Geisli

Velg språk	Norrønt	Islandsk	Norsk	Dansk	Svensk	Færøysk
Denne teksten finnes på følgende språk ►

Flateyjarbók

Geisli

er Einar Skulason quad vm Olaf Haralldzson

Theodor Kittelsen:
Hellige Olaf

Eins ma ord ok bænir

allz raadanda hins snialla

vel er frodr sa er getr goda

guds þrenning mer kenna.

gofugt lios bodar geisli

gunnoflugr miskunnar

agætan byd ek itrum

Olaafi brag solar.

2.

Þeirrar er heims i heimi

heims myrkrum bra þeima

ok lios medan var visi

vedr kalladizst hallar.

sa leet bert fra biarti

berazst madr vnd skyiadri

frægr stod af þui flædar

faurnudr raudull stiornu.

3.

Sidar heilags bra solar

setrs var þat fyrir betra

audfinnendum annars

omiors roduls liorsi.

æzstr þrifnudr reed efnazst

oss þa er lif a krossi

iardar allra fyrda

onaudigr tok dauda.

4.

Upp rann allrar skepnu

iduandr a dag þridia

Cristr med krapti hæstum

kunnr rettlætis sunnu.

veit ek at milldr fra molldu

meginfioldi reis holda

iflaust ma þat efla

ossa vaan med haanum.

5.

Sonr ste upp med yndi

audar milldr fra haudri

iofra bezstr til æzstrar

allz raadanda hallar.

lofadr sitr englum efri

audlinga hnigr þingat

dỏglings hird a dyran

dagbols konungr stoli.

6.

Veitti dyrdar drottinn

daaduandr giafir anda

maal kynnazst þau monnum

mattigs framir vaatta.

þa reis vpp su er einum

alþyd gudi hlydir

hæstr skiolldungr bydr haulldum

himinvistar til kristni.

7.

Nu skulum gofgann geisla

guds hallar ver allir

itr þann er Olafr heitir

alstyrkan vel dyrka

þiod veit hann vnd heida

hridblaasnum sal vida

menn nemi maal sem ek inni

min iarteignum skina.

8.

Heyrdu til afreks orda

Eysteinn konungr beinna

Sigurdr hygg at þui snoggum

soknsterkr hue ek fer verka.

dreingr berr od fyrir Jnga

yduart bid ek magnit styrkua

mærd þa er myklu vardar

maattig hofud aattar.

9.

Yfirmanni byd ek vnnin

vpp er mærd borin lærdra

Jon kollum sua allrar

alþydu brag hlyda.

hefium hendr enn leyfa

hygg ek vin roduls tiggia

stols vex hæd þar er huilir

heilagr konungr fagran.

10.

Aulld samir Olafs gillda

ordgnottar bid ek drottinn

oss at odgerd þessi

itrgeds lofi kuedia.

fann ek alldri ual villdra

vallriodanda allra

raun samir rett i einu

ranni fremdar manna.

11.

Þreklyndz skulu Þrændir

þegns prydibrag hlyda

Kristz lifir hann i hæstri

hall ok Nordmenn allir.

dyrd er aagæt ordin

elianhress i þessum

þiod ne þeingill fædizst

þuilikr i konungs riki.

12.

Sighuatr fra ek at segdi

soknbradr konungs daadir

spurt hefir aulld at orti

Ottar vm gram drottar.

þeir hafa þeingil Mæra

þui er syst frama lystann

helgum lyt ek er hetu

hofudskaalld fira jofri.

13.

Módr vann margar daadir

munnriodr hugins gunna

satt var at siklingr bætti

sin mein gudi einum.

leyndi lofdungr Þrænda

lidgegn snara þegna

faar gramr hefir frægri

fæz haaleitri gæzsku.

14.

Red vm tolf sa er trudi

tijrbraadr a gud laadi

þiod muna þegnar fæda

þria vetr konung betra.

aadr fullhugadr felli

folkualldr i dyn skiallda

hann speni oss fyrir innan

Aulfis haug fra baulfi.

15.

Fregit hefek satt at sagdi

sniallri ferd aadr berdizst

drott nytr doglings maattar

draum sinn konungr Rauma.

stiga sa standa fagran

stiornar fimr til himna

rausn dugir hans at hrosa

Haurda gramr af iordu.

16.

Ok huerlofadr hugdiz

hrokkinseids hins dockua

lyngs i lopt vpp ganga

laatrs stridandi siþan.

leit sa er landzfolk gætir

liknframr himinriki

vm geypnandi opnaz

allz heims fyrir gram sniallum.

17.

Vakit fra ek vig a Stikla

vidlendr stodum siþan

Jnnþrændum leet vndir

almreyr litudr dreyra.

heims þessa fra ek huassann

huatir felldu gram skatnar

þeir drygdu bỏl brigdu

branddrif numinn lifi.

18.

Fuss er ek þat er vann visir

var hann mestr konungr flestra

drott nemi mærd ef ek mætta

manndyrdir stef vanda.

greitt ma gumnum letta

guds ridari(!) stridum

rauskr þiggr allt sem æskir

Olafr af gram solar.

19.

Nadiz biartr þa er beidir

baugskiallda lauk alldri

syndi saluordr grundar

sin takn rodull skina.

fyrr var hitt at harra

haudr tiallda bar dauda

happ nytaz mer mættu

maaltol skinu solar.

20.

Gerdiz bratt þa er bardiz

broddriodr vid kyn þiodar

gramr vandiz saa syndum

sik iarteignir miklar.

lios brann liki visa

log skids yfir siþan

þa er aund med ser sendiz

samdægrs gud framdi.

21.

Dyrd lætr drottinn Horda

dragizst mærd þannig hrærda

itr munat odlingr betri

allz grædari fædaz. Greitt.

22.

Drott þo dyrann sueita

doglings riks af liki

vỏn gledr hug med hreinu

hans batnadar vatni.

satt var at Sygna drottins

særendr gudi kærann

hrings megu heyra dreingir

hans brogd i grof logdu.

23.

Kom þar blindr enn ek byria

blid verk mune sidar

audar niotr er ytar

iofurs bein þuegit hofdu.

sionbrautir þo sinar

seggium kunnz i brunni

aar þeim er Olafs dreyra

orms landa var blandinn.

24.

Sion feck seggr af hreinu

su dyrd munat fyrdum

fỏrnudr mun þat fyrnaz

fiolgodr konungs blodi. Greitt.

25.

Tolf maanudr var tynir

tandraudr hulidr sandi

fremdar lystr ok fasta

fimm nætr vala strætis.

aadr enn vpp or vidu

vlfs nistanda kistu

dyrr lætr drottinn harra

daadmilldz koma laadi.

26.

Maal feck madr þar er huiliz

margfridr iofurr sidan

adr sa er orda hlyru

afskurdr fariz hafdi.

frægd ridr fylkis Egda

folksterks af þui verki

iofrs snilli fremz alla

vngs a danska tungu.

27.

Faudr skulum fulltings bidia

fremdar þiod ens goda

mædir mart aa laadi

Magnus huatir bragnar. Gr.

28.

Geck sinum bur sueckuir

solar straums i drauma

valld letz fylgia folldar

framlyndum gram myndu.

adr a Hlyrskogs heidi

hardgedr konungr bardiz

gods eldis naut gyldir

gnott vid heidnar drottir.

29.

Let iarplidr aatu

arnar iods enn godi

munn raud maalmþings kennir

Magnus hugins fagna.

hrætt vard folk a flotta

fran beit egg at leggia

sorg bidu vif en vargar

vindversk of hræ gindu.

30.

Raun er at sigr gaf sinum

sniallr lausnara spialli

hrosa ek verkum visa

vigdiarfs fromum arfa.

greitt ma gumnum letta

guds ridari i stridum

raustr þiggr allt þat er æskir

Olafr af gram solar.

| 31.

Satt var at silfri skreytta

seggium hollr ok gulli

her let Guthormr gerfa

grams hrodr var þat rodu.

þat hafa menn at minnum

meirr iarteigna þeirra

mark stendr Cristz i kirkiu

konungs vidr gaf þat midri.

32.

Menn hafa sagt at suanni

sunnr Skanungum kunnir

oss vm Olafs messo

allmilldz baka villdi.

enn þa er brudr at braudi

brennheitu tok leita

þa vard grion at granu

grioti danskrar snotar.

33.

Hilldings hefir halldin

haatid verit siþan

sannspurt er þat sunnan

sniallz vm Danmork alla. Greitt.

34.

Gaufug red horn or hof(d)i

hvitings vm sok litla

audar aumum beidi

vngs mannz skera tungu.

þann saam ver er uorum

vaalaust numinn maali

hodda niot þar er heitir

Hlid faam vikum sidan.

35.

Frett hefek at saa sotti

sidan maalma stridir

heim þann er hialp gefr aumum

har skerdandi ferdum.

her feck hann enn byria

haatt kuædi skal ek bædi

snaaka vangs of slongui

slungin mál ok tungu.

36.

Dyrd er agæt ordin

audlings riks af sliku

mærd ridr milldings Horda

mest vm heimsbyggd flesta. Gr.

37.

Veit ek at Vindr fyrir skauti

verdr bragr enn þeir skerdu

gialfrs nidranda grundar

greiddr sarliga meiddu.

ok endr fyrir tru tyndri

tirar sterks vr kuerkum

audskyfanda odar

aar grimliga skaaru.

38.

Sotti skrin et skreytta

skidrennandi siþan

ord finnaz mer vnnar

Olaafs dreka boli.

ok þeim er vel vakti

veit ek saunn hugins teiti

maals feck hilmir heilsu

heilagr a þui deili.

39.

Haars lætr helgann ræsi

heims domara soma

fyllir framlyndr stillir

ferd himneska verda. Gre.

40.

Hneitir fra ek at heti

hialldrs at vopna galldri

Olafs hiorr þess er orra

ilbleikum gaf st(e)ikar.

þeim klauf þengill Rauma

þunnvaxin sky gunnar

rekin bitu staal a Stik(l)a

staudum valbastar raudli.

41.

Tok þa er fell enn frækni

fylkis kundr til grundar

suerd er sokn var ordin

suænskr madr af gram þrænskum.

sa hefir hiorr ens hafa

hrings stridandi siþan

gulli merktr i Gerkia

gunndiarfs lidi fundiz.

42.

Nv finnr sa er gaf gumnum

gaufug dyrd iofur fyrda

slaung Eindridi vngi

armglædr i brag rædu. Gr.

43.

Mer er þui mærd skal skyra

milldings þess er gaf ringa

styriar sniallz of stilli

styrkann vant at yrkia.

þuiat takn þess er lid læknar

lofdungs himintungla

lios kemr raun vm ræsi

rannz ferr huert a annat.

44.

Gerdiz haala herdum

helldr sidalla a kuelldi

glaum kennandi gunnar

gladr vetþryma nadri.

dreingr red dyrr a vangi

dagr rofnadiz sofna

itrs landreka vndir

ormfimr berum himni.

45.

Misti madr er lysti

morginn var þa borgar

styrks mundrida steindra

styrs bradr regins vaada.

nytr gat sed a slettri

seim þiggiandi liggia

grundu gylldis kindar

gomsparra ser fiarri.

46.

Þriar grimur vann þeima

þiodnytr Haralldz brodur

rauck stefnanda reifnis

rikr bendingar slikar.

aadr þrifhuassir þessir

þingdiarfs firar Jnga

biort eru bauga snyrtis

brogd iarteignir sogdu.

47.

Maas let iardar eisu

allvalldr fyrir hior giallda

slettig od þann er aatti

Olafr bragar tolum.

yfirskiolldungr let iofra

oddhridar þar siþan

gardz af gulli vordu

grand alltari standa.

48.

Taakn eru biort þau er birtazst

brandel a Griklandi

maal finnz vm þat monnum

margþarfr Haralldz arfi.

fregn ek at allt ne augnir

innendr megud finna

dyrd Olafs ridr daala

dagræfrs konung hæfra.

49.

Haadiz hialldr a vidum

hungr slǫkte vel þungan

gunnar maar j geira

gaull Pecinavǫllum.

þar er suo ath þiod fyrir hiorfue

þushunndum fell vndan

hrid ox Hamdis klęda

hialmskęd Grikkir flędu.

50.

Munndi mest vnnd fiǫnndum

Miklagardr ok iardir

hrygs dugde lid liggia

lagar elldbrota vellde.

nema raunnd j byr brannda

barraugn faair harda

rauduls bliku vopn j vedre

Vęrinngiar fram bęre.

51.

Hetu hart a itran

hraustir menn af trausti

strid stall ognar eydis

Olaafr i gny staala.

þar er of einum iorfa

vndbaar(u) aa flug vaaru

rofin klofnadi reifnis

rann .lx. manna.

52.

Þa er rauk af riki

regn dreif staal aa þegna

hialmniordungum harda

heidingia lid gengi.

haalft fimta vann heimtann

c. brimils sunda

nyzstan tir þar er nærri

Nordmanna val þordu.

53.

Ruddu gumnar gladdir

gaufugr þeingill barg dreingium

vagna borg þar er vargar

vopnsundrat hræ fundu.

nennir aulld at inna

vngr brimloga slungins

doglings verk þau er dyrka

daadsniallz verolld alla.

54.

Nu er þau er vann visir

verk fyrir þiod at merkia

naudr i nyium odi

næst ridr at þat smæstu.

krapt skulum guds þess er giftu

gunnstyrks lofi dyrka

ler halldfromum harar

heims læknis gram þeima.

55.

Angrs fylldr vard alldar

illr geriz hugr af villu

milldings þionn fyrir manna

margfalldr ofund kalldri.

lygi hefir bragna brugdit

brytr stundum frid nytra

hermdar kraptr til heiftar

hialldrstrid skapi blidu.

56.

Lustu i sundr i sande

segx marglitudr eggia

hord greri fion med fyrda

fot alldrtrega rotum.

ok prest þeir er lim leystu

feyfdar(!) krofd or hofdi

hætt maal var þat heila

himintungl firar stungu.

57.

Tungan var med tangar

tirkunnz lokin munni

vara sem vænst ok þrysuar

vidr lif skorin knifi.

audskiptir laa eftir

aund lætr madr a strondu

margr of minni sorgir

meinsamliga hamladr.

58.

Leyfdr er sa er let of styfdar

lamins fotar gram niota

itran þegn til augna

utstunginna ok tungu.

hond Olafs vann heilann

hreins giorfallra meina

ger munu giolld þeim er byriar

guds þræl ofugmæli.

59.

Bidr allzkonar ædri

orugt mæl ek þat sælu

dyrdar vottr med drottni

dyggri en þiod of hyggi.

þuiat lausnara leysi

lids valldr numinn alldri

langvinr firdi sik syndum

slik verk a iardriki.

| 60.

Hedan var vngr fra angri

allz mest vinir flestir

gud reynir sua sina

siklingr numinn miklu.

nu lifir hraustr af hæstri

himna valldz þar er alldri

faarskerdandi fyrda

fridarsyn gledi tyniz.

61.

Huerr er sua horskr at hyriar

hans veg megi of segia

lioss i lifi þessu

lofdungs giafar tunga.

þar er hreggsalar hyggium

heitfastr iofra veitir

skreytt megu skatnar lita

skrin dyrdar vin sinum.

62.

Heims hygg ek hingat kuomu

hofudsmannz i stad þenna

snarr tiggi bergr seggium

solar erchistolar.

her er af himna geruis

heilagr vidr sem bidium

yfirskiolldungr biarg þu alldar

oss piningar crossi.

63.

Aulld nytr Olafs milldi

iofurs dyrd hofum skyrda

þrotnar hars fra þessum

þingsniallz verolld alla.

luti landzfolk itrum

limsalms konungi himna

sæll er huerr er hollann

hann gerir ser manna.

64.

Talda ek faatt i fiolda

fridgegns af iartegnum

ber koma ord af orum

Olaafs bragar stoli.

baals fai seggr huerr er solar

siklings hefir mikla

hilmis aast ens hæsta

heidbiartr er lof reidir.

65.

Sua at lausnara leysi

langvin fra kuol strangri

nyta þiod er naudum

nafnkudr vid trua iafnan.

viga skys þeir er visa

velendr framan telja

auflugs Cristz af astum

almennis brag þenna.

66.

Olafs hofum iofri

ordhags kyni sagdar

fylgir hugr ens helga

haps daadir þui raadi.

laun faaum holl af haanum

hresiks þrimu likar

gofugs odar hialp gædum

guds blezon lof þessa.

67.

Mundi bragr ens brenda

baug huers vera þessi

kann ek rausnarskap ræsis

raun dyrliga launadr.

ef lofda gramr lifdi

leikmilldr Sigurdr hilldar

þess lysek veg visa

vellum grimr enn ellri.

68.

Bæn hef ek þengill þina

þrekrammr stodat framla

iflaust hafum iofri

vnnit mærd sem kunnum.

agætr segir (ytum)

æzstann hue ek brag leysta

haas elskig veg visa

vagnræfrs enn ek þagna.

---

Fotnoter: