigurðr inn landverski ok Skefill inn haukdælski, faðir Helga dýrs, er barðist við Sigurð, son Ljóts löngubaks, í Öxarárhólma á alþingi. Um þat orti Helgi þetta:
Band's á hægri hendi,
hlautk sár af Tý báru,
lýg ek eigi þat, leygjar,
linnvengis Bil, minni.
Hrafn var annarr sonr Skefils, faðir Gríms, föður Ásgeirs, föður Helga.
11. kapituli.
Þrándr mjöksiglandi Bjarnarson, bróðir Eyvindar Austmanns, er fyrr er getit, hann var í Hafrsfirði mót Haraldi konungi ok varð síðan landflótti ok kom til Íslands síð landnámatíðar. Hann nam land milli Þjórsár ok Laxár, ok upp til Kálfár ok til Sandlækjar. Hann bjó í Þrándarholti. Hans dóttir var Helga, er Þormóðr skafti átti.
Ölvir barnakarl hét maðr ágætr í Nóregi. Hann var víkingr mikill. Hann lét eigi henda börn á spjótaoddum, sem þá var víkingum títt. Því var hann barnakarl kallaðr. Hans synir váru þeir Steinólfr, faðir Unu, er átti Þorbjörn laxakarl, ok Einarr, faðir Ófeigs grettis ok Óleifs breiðs, föður Þormóðar skafta. Steinmóðr var inn þriði sonr Ölvis barnakarls, faðir Konáls, föður Álfdísar innar barreysku, er Óleifr feilan átti. Sonr Konáls var Steinmóðr, faðir Halldóru, er átti Eilífr, sonr Ketils einhenda.
Þeir frændr, Ófeigr grettir ok Þormóðr skafti, fóru til Íslands ok váru inn fyrsta vetr með Þorbirni laxakarli, mági sínum. En um várit gaf hann þeim Gnúpverjahrepp, Ófeigi inn ytra hlut milli Þverár ok Kálfár, ok bjó hann á Ófeigsstöðum hjá Steinsholti, en Þormóði gaf hann inn eystra hlut, ok bjó hann í Skaftaholti.
Dætr Þormóðar váru þær Þórvör, móðir Þórodds goða, föður Lög-Skafta, ok Þórvé, móðir Þorsteins goða, föður Bjarna ins spaka, [föður Skeggja, föður Markúss lögsögumanns, föður Valgerðar, móður Böðvars, föður Þórðar prests, föður Þorleifs í Görðum ok Markúss á Melum ok Böðvars í Bæ. Lög-Skafti var faðir Þorsteins holmunns, föður Gunnhildar, móður Jódísar, móður Vilborgar, móður Magnúss, föður Snorra á Melum].
Ófeigr fell fyrir Þorbirni jarlakappa í Grettisgeil hjá Hæli. Dóttir Ófeigs var Aldís, móðir Valla-Brands.
Þorbjörn laxakarl nam Þjórsárdal allan ok Gnúpverjahrepp allan ofan til Kálfár ok bjó inn fyrsta vetr at Miðhúsum. Hann hafði þrjár vetrsetur, áðr hann kom í Haga. Þar bjó hann til dauðadags. Hans synir váru þeir Otkell í Þjórsárdal ok Þorkell trandill, [faðir Gauks í Stöng], ok Þorgils, faðir Otkötlu, móður Þorkötlu, móður Þorvalds, föður Döllu, móður Gizurar byskups.
Þorbjörn jarlakappi hét maðr norrænn at kyni. Hann fór ór Orkneyjum til Íslands. Hann keypti land í Hrunamannahreppi at Mávi Naddoddssyni, allt fyrir neðan Selslæk, á milli Laxár ok bjó at Hólum. Hans synir váru þeir Sölmundr, faðir Sviðu-Kára, ok Þormóðr, faðir Finnu, er átti Þórormr í Karlafirði. Þeira dóttir var Álfgerðr, móðir Gests, föður Valgerðar, móður Þorleifs beiskalda, [föður Álfgerðar, móður Þorláks, föður Ketils prests ok Herdísar, móður barna Páls byskups].
Bröndólfr ok Már Naddoddssynir ok Jórunnar, dóttur Ölvis barnakarls, kómu til Íslands snemma. Þeir námu Hrunamannahrepp, svá vítt sem vötn deila.
Bröndólfr bjó at Berghyl. Hans synir váru þeir Þorleifr, faðir Bröndólfs, föður Þorkels skotakolls, föður Þórarins, föður Halls í Haukadal ok Þorláks, föður Runólfs, föður Þorláks byskups.
Már bjó á Másstöðum. Hans sonr var Beinir, faðir Kolgrímu, móður Skeggja, föður Hjalta.
Þorbrandr, sonr Þorbjarnar ins óarga, ok Ásbrandr, sonr hans, kómu til Íslands síð landnámatíðar, ok vísaði Ketilbjörn þeim til landnáms fyrir ofan múla þann, er fram gengr hjá Stakksá, ok til Kaldakvíslar, ok bjuggu í Haukadal.
Þeim þóttu þau lönd of lítil, er tungan eystri var þá byggð. Þá jóku þeir landnám sitt ok námu inn efra hlut Hrunamannahrepps sjónhending ór Múla í Ingjaldsgnúp ofan Gyldarhaga. Börn Ásbrands váru Vébrandr ok Arngerðr. [Vébrandr var faðir Oddlaugar, er átti Svertingr Runólfsson].
Eyfröðr inn gamli nam tunguna eystri milli Kaldakvíslar ok Hvítár ok bjó í Tungu. Með honum kom út Drumboddr, er bjó á Drumboddsstöðum.
12. kapituli.
Ketilbjörn hét maðr ágætr í Naumudal. Hann var Ketilsson ok Æsu, dóttur Hákonar jarls Grjótgarðssonar. Hann átti Helgu, dóttur Þórðar skeggja.
Ketilbjörn fór til Íslands, þá er landit var víða byggt með sjá. Hann hafði skip þat, er Elliði hét. Hann kom í Elliðaárós fyrir neðan heiði. Hann var inn fyrsta vetr með Þórði skeggja, mági sínum.
Um várit fór hann upp um heiði at leita sér landskosta. Þeir höfðu náttból ok gerðu sér skála. Þar heitir nú Skálabrekka. En er þeir fóru þaðan, kómu þeir at á þeiri, er þeir kölluðu Öxará. Þeir týndu þar öxi sinni. Þeir áttu dvöl undir fjallsmúla þeim, er þeir nefndu Reyðarmúla. Þar lágu þeim eftir áreyðar þær, er þeir tóku í ánni.
Ketilbjörn nam Grímsnes allt upp frá Höskuldslæk ok Laugardal allan ok alla Byskupstungu upp til Stakksár ok bjó at Mosfelli. Börn þeira váru þau Teitr ok Þormóðr, Þorleifr, Ketill, Þorkatla, Oddleif, Þorgerðr, Þuríðr. Skæringr hét einn sonr Ketilbjarnar, laungetinn.
Ketilbjörn var svá auðigr at lausafé, at hann bauð sonum sínum at slá þvertré af silfri í hofit, þat er þeir létu gera. Þeir vildu þat eigi. Þá ók hann silfrit upp á fjallit á tveimr öxnum ok Haki, þræll hans, ok Bót, ambátt hans. Þau fálu féit, svá at eigi finnst. Síðan drap hann Haka í Hakaskarði, en Bót í Bótarskarði.
Teitr átti Álöfu, dóttur Böðvars af Vors Víkinga-Kárasonar. Þeira sonr var Gizurr hvíti, faðir Ísleifs byskups, föður Gizurar byskups. Annarr sonr Teits var Ketilbjörn, faðir Kolls, föður Þorkels, föður Kolls Víkverjabyskups. Margt stórmenni er frá Ketilbirni komit.
Ásgeirr hét maðr Úlfsson. Honum gaf Ketilbjörn Þorgerði, dóttur sína, ok lét henni heiman fylgja Hlíðarlönd öll fyrir ofan Hagagarð. Hann bjó í Hlíð inni ytri. Þeira sonr var Geirr goði ok Þorgeirr, faðir Bárðar at Mosfelli.
Eilífr auðgi, sonr Önundar bílds, fekk Þorkötlu Ketilbjarnardóttur, ok fylgðu henni heiman Höfðalönd. Þar bjuggu þau. Þeira sonr var Þórir, faðir Þórarins sælings.
Véþormr, sonr Vémundar ins gamla, var hersir ríkr. Hann stökk fyrir Haraldi konungi austr á Jamtaland ok ruddi þar merkr til byggðar.
Hólmfastr hét sonr hans, en Grímr hét systursonr hans. Þeir váru í vestrvíking ok drápu í Suðreyjum Ásbjörn jarl skerjablesa ok tóku þar at herfangi Álöfu, konu hans, ok Arnheiði, dóttur hans, ok hlaut Hólmfastr hana ok seldi hana í hendr föður sínum ok lét vera ambátt. Grímr fekk Álofar, dóttur Þórðar vaggagða, er jarl hafði átta.
Grímr fór til Íslands ok nam Grímsnes allt upp til Svínavatns ok bjó í Öndurðunesi fjóra vetr, en síðan at Búrfelli. Hans sonr var Þorgils, er átti Æsu, systur Gests Oddleifssonar. Þeira synir váru þeir Þórarinn at Búrfelli ok Jörundr í Miðengi.
Hallkell, bróðir Ketilbjarnar sammæddr, kom til Íslands ok var með Ketilbirni inn fyrsta vetr. Ketilbjörn bauð at gefa honum land. Hallkatli þótti lítilmannligt at þiggja land ok skoraði á Grím til landa eða hólmgöngu. Grímr gekk á hólm við Hallkel undir Hallkelshólum ok fell þar, en Hallkell bjó þar síðan.
Hans synir váru þeir Otkell, er Gunnarr Hámundarson vá, ok Oddr at Kiðjabergi, faðir Hallbjarnar, er veginn var við Hallbjarnarvörður, ok Hallkell, föðir Hallvarðar, föður Þorsteins, er Einarr Hjaltlendingr vá. Sonr Hallkels Oddssonar var Bjarni, faðir Halls, föður Orms, föður Bárðar, föður Valgerðar, móður Halldóru, er Magnús byskup Gizurarson átti.
Nú er komit at landnámi Ingólfs. En þeir menn, er nú eru talðir, hafa byggt í hans landnámi.
13. kapituli.
Þorgrímr bíldr, bróðir Önundar bílds, nam lönd öll fyrir ofan Þverá ok bjó at Bíldsfelli. Hans leysingi var Steinröðr, sonr Melpatrix af Írlandi. Hann eignaðist öll Vatnslönd ok bjó á Steinröðarstöðum.
Steinröðr var manna vænstr. Hans sonr var Þormóðr, faðir Kárs, föður Þormóðar, föður Brands, föður Þóris, er átti Helgu Jónsdóttur.
[Hrolleifr, sonr Einars Ölvissonar barnakarls, kom í Leiruvág, þá er byggt var allt með sjó. Hann nam lönd til móts við Steinröð, öll fyrir útan Öxará, er fellr um Þingvöll, ok bjó í Heiðabæ nökkura vetr. Þá skoraði hann á Eyvind í Kvíguvágum til hólmgöngu eða landsölu, en Eyvindr kaus heldr, at þeir keypti löndum. Eyvindr bjó nökkura vetr síðan í Heiðabæ ok fór síðan á Rosmhvalanes til Bæjarskerja, en Hrolleifr bjó síðan í Kvíguvágum ok er þar heygðr. Hans sonr var Svertingr, faðir Gríms lögsögumanns at Mosfelli].
Ormr inn gamli, sonr Eyvindar jarls Arnmóðssonar jarls, Nereiðssonar jarls ins gamla, Ormr nam land fyrir austan Varmá til Þverár ok um Ingólfsfell allt ok bjó í Hvammi. Hans sonr var Darri, faðir Arnar.
Eyvindr jarl var með Kjötva auðga mót Haraldi konungi í Hafrsfirði.
Álfr inn egzki stökk fyrir Haraldi konungi af Ögðum ór Nóregi. Hann fór til Íslands ok kom skipi sínu í ós þann, er við hann er kenndr ok Álfsós heitir. Hann nam lönd öll fyrir útan Varmá ok bjó at Gnúpum.
Þorgrímr Grímólfsson var bróðursonr Álfs. Hann fór út með honum ok tók arf eftir hann, því at Álfr átti ekki barn. Sonr Þorgríms var Eyvindr, faðir Þórodds goða ok Özurar, er átti Beru, dóttur Egils Skalla-Grímssonar. Móðir Þorgríms var Kormlöð, dóttir Kjarvals Írakonungs. [Þórodds dóttir goða var Helga, móðir Gríms glömmuðs, föður Ingjalds, föður Gríms, föður Barkar, föður Ragnhildar, móður Valgerðar, móður herra Erlends, föður Hauks].
14. kapituli.
Þórir haustmyrkr nam Selvág ok Krýsuvík, en Heggr, sonr hans, bjó at Vági. Böðmóðr, annarr sonr hans, var faðir Þórarins, föður Súganda, föður Þorvarðar, föður Þórhildar, móður Sigurðar Þorgrímssonar.
Molda-Gnúpssynir byggðu Grindavík, sem fyrr er ritat.
Steinuðr in gamla, frændkona Ingólfs, fór til Íslands ok var með Ingólfi inn fyrsta vetr. Hann bauð at gefa henni Rosmhvalanes allt fyrir útan Hvassahraun, en hon gaf fyrir heklu flekkótta ok vildi kaup kalla. Henni þótti þat óhættara við riftingum.
[Steinunn hafði átt Herlaugr, bróðir Skalla-Gríms. Þeira synir váru Njáll ok Arnórr].
Eyvindr hét maðr, frændi Steinunnar ok fóstri. Honum gaf hon land milli Kvíguvágabjarga ok Hvassahrauns. Hans sonr var Egill, faðir Þórarins, föður Sigmundar, föður Þórörnu, móður Þorbjarnar í Krýsuvík, [ok Álofar, móður Finns lögmanns, ok Freygerðar, móður Lofts, föður Guðlaugs smiðs.
Herjólfr, sá er fyrr var frá sagt, var frændi Ingólfs ok fóstbróðir. Af því gaf Ingólfr honum land millim Reykjaness ok Vágs. Hans sonr var Bárðr, faðir Herjólfs, þess er fór til Grænlands ok kom í hafgerðingar. Á skipi hans var suðreyskr maðr. Sá orti Hafgerðingadrápu. Þar er þetta upphaf:
Allir hlýði ossu fulli
ámra fjalla Dvalins hallar].
Ásbjörn Özurarson, bróðursonr Ingólfs, nam land milli Hraunholtslækjar ok Hvassahrauns. Álftanes allt, ok bjó á Skúlastöðum. Hans sonr var Egill, faðir [Özurar, föður] Þórarins, föður Óláfs, föður Sveinbjarnar, föður Ásmundar, föður Sveinbjarnar, föður Styrkárs, [föður Hafr-Bjarnar, föður þeira Þorsteins ok Gizurar í Seltjarnarnesi].
15. kapituli.
Nú er yfir farit um landnám þau, er vér höfum heyrt, at verit hafi á Íslandi, en þessir landnámsmenn hafa göfgastir verit í Sunnlendingafjórðungi: Hrafn inn heimski, Ketill hængr, Sighvatr rauði, Hásteinn Atlason, Ketilbjörn inn gamli, Ingólfr, Örlygr gamli, Helgi bjóla, Kolgrímr inn gamli, Björn gullberi, Önundr breiðskeggr.
Svá segja fróðir menn, at landit yrði albyggt á sex tigum vetra, svá at eigi hefir síðan orðit fjölbyggðra. Þá lifðu enn margir landnámsmenn ok synir þeira.
Þá er landit hafði sex tigu vetra byggt verit, váru þessir höfðingjar mestir á landinu: í Sunnlendingafjórðungi Mörðr gígja, Jörundr goði, Geirr goði, Þorsteinn Ingólfsson, Tungu-Oddr, en í Vestfirðingafjórðungi Egill Skalla-Grímsson, Þorgrímr Kjallaksson, Þórðr gellir, en norðr Miðfjarðar-Skeggi, Þorsteinn Ingimundarson, Guðdælir, Hjaltasynir, Eyjólfr Valgerðarson, Áskell goði, en í Austfirðingafjórðungi Þorsteinn hvíti, Hrafnkell goði, Þorsteinn faðir Síðu-Halls, Þórðr Freysgoði. Hrafn Hængsson hafði þá lögsögu.
Svá segja vitrir menn, at nökkurir landnámsmenn hafi skírðir verit, þeir er byggt hafa Ísland, flestir þeir, er kómu vestan um haf. Er til þess nefndr Helgi magri ok Örlygr inn gamli, Helgi bjóla, Jörundr kristni, Auðr djúpúðga, Ketill inn fíflski ok enn fleiri menn, er kómu vestan um haf, ok heldu þeir sumir vel kristni til dauðadags. En þat gekk óvíða í ættir, því at synir þeira sumra reistu hof ok blótuðu, en land var alheiðit nær hundraði vetra.
