Þiðreks saga af Bern - Þáttr af Hertnið ok Ostasiu
| Velg språk | Norrønt | Islandsk | Norsk | Dansk | Fornsvensk | Færøysk |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Denne teksten finnes på følgende språk ► |  |
 |
|
|||
|
GUÐNI JÓNSSON
bjó til prentunarÞáttr af Hertnið ok Ostasiu
349. Frá Hertnið konungi ok Ostasiu drottningu.
(392) Hertnið konungr var ríkr maðr í Vilkinalandi ok mikill höfðingi fyrir allra hluta sakir. Hann er allra kappa mestr. Hans kona var Ostasia, dóttir Runa konungs af Austrríki. Hennar stjúpmóðir var svá fjölkunnig, at hún fyrirgerði henni í barneskju ok kastaði til hennar sinni fjölkynngi, svá at hún er nú jafnkunnig sem fyrir henni var hennar stjúpmóðir. Ostasia er eigi at síðr allra kvenna vænst ok vitrast, ok ærit er hún illgjörn. Hertnið konungr ann henni mikit.
350. Herferð Hertniðs í ríki Ísungs konungs.
(393) Í þenna tíma ræðr Bertangalandi Ísungr konungr inn sterki með sínum sonum. Hann er mikill óvinr Hertniðs konungs ok hefir veitt mikit lið jafnan Attila konungi ok gert margt illt Vilkinamönnum. Hertnið konungr vildi þess gjarnan hefna, er drepinn var Ósantrix konungr, hans föðurbróðir, fyrst Attila konungi eða Þiðreki konungi ok þar næst Ísungi konungi, er inn þriði var inn mesti höfuðsmaðr at drápi Ósantrix konungs.
Nú safnar Hertnið konungr saman her miklum ok ferr með herinn, til þess er hann kemr í Bertangaland í ríki Ísungs konungs. Þar brennir hann ok drepr menn ok tekr mikit fé. Ísungr konungr ok hans synir sitja í Bertangaborg ok verða ekki við varir, hvat Hertnið konungr hefir gert. Ok þá er Hertnið konungr hefir fengit svá mikit herfang ok svá víða farit sem hann vildi í Bertangalandi, ferr hann heim aftr ok hefir haldit öllum sínum mönnum.
351. Herferð Ísungs konungs.
Ísungr konungr ok hans synir spyrja, hvat gert hefir Hertnið konungr af Vilkinalandi, er þeira var inn mesti óvinr. Þeir safna her um allt sitt ríki, ok ferr eftir Hertnið konungi ok vilja hefna sín. Hann sendir orð sínum inum góða vin, Þéttleif danska, ok öðrum manni, Fasold stolza. Þeir verðast við vel orðsendingina ok fara með sínum mönnum til móts við Ísung konung ok koma nú allir saman í Vilkinaland ok brenna þar mörg heröð ok stór ok drepa margan mann. Fyrir þeim flýr allt, þar sem þeir fara. Engi maðr er svá djarfr, at þori at skjóta einu spjóti móti gegn þeim. Alk flýr, sumt á mörkina, sumt á skip ok sumt á heiðar óbyggðar. Sumir flýja til Hertniðs konungs ok segja honum, at kominn er í hans ríki Ísungr konungr af Bertangalandi með sína sonu ok þar er með honum Þéttleifr danski ok Fasold stolzi ok alls hafa þeir fimm þúsundrað hermanna ok engi fylking stendr fyrir þeim ok engi kappi þorir at bíða þeira.
Við þessi tíðendi verðr Hertnið konungr reiðr mjök ok sendir boð um allt sitt land, at allir hermenn komi saman Vilkinamanna ok veri land sitt. Þessi tíðendi þykkja öllum ógurlig, at berjast í gegn svá miklum köppum sem nú eru komnir í Vilkinaland.
352. Orrosta Hertniðs ok Ísungs konungs.
(394) Hér eftir safnast saman með Hertnið konungi mikill herr. Ok hans kona Ostasia ferr út ok hrærði sinn gand. Þat köllum vér, at hún færi at seiða, svá sem gert var í fomeskju, at fjölkunngar konur, þær er vér köllum völur, skyldu seiða honum seið. Svá mikit gerði hún af sér í fjölkynngi ok trollskap, at hún seiddi til sín margs konar dýr, leóna ok björnu ok flugdreka stóra. Hún tamdi þá alla, þar til at þeir hlýddu henni ok hún mátti vísa þeim á hendr sínum óvinum. Svá segir í kvæðum þýðerskum, at hennar herr væri líkr fjöndum sjálfum. Hún sjálf var ok sem einn flugdreki. Hertnið konungr flytr sinn her í gegn Isungi konungi, ok þar, er þeir finnast, verðr ströng orrosta.
Ísungr konungr ok hans synir með sín merki ganga hart fram ok drepa margan mann, höggva á tvær hliðar sér hesta ok menn, ok fyrir þeim fellr herrinn, allt þar sem þeir kómu fram. Í öðrum stað ríðr fram Þéttleifr danski með sína fylking. Hann veitir ok mörgum manni bana, ok fyrir honum standast ekki Vilkinamenn. Ok ina þriðju fylking hefir Fasold stolzi. Hann berst þenna dag af miklu kappi ok skilr margan mann við sinn hest, svá at aldri sá sik síðan. Vilkinamenn falla í þeiri orrostu, svá sem þá er akr er skorinn.
353. Fall Ísungs konungs ok sona hans.
(395) Í þessu bili kemr til Ostasia með sína sveit, þá er hún hefir saman dregit af fjölkynngi. Drekarnir flugu yfir herinn ok veita mönnum bana með klóm sínum ok með munni, ok leónar berjast ok bíta ok slíkt sama birnir, ok sjálf Ostasia flýgr sem dreki yfir herinum ok pínir til öll dýr ok alla dreka at berjast.
Ísungr konungr ok hans synir sjá nú, hversu þessi mikla ok in illa sveit gerir þeim mikinn skaða. Hann keyrir sporum sinn hest ok spennir fast sitt spjótskaft. Þat er hátt ok svá digrt, at í þrjú er klofinn askrinn, ok hans spjótskaft er einn hlutrinn af inum digra aski. Hann sér, hvar flýgr inn illi dreki. Sá er meiri ok hræðiligri en allir aðrir. Hann skýtr spjótinu at drekanum. Drekinn sér, hversu þetta mikla spjót flýgr til hans, bregðr sér undan. Flýgr spjótit hjá honum, en drekinn steypir sér ofan at konunginum ok tekr með sínum munni ok klónum ok gleypir hann. Þetta sér hans ellsti son, sá er allra þeira var sterkastr. Hann leggr drekann með sínu spjóti gegnum fótinn uppi við búkinn. Drekinn snarast við laginu ok þrífr sínum klóm hann svá fast, at gegnum gengr brynjuna ok búkinn. Svá fær hann bana, ok áðr hefir hann drepit león ok björn. Nú í þessu bili hefir Lórantin, inn yngsti sonr konungs, drepinn einn león ok orðit sárr, ok einn dreka særði hann til bana, ok þessi dreki veitir honum banasár með sínum klóm.
Svá lengi stendr þessi orrosta, at drekarnir ok leónar hafa látit náliga allir sitt líf af stórum höggum sona Ísungs konungs. Ok Ísungr konungr er nú dauðr með alla sína sonu fyrir dýrunum ok drekum, ok engi maðr veitti þeim bana annars kostar en með fjölkynngi Ostasie.
354. Fall Fasolds ok Þéttleifs danska.
Fasold stolzi lætr bera sitt merki fram í miðjan her Vilkinamanna í gegn Hertnið konungi, ok stendr þar snörp orrosta milli þeira tveggja höfðingja. Fasold hefir nú drepit annarri sinni hendi mörg hundrað Vilkinamanna. Hann er nú mjök sárr ok móðr í víginu. Nú ríðr at honum sjálfr Hertnið konungr ok leggr til hans sínu glaðel í hans brjósti, svá at út gekk um herðarnar. Fellr nú Fasold dauðr af sínum hesti, ok fallinn er nú áðr mestr hlutr liðs hans.
Þetta sér Þéttleifr danski, þar er hann berst ok hefir fellt Vilkinamenn, svá at eigi liggr lægra valköstrinn en söðul hans bar. Hann hefir látit ok flesta alla sína menn, ok sjálfr er hann nú mjök sárr. Eigi at síðr ríðr hann nú djarfliga fram í her Vilkinamanna ok vill hefna Fasolds, síns ins kæra vinar. Hann keyrir hestinn sporum ok ríðr at Hertnið konungi, leggr sínu spjóti í hans skjöld, svá at sundr tekr skjöldinn ok brynjuna tvöfalda ok undir höndina ok sneið í sundr herðarnar allt á hol við herðarblaðit, ok fellr konungr þegar af hestinum til jarðar. Þéttleifr drepr þar með sínu sverði margan góðan dreng yfir Hertnið konungi, ok margir flýja nú, en fáir standa eftir. Þá flýgr einn inn versti dreki yfir Þéttleif með gapanda munn ok vill veita honum bana. Þéttleifr leggr sínu glaðel upp í gegn drekanum í hans munn, svá at út gekk um hálsinn. Drekinn spennir hann með sínum klóm ok lýstr með vængjunum ok fellr allr yfir hann ofan, ok svá fær Þéttleikr danski bana ok hestrinn undir honum.
355. Ostasia deyr, en Hertnið konungr græddr.
Þá er fallnir eru allir kappar af Bertanga, skiljast Vilkinamenn eigi fyrr við en drepit er hvert mannsbarn Bertangahers. Vilkinamenn hitta sinn herra, Hertnið konung, mjök sáran með stórum sárum, flytja hann með sér, ok koma til læknar þeir, er beztir eru í Vilkinalandi, ok græða hann. Þá er Hertnið konungr er heim kominn í sína borg, þá er hans kona Ostasia sjúk, ok þá verðr Hertnið konungr varr við, hvaðan af honum er komin liðveizla sú, er drekarnir eða dýrin hafa honum veitt, ok hversu hans kona var fjölkunnig, ok þrim dögum síðar deyr hún með litlum orðstír.
Hertnið konungr verðr enn heill sinna sára ok stýrir sínu ríki Vilkinalandi, svá sem heyrir enn í sögn hans, ok hann vinnr mörg stórvirki, meðan hann er konungr í Vilkinalandi, ok af honum er allmikil saga, þó at þess verði nú eigi hér getit í þessari frásögn.
