Grœnlendinga þáttr

Fra heimskringla.no
Revisjon per 14. des. 2018 kl. 12:14 av August (diskusjon | bidrag) (Grœnlendinga þáttr)
(diff) ← Eldre revisjon | Nåværende revisjon (diff) | Nyere revisjon → (diff)
Hopp til navigering Hopp til søk
Velg språk Norrønt Islandsk Norsk Dansk Svensk Færøysk
Denne teksten finnes på følgende språk ► Original.gif Dansk.gif
Original.gif Dansk.gif


For at alle norrøne tegn som blir brukt i denne artikkelen skal vises korrekt må du ha fonttypen OldNordicTimes installert på din PC eller Mac. OldNordicTimes skal lagres i Fonts i Windows eller installeres i fontboken i Mac OS.


Flateyjarbók


Grœnlendinga þáttr


|[1] Grænlendingaþattr

Grønland

Socki het madr ok var Þoris sun. hann bio i Brattahlid a Grænlandi. hann var mikils virdr ok vinsæll. Ormr het son hans ok var mannvænligr madr. þeir fedgar ꜳttu mikit valld ꜳ Grænlandi ok voru þeir þar miok fyrir monnum. Einhueriu sinni let Socki þings kuedia ok tiadi þat fyrir monnum at hann villdi at landit væri eigi leingr byskupslaust ok villdi at allir landzmenn legdi sina mune til at byskupsstoll væri efldr. Bændr iꜳttudu þui allir. Socki bad Einar son sinn fara þessa ferd til Noregs. quad hann vera sendiligzstann mann þess erendis at fara. Hann quez fara mundu sem hann villdi. Einar hafdi med ser tannvoru mikla ok suaurd at heimta sik fram vid hofþingia. Þeir quomu vid Noreg. þa var Sigurdr Jorsalafari konungr af Noregi. Einarr kom ꜳ fund konungs ok heimti sik fram med fegiofum ok tiadi siþan mꜳl sitt ok erendi ok beiddi konung þar til fulltings at hann nædi sliku sem hann beiddi fyrir naudsyn landzins. Konungr let þeim þat vist betr henta. Siþan kalladi konungr til sin þann mann er Arnalldr het. hann var godr klerkr ok vel til kennimannz fallinn. konungr beiddi at hann redizst til þessa vanda fyrir guds sakir ok bænar hans. ok mun ek senda þik til Danmerkr ꜳ fund Auzsurar erchibyskups i Lund med minum brefum ok insiglum. Arnalldr quaz ofuss til at rꜳdazst fyst fyrir sialfs sins sakir er hann væri litt til fallinn ok siþan at skilia vid vini sina ok frændr. i þridia stad at eiga vid torsottligt folk. Konungr quad hann þui meira gott mundu eftir taka sem hann hefdi meiri skapraun af monnum. Hann quez eigi nenna at skerazst vndan hans bæn. en ef þess verdr audit at ek taki byskupsvigslu þa vil ek at Einarr sueri mer þess eid at hallda ok fulltingia rett byskupsstolsins ok eignum þeim er gudi eru gefnar ok hegna þeim er ꜳ ganga ok se varnarmadr fyrir ollum lutum stadarins. Konungr quad hann þat gera skylldu. Einarr kuaz mundu vndir ganga. Siþan for byskupsefni ꜳ fund Auzsorar erchibyskups ok sagdi honum sitt erendi med konungs brefum. Erebibyskup tok honum vel ok reynduzst hugi vid. ok er byskup sa at þessi madr var vel til tignar fallinn vigdi hann Arnalld til byskups ok leysti hann vel af hendi. Siþan kom Arnalldr byskup til konungs ok tok hann vid honum vel. Einarr hafdi haft med ser biarndyri af Grænlandi ok gaf þat Sigurdi konungi. feck hann þar i mot sæmdar ok metord af konungi. Siþan foru þeir ꜳ einu skipi byskup ok Einarr. ꜳ audru skipi biozst Arnbiorn austmadr ok noræner menn med honum ok villdu ok fara vt til Grænlandz. Siþan letu þeir i haf ok greidiz eigi byrrinn miok i hag þeim ok komu þeir Einarr ok byskup i Holltavatzos vndir Eygiafiollum ꜳ Jslandi. Þa bio Sæmundr enn frodi i Odda. hann for ꜳ fund byskups ok baud honum til sin vm vetrinn. Byskup þackadi honum ok letz þat þiggia mundu. Einarr var vndir Eyiafiollum vm vetrinn. Þat er sagt þa er byskup reid fra skipi ok menn hans at þeir ꜳdu ꜳ bę nockurum i Landeyium ok sꜳtu vti. Þa geck vt kerling ein ok hafdi vllkamd i hendi. hon geck at einum manni ok mællti. muntu festa bocki tindinn i kambi minum. Hann tok vid ok kuaz mundu at gera ok tok hniodhamar or mal einum ok gerdi at ok likadi kerlingu alluel. enn þat var byskup raunar. hann var hagr vel. ok er þui fra þessu sagt at hann syndi litillæti sitt. Hann var i Odda vm vetrinn ok for med þeim Sæmundi alluel. enn til þeirra Arnbiarnar spurdizst (ekki) ok þotti þat vndarligt ok lidu sua nockur sumur. ætludu þeir byskup at hann mundi kominn til Grænlandz. Vm sumarit eftir foru þeir byskup ok Einarr af Jslandi ok komu vid Grænland i Eiriksfiord ok toku menn vid þeim alluel. spurdu þeir þa enn ecki til Arnbiarnar. gerdiz nu ꜳ vmræda mikil at þeir mune tynzst hafa. Byskup setti stol sinn i Gaurdum ok reezst þangat til. var Einarr honum þa mestr styrktarmadr ok þeir fedgar. þeir voru ok mest metnir af aullum landzmonnum af byskupi.


Árnbiorn fanz daudr ok hans menn

2. Sigurdr het madr ok var Niꜳlssun grænlenzkr madr. hann for opt ꜳ haustum til fangs i obygdir. hann var sægarpr mikill. þeir voru .xv. saman. Þeir komu vm sumarit at joklinum Huitserk ok hofdu fundit nockurar elldstoar manna ok enn nockurn veidiskap. þa mællti Sigurdr. huars eru þer fusari at huerfa aftr edr fara leingra. er nu eigi sumars mikit eftir enn fang vordit litid. Hꜳsetar kuoduzst fusari aftr at huerfa ok sogdu mannhættu mikla at fara vm storfiordu vndir ioklum. Hann kuat þat satt. enn sua segir mer hugr vm at eftir muni et meira fangit ef þui nair. Þeir bꜳdu hann rꜳda quoduzst leingi hans forsia hlitt hafa ok þo vel gefiz. honum quez meira vm at hallda fram ok sua var gert. Steinþorr het madr er ꜳ skipi þeirra var. hann tok til orda. dreymdi mik i nott Sigurdr sagdi hann ok mun ek segia þer drauminn. nu er ver forum ꜳ fiordinn þenna enn mikla þottumz ek kominn i milli biarga nockurra ok æpa til biargar mer. Sigurdr quad draum medallagi godann ok skylldir þu þar eigi biorg vndir fotum troda ok hitta eigi i þann einangr at þu mættir eigi munni hallda. Steinþorr var helldr ædimadr i skaplyndi ok vforsiꜳll. ok er þeir sækia inn ꜳ fiordinn. þa mællti Sigurdr. huort er sem mer syniz at skip se inn ꜳ fiordinn. Þeir quadu sua vera. Sigurdr quad þat tiþendum mundu gegna. Helldu nu siþan inn at ok sa at skipit var sett vpp i einn ꜳros ok gert fyrir ofan. þat var mikit hafskip. Siþan geingu þeir ꜳ land ok sꜳ skꜳla ok tiolld skamt fra. þa mællti Sigurdr at þeir munu tiallda fyrst. ok er nu lidit ꜳ dag ok vil ek at menn se kyrlꜳtir ok varudgir. Ok sua gerdu þeir. Ok vm morguninn ganga þeir ok siazst vm. þeir sia stock einn hia ser ok stod j bolaux ok mannzhræ hia. Sigurdr quad þann mann vidinn hoggit hafa ok hafa vordit vanmeginn af megri. Siþan geingu þeir at skꜳlanum ok sꜳ þar annat mannzhræ. Sigurdr kuad þann geingit hafa medan hann mꜳtti ok munu þessir verit hafa þionustumenn þeirra er i skꜳlanum eru. Aux lꜳ ok hia þessum. Þa mællti Sigurdr. þat kalla ek rꜳd at riufa skꜳlann ok lꜳta leggia vt daun af likum þeim er inni eru ok ylldu er leingi munu legit hafa. ok varizst menn fyrir at verda þuiat þess er eigi litil vIn at monnum verdi at þui mein ok miok er ꜳ mot edli manna. þott likendi se ꜳ þui at menn þessir[2] muni oss ecki illt gera. Steinþorr quad slikt vndarligt at gera ser meira fyrir enn þurfti. Ok geck ꜳ hurdina enn þeir rufu skꜳlan. |[3] Ok er Steinþor geck vt þa leit Sigurdr til hans og mællti. allmiok er manninum brugdit. Hann tok þegar at æpa ok hlaupa. enn þeir eptir felagar hans. hann hleypr siþan i hamarrifu nockura þar er eingi mꜳtti at honum komaz ok þar feck hann bana. Sigurdr quad hann of berdreyman. Siþan rufu þeir skꜳlann ok gerdu eftir þui sem Sigurdr mællti. ok vard þeim ecki mein at. þeir sꜳ þar i skꜳlanum menn dauda ok fe mikit. Þa mællti Sigurdr. þat syniz mer rꜳd at þer hleypit holldi af beinum þeirra i heitukotlum þeirra er þeir hafa ꜳtt ok er sua hægra til kirkiu at færa. ok er þat likazst at Arnbiorn muni her verit hafa þuiat skip þetta annat it fagra er her stendr ꜳ landi hefi ek heyrt at hann hafi ꜳtt. Þat var hofdaskip ok steint ok mikil gersemi. Kaupskipit var brotid miok nedan ok quaz Sigurdr ætla at þat mundi at engum nytium verda. Þeir taka or sauminn enn brendu skipit ok hofdu hladna feriuna or obygdum eptirbꜳtinn ok haufdaskipit. Þeir kuomu i bygdina ok fundu byskup i Gaurdum ok sagdi Sigurdr honum tiþendin ok fiꜳrfundinn. nu kann ek ei annat at sia sagdi hann enn þat fe þeirra mune bezst komit er beinum þeirra fylgir ok ef ek a ꜳ nockuru rꜳd þa vil ok at sua se. Byskup kuat hann vel hafa med farit ok vitrliga. ok þat mælltu allir. Mikit fe fylgdi likum þeirra. Byskup kuat gersemi mikla vera hofdaskipit. Sigurdr kuat ok þat sannligaz at þat færi til stadarins fyrir sꜳlum þeirra. audru fe skiptu þeir med ser er fundit hofdu at grænlendzskum logum. Ok er þessi tiþendi komu til Noregs þa spurdi þat sꜳ madr er Ozsor het ok systurson Arnbiarnar. Ok fleiri menn voru þeir [er sina frændr hofdu mist ꜳ þui skipi[4] ok væntu tilgreizlu vm feeit. Þeir komu i Eiriksfiord ok sottu menn til fundar vid þa ok slogu kaupum. siþan toku menn ser vistir. Ozsor styrimadr for i Garda til byskups ok var þar vm uetrinn. J vestri bygd var þꜳ annat kaupskip. þar var Kolbeinn Þorliotzsun norænn madr. hinu þridia skipi red sa madr er Hermundr het ok var Kodransson ok Þorgils brodir hans ok hofdu mikla sueit manna.


Fra Ozsori ok byskupi

3. Vm vetrinn kom Ozsor at mꜳli vid byskup at hann ætti þangat fevꜳn eftir Arnbiorn frænda sinn ok beiddi byskup þar gera greida ꜳ bædi fyrir sina hond ok annarra manna. Byskup kuaz fe tekit hafa eftir grænlendzskum logum eftir slika atburdi. kuaz þetta eigi gert hafa med einrædi sitt. quad þat makligazst at þat fe færi þeim til sꜳluhialpar er aflat hofdu ok til þeirrar kirkiu er bein þeirra voru at grafin. sagdi þat manndomsleysi at kalla nu til fiar þess. Siþan villdi Ozsorr eigi vera i Gaurdum med byskupi ok for til sueitunga sinna. ok helldu sik sua aller samt vm vetrinn. Vm vorit bio Ozsor mꜳl til þings þeirra Grænlendinga ok var þat þing i Gaurdum. kom þar byskup ok Einarr Sockasun ok hofdu þeir fiolmenni mikit. Ozsur kom þar ok þeir skipueriar hans. Ok er domr var settr þa geck Einarr at domi med fiolmenni ok quez ætla at þeim mundi erfitt at eiga vid vtlenda menn i Noregi ef sua skylldi þar. vilium ver þau laug hafa er her ganga sagdi Einarr. Ok er domrinn for vt nꜳdu Austmenn eigi mꜳlum fram at koma ok stucku fra. Nu likar OzsIri illa. þickizst hafa af vvirding enn fee ecki. ok vard þat hans vrrædi at hann ferr til þar er skipit er þat id steinda ok hio or tua(u) bord sinu megin huart vpp fra kilinum. Eftir þat for hann til Vestribygdar ok hitti þa Kolbein ok Ketil Kalfssun ok sagdi þeim sua buit. Kolbeinn quad vsæmd til tekna enda sagdi hann orrædit eigi gott. Ketill mællti. fysa vil ek þik at þu rædizst hingat til vIr þuiat ek hefir spurt fastmæli byskups ok Einars. enn þu munt vanfærr at sitia fyrir tilstilli byskups enn framkuæmd Einars ok verum helldr aller saman. Hann kuat þat ok likligazst at þat mundi af rꜳdazst. Þar var j sueit med þeim kaupmonnum Jsasteingrimr. Ozsorr for þꜳ aftr til Kidiabergs. þar hafdi hann ꜳdr verit.


Vig Ozsorar

4. Byskup vard reidr miok er hann spurdi at spillt var skipinu ok kallar til sin Einar Sockason ok mællti. nu er til þess at taka er þu hetz med suardaga er ver forum af Noregi at refsa suiuirding stadarins ok hans eigna vid þa er þat giordu. nu kalla ek Ozsor hafa fyrirgert ser er hann hefir spillt eigu vorri ok synt oss i ollum hlutum oþektarsuip. nu er ecki at dyliazst vid at mer likar eigi suo buit ok ek kalla þik eidrofa ef kyrt er. Einarr suarar. eigi er þetta vel gert herra. enn mæla munu þat sumir at nockur vorkunn se ꜳ vid Ozsor sua miklu sem hann (er) suiptr. þott eigi se vel i hondum haft þa er þeir sa goda gripi er frændr þeirra hofdu ꜳtt ok nꜳdu eigi ok veit ek varla hueriu ek skal her vm heita. Þeir skildu fꜳliga ok var reidisuipr ꜳ byskupi. Ok þa er menn sottu til kirkiumesso ok til veizslu ꜳ Langanes var byskup þar ok Einarr at veizlunni. mart folk var komit til tiþa ok saung byskup messo. Þar var kominn Ozsor ok stod vndir kirkiu sunnan ok vid kirkiuvegginn ok taladi sa madr vid hann er Brandr het ok var Þordarsun heimamadr byskups. Þessi madr bad Auzsor vægia til vid byskup. ok væntir ek sagdi hann at þa muni vel duga enn nu agir vid sua. Ozsurr kuaz ecki fꜳ þat af ser sua illa sem vid hann var buit. ok ꜳttu þeir nu vm þetta at tala. Þa geingu þeir byskup fra kirkiu ok heim til husa ok var Einarr þar i gaungu. Ok er þeir komu fyrir skꜳladyrnar þa sneriz Einarr fra fylgdinni ok geck einn i brot til kirkiugardzins ok tok auxi or hendi tidamanni einum ok geck sudr vm kirkiuna. Auzsur stod þar ok studdiz ꜳ auxi sina. Einarr hio hann þagar banahogg ok geck inn eftir þat. ok voru þa bord vppi. Einarr steig vndir bordit gegnt byskupi ok mællti ecki ord. Siþan geck hann Brandr Þordarsun i stofuna ok fyrir byskup ok mællti. er nockut tiþenda sagt ydr herra. Byskup kuaz eigi spurt hafa edr huat segir þu. Hann suarar. sigazst leet nu einn her vti. Byskup mællti. |[5] huerr velldr þui edr huerr er fyrir vordinn. Brandr quad þann nær er fra kunni at segia. Byskup mællti. velldr þu Einarr liftioni Ozsorur. Hann suarar. þui veldr ek vist. Byskup mællti. eigi eru slik verk god enn þo er vorkunn ꜳ. Brandr bad at þua skylldi likinu ok syngia yfir. Byskup kuad mundu gefa tom til þess. ok sꜳtu menn vndir bordum ok foru at ollu tomliga ok feck byskup sua fremi menn til at syngia yfir likinu. enn Einarr bad þess ok quad þat sama at gera þat med sæmd. Byskup kuez ætla at þat mun rettara at grafa hann eigi at kirkiu. enn þo vid bæn þina skal hann her jarda at þessi kirkiu at eigi er heimilisprestr. ok feck hann eigi til fyrr kennimenn yfir at syngia enn ꜳdr var vm lik buit. Þa mællti Einarr. nu hafa vordit i staucki braug(d) ok ecki litt af ydru tilstilli. enn her eiga þo hlut i ofsamenn miklir ok get ek at storir vfar risi ꜳ med oss. Byskup quaz vænta at menn munu þessum ofsa af ser hrinda enn vnna sæmdar fyrir mꜳl þetta ok vmdæmis ef eigi væri med ofsa at geingit.


Drꜳp Einars Sockasunar

5. Tidendi þessi spurduzst ok frettu þat kaupmenn. Þa mællti Ketill Kꜳlfssun. ecki for fiarri getu minni at honum mundi haufudgiarnt verda. Madr het Simon frændi Ozsorar mikill madr ok sterkr. Ketill quad vera mega ef Simon fylgdi atgerfi sinni at hann mun muna drꜳp Auzsorar frænda sins. Simun quaz þar eigi mundu ferlig ord vm hafa. Ketill let bua skip þeirra ok sendi menn ꜳ fund Kolbeins styrimannz ok sagdi honum tidendin. ok segit honum sua at ek skal fara med mꜳli ꜳ hendr Einari þui mer eru kunnig grænlendzsk laug ok er ek buinn til vid þa. hofum ver ok mikinn lidskost ef at oss kemzst. Simon kuaz vilia Ketils rꜳdum fram fara. Siþan for hann ok hitti Kolbein sagdi honum vigit ok þar med ordsending Ketils[6] ok þeir skylldu snuazst til lidueizlu vid þa or Vestribygd ok sækia til þings þeirra Grænlendinga. Kolbeinn quaz koma mundu at vissu ef hann mætti ok quaz vilia at Grænlendingum yrdi þat eigi hagkeypi at drepa menn þeirra. Ketill tok þegar mꜳl af Simuni ok for med nockura sueit manna. en sagdi at þeir kaupmenn skylldu hallda skiott eftir ok hafit varning med ydr. Kolbeinn for þegar er honum quomu þessi ord bad ok felaga sina fara til þings ok quezst þa hafa sua mikla sueit at vvist væri at Grænlendingar sæti yfir lut þeirra. Nu hittuzst þeir Kolbeinn ok Ketill ok bꜳru rꜳd sin saman. huartueggi þeirra var gilldr madr. Nu foru þeir ok bægdi þeim vedr ok komazst þo fram ok hofdu mikla sueit manna enn þo minni enn þeir hugdu. Nu komu menn til þings. Socki var þar kominn Þorissun. hann var vitr madr ok var þa gamall ok miok tekinn til at gera vm mꜳl manna. hann geingr ꜳ fund þeirra Kolbeins ok Ketils ok kuaz vilia leita vm sættir. vil ek biodaz til segir hann at gera i milli yduar. ok þott mer se meiri vandi ꜳ vid Einar sun minn þa skal þat þo vm gera er mer ok odrum vitrum monnum litzst nær sanni. Ketill quaz ætla at þeir mundi malum fram hallda til mꜳls fyllingar enn fyrir kuedazst eigi at taka sættir. enn þo er aurt at geingit vid oss enn hofum ecki vanizst þui her til at minka vorn hlut. Socki kuezst ætla at þeir munu eigi iafnt at vigi standa ok kuad vuist at þeir fengi meiri sæmd þo hann dæmdi eigi. Kaupmenn geingu at domi ok hafdi Ketill mꜳl fram a haund Einari. Þa mællti Einarr. þat mun vida spyriazst ef þeir bera oss her mꜳlum. Ok geck at dominum ok hleypir vpp ok fengu þeir eigi halldit. Þa mællti Socki. kostr skal enn þess er ek baud at sættazst ok gera ek vm mꜳlit. Ketill quez ætla at þat mundi nu ecki verda. er þu leggr til yfirbota þat er þo er hinn sami viafnadr Einars vm þetta mꜳl. Ok skildu at þui. Enn þui komu kaupmenn eigi or Vestribygd til þings at þa var andvidri er þeir voru bunir med .ij. skipum. Enn at midiu sumri skylldi sætt gera ꜳ Eidi. þa komu þeir kaupmenn vestan ok logdu at vid nes nockut ok hittuz þeir þa allir saman ok ꜳttu stefnur. Þa mællti Kolbeinn at eigi skylldi sua nær hafa geingit vm sættirnar ef þeir hefdi allir samt verit. enn þat þicki mer nu rꜳd at ver farim allir til þessa fundar med slikum faungum sem til eru. Ok sua var at þeir foru ok leynduzst i leynivogi einum skamt fra byskupsstolinum. Þat bar saman at biskupsstolinum at hringdi til hꜳmessu ok þat at Einarr Sockasun kom. Ok er kaupmenninir heyrdu þetta þa sogdu þeir at mikla skylldi gera virding til Einars at hringia skal j mot honum. ok quadu slikt mikil endemi ok vrdu illa vid. Ketill mællti. verdit eigi illa vid þetta. þuiat sua mætti at berazst at þetta yrdi at likhringingu ꜳdr kuelld kæmi. Nu komu þeir Einarr ok settuzst nidr i brecku einni. Socki leet fram gripi til virdingar ok þa er til gialldz voru ætladir. Ketill mællti. þat vil ek at vit Hermundr Kodranssun virdim gripina. Socki quad sua vera skylldu. Simon frændi Ozsorar syndi ꜳ ser vþektarsuip ok reikadi hia medan gripagialldit var sett. Siþan var framborin spangabrynia ein forn. Simon mællti þa. suiuirdliga er slikt bodit fyrir slikann mann sem Ozsurr var. ok kastadi bryniunni ꜳ vollinn a brot ok geck vpp at þeim er þeir sꜳtu j breckunni. Ok er þat sꜳ þeir Grænlendingar þa spretta þeir vpp ok horfdu forbreckis ok i moti honum Simoni. ok þui næst geck Kolbeinn vpp hia þeim er þeir (h)orfdu allir fra ok slæz ꜳ bak þeim ok for einn fra sinum monnum ok var þat iafnsnemma at hann komz ꜳ bak Einari ok hio med auxi milli herda honum ok Einars aux kom i hofud Simoni ok fengu bꜳdir banasꜳr. Einarr mællti er hann fell. sliks var at von. Siþan hliop Þordr |[7] fostbrodir Einars at Kolbeini ok villdi hoggua hann. enn Kolbeinn snaradiz vid honum ok stack fram auxarhyrnonni ok kom j barkann Þordi ok hafdi hann þegar bana. Siþan slær i bardaga med þeim. Byskup sat hia Einari ok andadizst hann i kniꜳm honum. Steingrimr het madr er þat mællti at þeir skyldu gera sua vel at beriazst eigi ok geck a milli med nockura menn. enn huorirtueggiu voru sua odir at Steingrimr var lagdr suerdi i gegnum i þessi hrid. Einarr andadiz vpp ꜳ breckunni vid bud Grænlendinga. Ok nu vrdu menn sꜳrir miok ok komuz þeir Kolbeinn til skips med .iij. sina menn vegna ok foru siþan yfir Einarsfiord til Skialgsbuda. Þar voru kaupskipin ok voru þa miok i bunadi. Kolbeinn kuad i hafa giorst nockura rostu. ok vil ek ætla at Grænlendingar vni nu eigi betr vid enn ꜳdr. Ketill mællti. sannyrdi gafz þer Kolbeinn sagdi hann at ver myndim heyra likhringina ꜳdr ver færim i brott. ok ætla ek at hann Einarr se daudr borinn til kirkiu. Kolbeinn quez helldr þannig hafa at stutt. Ketill mællti. þess er vIn at Grænlendingar mune sækia ꜳ varn fund ok kalla ek rꜳd at menn halldi ꜳ bunadi sinum eftir faungum ok se allir ꜳ skipum vm nætr. Ok sua gerdu þeir. Socki harmadi miok þessi tiþendi ok bad menn fulltingis at veita ser vigsgeingi.


Sætt Grænlendinga ok kaupmanna

6. Hallr het madr. hann bio at Solarfiollum vitr madr ok godr bondi. hann var i lidi med Socka ok kom sidazst med sinu lidi. hann mællti til Socka. ecki vænligh litz mer þin ætlan at leggia smaskipum at storskipum vid slikann vidbunat sem ek hyggr at þeir munu hafa. enn ek veit eigi huersu traust lid er þu hefir. enn allir vaskir menn munu vel gefazst. enn hinir munu hlifazst meirr ok verda hofudsmenn fyrir þat vppgefnir ok horfir þa enn þunglegar vorr mꜳlalutr enn ꜳdr. nu syniz mer rꜳd ef menn skulu at leggia at eidar fari fram at huerr madr skyli annathuart her falla edr hafa sigr. Enn vid þessi ord Hallz dignudu menn miok. Socki mællti. eigi munu ver þo skilia vid þetta at vsett se mꜳlunum. Hallr quez mundu leita vm sættir milli þeirra ok kalladi ꜳ kaupmenn ok mællti. huart skal mer fritt at ganga ꜳ fund yduarn. Þeir Kolbeinn ok Ketill suara at honum skylldi fritt. Siþan hitti hann þꜳ ok leet naudsyn at mꜳlum veri sett eftir slik storvirki. Þeir quaduz nu bunir vid huoru sem adrir villdi. quadu af þeim landzmonnum allann þenna viafnat stadit hafa. enn nu er þu synir sua mikla godgirnd þa vnv ver þui at þu gerir i milli vIr. Hann quaz eftir þui gera mundu ok dæma er honum syndizst rettligazst huorsu sem huorum likadi. Siþan var þetta fyrir Socka borid. Hann kuezst ok mundu vna vmdæmi Hallz. Kaupmenn skylldu vm nætr at bunadi sinum vera ok quodu Socka ecki annat lika enn þeir yrdi i brotu sem fyst. enn ef þeir seinka bunad sinn ok gera mer skapraun i þui þa er vis vꜳn at þeir skulu botalausir ef þeir verda teknir. Nu skildu þeir at þui ok var ꜳ sꜳttarfund kuedit. Ketill mællti. ecki horfir skiotliga bunadr vorr enn vistafaung þuerra helldr. ok er þat mitt rꜳd at leita eftir vistunum ok veit ek huar sꜳ madr byrr er mikinn mat ꜳ ok kalla ek rꜳd at sækia eftir. Þeir kuoduz þess albunir. Siþan lupu þeir vpp eina nꜳtt fra skipum .xxx. manna saman allir vopnadir ok komu at bænum ok var þar autt allt. Þorarinn het bondi sa er þar bio. Ketill mællti. eigi hefir mitt rꜳd vel gefiz. Ok fara siþan i brot fra bænum ok ofan ꜳ leid til skipa ok var þar hrisott er þeir foru. Þa mællti Ketill. syfiar mik sagdi hann ok verd ek at sofa. Þeir quadu þat ecki miok rꜳdligt. enn þo lagdiz hann nidr ok sofnadi. enn þeir sꜳtu yfir. Litlu sidarr vaknadi hann ok mællti. mart hefir fyrir mik borit. huat mun varda þott ver kippim vpp hrislu þessi er her er vndir hofdi mer. Þeir kiptu vpp hrislunni ok var þar vndir jardhus mikit. Ketill mællti. vitum fyst huat her er fanga. Þeir fundu þar .lx. slatrgripa ok .xij. vættir smiors skreid mikla. Vel er þat sagdi Ketill at ek hefir eigi villt vpp borit fyrir ydr. Nu fara þeir til skips med feing sinn. Nu lidr at sꜳttarfundinum ok komu huorirtueggiu til þess fundar kaupmenn ok landzmenn. Þa mællti Hallr. su er sꜳttargiord min yduar i milli at ek vil at ꜳ standiz vig Oszorar ok Einars enn fyrir manna mun skulu koma sektir Austmanna at þeir skulu her ecki eiga vist nee væri. þau vig skulu ok iofn vera Steingrims bonda ok Simonar. Krꜳks austmannz ok Þorfinnz grænlendings. Vighuatz austmannz ok Biarnar grænlendings. Þoris ok Þordar. nu er einn vbættr vorr madr er Þorarinn heitir omegdarmadr. hann skal fe bæta. Socki quad ser þungt gerdir lika ok sua odrum Grænlendingum er þannig for vm manninafnat. Hallr quaz ætla at þar muni þo stadar nema hans vmmæli. ok vid þat skildu þeir. Siþan rak is ꜳt ok þakti alla fiordu ok hugdu Grænlendingar þa gott til ef þeir mætti taka þa ok þeir færi eigi sua brot sem mællt var. enn vid þat sialft at mꜳnadar motid kom þa rak i brot allann isinn ok gaf kaupmonnum brot af Grænlandi ok skildu vid þat. Þeir komu vid Noreg. Kolbeinn hafdi haft einn huitabiorn af Grænlandi ok for med dyrit ꜳ fund Haralldz konungs gilla ok gaf honum ok tiadi fyrir konungi huersu þungs hlutar Grænlendingar voru af verdir ok færdi þa miok i rog. enn konungr spurdi annat sidar ok þotti honum Kolbeinn hafa fals fyrir sik borit ok komu eingi laun fyrir dyrit. Siþan hliop Kolbeinn i flock med Sigurdi slembidiakn ok geck inn at Haralldi konungi gilla ok veitti honum ꜳverka. Ok siþan er þeir foru fyrir Danmork ok sigldu miok enn Kolbeinn var ꜳ eptirbꜳti enn vedr huast þa sleit fra bꜳtinn ok druknadi Kolbeinn. Enn þeir Hermundr komu til Jslandz til ættiarda sinna. Ok lykr þar þessi sogu.


_________


Þessir hafa byskupar verit ꜳ Grænlandi. Arnalldr. Jonn kauttr. Eirekr. Haralldr. Jonn smyrill Ꜳrnason. Helgi. Nickulꜳs. Olꜳfr. Þordr.

Sꜳ margar eru kirkiur a Grænlandi. Heriolfsnes er austazst ok er þat kirkia i Heriolfsfirdi. aunnur i Vatzdali i Ketilsfirdi. hin .iij. j Vik enn i Ketilsfirdi. jnn .iiij. j Vogum j Siglufirdi. hin .v. vndir Hofda j Austfirdi. Hinn .vj. byskupsstollinn i Gaurdum i Einarsfirdi. hin .vij. at Hardsteinabergi. hin .viij. i Brattahlid enn i Eireksfirdi. hin .ix. vndir Solarfiollum i Jsafirdi ok hin .x. hin .xi. j Hualseyiarfirdi .xij. ꜳ Gardanesi i Midfiordum. Þessar eru i Vestribygd. a Sandnesi |[8] i Lysufirdi. aunnur i Hopi i Agnafirdi. þridia j Anavik j Rangafirdi.




Fotnoter:

  1. 847
  2. menn tilf. Cd.
  3. 848
  4. [ꜳ þui skipi er sina frændr hofdu mist Cd.
  5. 849
  6. Kolbeins Cd.
  7. 850
  8. 851