Sörla þáttr eða Heðins saga ok Högna

Fra heimskringla.no
Hopp til navigering Hopp til søk
Velg språk Norrønt Islandsk Norsk Dansk Svensk Færøysk
Denne teksten finnes i flere utgaver på følgende språk ► Original.gif Dansk.gif Svensk.gif
Original.gif Dansk.gif Svensk.gif


Fornaldarsögur Norðurlanda


GUÐNI JÓNSSON
og
BJARNI VILHJÁLMSSON
sáu um útgáfuna


Sörla þáttr eða Heðins saga ok Högna


I. KAPÍTULI

FYRIR austan Vanakvísl í Asía var kallat Asíaland eða Asíaheimr, en þat fólk var kallat Æsir, er þar byggðu, en höfuðborgina kölluðu þeir Ásgarð. Óðinn var þar nefndr konungr yfir. Þar var blótstaðr mikill. Njörð ok Frey setti Óðinn blótgoða. Dóttir Njarðar hét Freyja. Hún fylgdi Óðni ok var friðla hans. Menn þeir váru í Asía, er einn hét Álfrigg, annarr Dvalinn, þriði Berlingr, fjórði Grérr. Þeir áttu heima skammt frá höll konungs. Þeir váru menn svá hagir, at þeir lögðu á allt gerva hönd. Þess háttar menn, sem þeir váru, kölluðu menn dverga. Þeir byggðu einn stein. Þeir blönduðust þá meir við mannfólk en nú.
   Óðinn unni mikit Freyju, enda var hún allra kvenna fegrst í þann tíma. Hún átti sér eina skemmu. Hún var bæði fögr ok sterk, svá at þat segja menn, at ef hurðin var aptr ok læst, at engi maðr mætti koma í skemmuna án vilja Freyju. Þat var einn dag, er Freyju varð gengit til steinsins, hann var þá opinn. Dvergarnir váru at smíða eitt gullmen. Þat var þá mjök fullgert. Freyju leizt vel á menit. Dvergunum leizt ok vel á Freyju. Hún falaði menit at dvergunum, bauð í móti gull ok silfr ok aðra góða gripi. Þeir kváðust ekki féþurfi, sagðist hverr vilja sjálfr sinn part selja í meninu ok ekki annat fyrir vilja hafa en hún lægi sína nótt hjá hverjum þeira. Ok hvárt sem hún lét at þessu komast betr eða verr, þá keyptu þau þessu. Ok at liðnum fjórum náttum ok enduðum öllum skildaga, afhenda þeir Freyju menit. Fór hún heim í skemmu sína ok lét kyrrt yfir sér, sem ekki hefði í orðit.


II. KAPÍTULI

Maðr hét Fárbauti. Hann var karl einn ok átti sér kerlingu þá, er Laufey er nefnd. Hún var bæði mjó ok auðþreiflig; því var hún Nál kölluð. Þau áttu sér einn son barna. Sá var Loki nefndr. Hann var ekki mikill vöxtum, orðskár var hann snemma ok skjótligr í bragði. Hann hafði fram yfir aðra menn vizku þá, er slægð heitir. Hann var mjök kyndugr þegar á unga aldri, því var hann kallaðr Loki lævíss. Hann réðst til Óðins í Ásgarð ok gerðist hans maðr. Óðinn mælti hvatvetna eptir honum, hvat sem hann tók til, enda lagði hann opt stórar þrautir fyrir hann, ok leysti hann þær allar vánu betr af höndum. Hann varð ok náliga alls víss, þess er við bar, sagði hann ok allt Óðni, þat er hann vissi.
   Þat er ok sagt, at Loki varð víss, er Freyja hafði fengit menit ok svá, hvat hún hafði móti gefit; sagði hann þetta Óðni. En er Óðinn varð þess víss, sagði hann, at Loki skyldi ná meninu ok fá sér. Loki kvað þat óvænligt sakir þess, at engi maðr má í skemmuna komast fyrir utan vilja Freyju. Óðinn sagði, at hann skyldi fara verða ok eigi aptr koma, fyrr en hann hefði nát meninu. Loki sneri þá í brottu æpandi. Flestir urðu við þat kátir, er Loka gekk lítt til. Hann gengr til skemmu Freyju, ok var hún læst. Hann leitaði við inn at komast ok gat eigi. Kuldaveðr var úti mikit, ok tók honum fast at kólna. Hann varð þá at einni flugu. Hann flökti þá um alla lása ok með öllum fellum ok gat hvergi lopt fundit, svá at hann mætti inn komast. Uppi allt hjá burstinni ok þó eigi meiri boru fann hann en sem stinga mætti í nál; þá boru bograr hann inn. En er hann kom inn, var hann flenneygr mjök ok hugði at, ef nokkurir vekti, en hann gat þat sét, at allt svaf í skemmunni. Hann ferr þá innar at sænginni Freyju ok skynjar þá, at hún hefir menit á hálsi sér ok at nistin horfðu niðr á. Loki verðr þá at einni fló. Hann sezt á kinn Freyju ok höggr svá, at Freyja vaknar ok snerist við ok sofnar aptr. Þá dregr Loki af sér flóar haminn, lokkar þá af henni menit, lýkr þá upp skemmunni ok ferr í burt ok færir Óðni.
   Freyja vaknar um morgininn ok sér, at opnar eru dyrrnar, en ekki brotit, en menit var í brottu it góða. Hún þykkist vita, hver brögð í munu vera, gengr inn í höllina, þegar hún er klædd, fyrir Óðin konung ok talar um, at hann hafi illa látit gera at stela frá henni góðgrip hennar ok biðr hann fá sér aptr góðgrip sinn. Óðinn segir, at hún skal þat aldri fá, svá at eins hefir hún at því komizt, -- "nema þú orkir því, at þeir konungar tveir, at tuttugu konungar þjóna hvárum, verði missáttir ok berist með þeim álögum ok atkvæðum, at þeir skulu jafnskjótt upp standa ok berjast sem þeir áðr falla, utan nokkurr maðr kristinn verði svá röskr ok honum fylgi svá mikil gifta síns lánardrottins, at hann þori at ganga í bardaga þeira ok vega með vápnum þessa menn. Þá it fyrsta skal þeira þraut lyktast, hverjum höfðingja sem þat verðr lagit at leysa þá svá ór ánauð ok erfiði sinna fárligra framferða." Freyja játtaði því ok tók við meninu.


III. KAPÍTULI

Í þann tíma, er liðnir váru frá falli Frið-Fróða fjórir vetr ok tuttugu, réð sá konungr Upplöndum í Noregi, at Erlingr hét. Hann átti sér drottningu ok tvá sonu. Hét Sörli sterki inn ellri, en Erlendr inn yngri. Þeir váru efniligir menn. Sörli var þeira sterkari. Þeir lögðu í hernað, þegar þeir höfðu aldr til. Þeir börðust við Sindra víking Sveigisson, Hákasonar sækonungs í Elfarskerjum, ok fell þar Sindri víkingr ok allt lið hans. Í þeiri orrostu fell ok Erlendr Erlingsson. Eptir þat helt Sörli í it Eystra salt ok herjaði þar ok vann svá mörg stórvirki, at seint er öll at skrifa.


IV. KAPÍTULI

Hálfdan hefir konungr heitit. Hann réð fyrir Danmörk. Hann sat í stað, er Hróiskelda heitir. Hann átti Hveðnu ina ellri. Þeira synir váru þeir Högni ok Hákon. Þeir váru afburðarmenn á vöxt ok afl ok alla atgervi. Þeir lögðu í hernað, þegar þeir váru þroskaðir.
   Nú er þar til at taka, at Sörli er, at á einu hausti heldr hann til Danmerkr. Hálfdan konungr hafði þá ætlat í konungastefnu. Hann var þá mjök hniginn í efra aldr, er sjá saga gerðist. Hann átti dreka svá góðan, at eigi fannst annarr slíkr á Norðrlöndum sakir sterkleika ok alls hagleiks. Hann flaut um strengi í höfninni, en Hálfdan konungr var á landi ok hafði látit heita fararmungát sitt. En er Sörli sá drekann, rann í hjarta hans eigingirnd mikil, svá at hann vildi drekann eiga fyrir hvern mun ok einn, enda er þat ok flestra manna sögn, at eigi hafi betri gripr verit í skipi en í þessu at fráteknum drekanum Elliða ok Gnoð ok Orminum langa á Norðrlöndum. Hann talaði þá við menn sína, at þeir skyldu búast til bardaga, -- "því at vér skulum drepa Hálfdan konung, en eignast drekann." Máli hans svarar sá maðr, er Sævarr hét; hann var stafnbúi hans ok stallari: "Þat er eigi ráð, herra," segir hann, "því at Hálfdan er höfðingi mikill ok frægr maðr. Hann á ok sonu þá tvá, er ráðnir eru til hefnda, því at þeir eru nú einir hverir frægastir menn." "Þó at þeir sé goðunum fremri," sagði Sörli, "þá skal ek einn veg berjast ok áðr." Búast þeir nú til bardaga. Kemr nú njósn Hálfdani konungi. Bregðr hann við ok ferr til skipa ok menn hans allir, búast þegar til bardaga. Lögðu þat sumir menn til með Hálfdani, at honum væri óráð í at berjast ok hann skyldi flýja sakir liðsmunar. Konungr sagði, at fyrr skyldi hverr falla um annan þveran en hann skyldi flýja. Búast nú hvárirtveggju til orrostu, ok slær nú í inn harðasta bardaga, ok lýkr með því, at Hálfdan konungr fellr ok allt lið hans. Síðan tók Sörli drekann ok allt þat, er á honum var fémætt.
   Síðan spurði Sörli, at Högni var kominn ór hernaði ok lá við Óðinsey. Þangat heldr Sörli skipum sínum, ok þegar þeir finnast, sagði hann honum fall Hálfdanar, föður síns, ok býður honum sættir ok sjálfdæmi ok þar með fóstbræðralag, en Högni neitaði því öllu. Síðan börðust þeir, sem segir í Sörlastikka. Gekk Hákon allvel fram ok drap Sævar, merkjamann Sörla ok stafnbúa. Eptir þat drap Sörli Hákon, en Högni drap Erling konung, föður Sörla. Síðan börðust þeir Högni ok Sörli, ok fell Sörli fyrir Högna af mæði ok sárum, ok lét Högni síðan græða hann, ok svörðust þeir í fóstbræðralag ok heldu þat vel, meðan þeir lifðu báðir. En Sörli lifði þeira skemmr ok fell í Austrvegi fyrir víkingum, sem segir í Sörlastikka ok hér segir:


"Fell inn forsnjalli
fyrst inn víglysti
ýgr í Austrvegi
allr á helpalla,
dauðr um dalreyðar
dáðkunnr miskunnar,
beit at brandmóti
brynstingr víkingum."


En sem Högni frétti fall Sörla, herjaði hann í Austrveg á sama sumri ok hafði alls staðar sigr ok varð þar konungr yfir, ok segja menn svá, at tuttugu konungar urðu skattgildir undir Högna konung ok heldu af honum ríki. Högni varð svá frægr af sínum stórvirkjum ok hernaði, at hans nafn var jafnvel kunnigt norðr við Finnabú sem út í París ok allt þar í milli.


V. KAPÍTULI

Hjarrandi hefir konungr heitit. Hann réð fyrir Serklandi. Hann átti sér drottningu ok einn son, þann er Heðinn er nefndr. Hann var snemma afreksmaðr at afli, vexti ok atgervi. Hann lagði í hernað á æskualdri ok gerðist sækonungr ok herjaði víða um Spanía ok Græcia ok öll nálæg ríki, svá at hann skattgildi undir sik tuttugu konunga, svá at allir heldu af honum land ok lén. Heðinn sat á vetrum heima í Serklandi.
   Þat er sagt einhvern tíma, at Heðinn fór á skóg með hirð sinni. Hann varð staddr í rjóðri einn sinna manna. Hann sá konu sitja á stóli í rjóðrinu, mikla vexti ok fríða sjónum. Hún kvaddi Heðin kurteisliga. Hann spurði hana at nafni, en hún nefndist Göndul. Síðan talast þau við, spyrr hún hann at stórvirkjum sínum, en hann sagði henni allt af létta ok spurði hana, hvárt hún vissi nokkurn konung sér jafnan at hreysti ok harðræði, frægðum ok framkvæmdum. Hún kveðst þann vita, er ekki skyrti við hann ok eigi þjónuðu síðr tuttugu konungar en honum, ok kvað hann Högna heita ok sitja norðr í Danmörk. "Þat veit ek," sagði Heðinn, "at þat skulum vit reyna, hvárr okkar fremri er." "Mál mun þér," segir Göndul, "til manna þinna; þeir munu leita þín." Síðan skilja þau, ferr hann til manna sinna, en hún sat þar eptir. Þegar at várdögum býr Heðinn ferð sína, hefir einn dreka ok á þrjú hundruð manna. Hann heldr norðr í heima; hann siglir þat sumar ok þann vetr. At várdögum kom hann í Danmörk.


VI. KAPÍTULI

Högni konungr sat þá heima. Ok er hann spyrr, at ágætr konungr er þar við land kominn, býðr hann honum heim til ágætrar veizlu. Heðinn þekktist þat. Ok er þeir sátu við drykk, spurði Högni, hvert eyrendi Heðinn hefði, er hann fýstist svá langt norðr í heima. Heðinn sagði þat sitt eyrendi, at þeir reyndi með sér hug ok hreysti, íþróttir ok alla atgervi. Högni lézt þess búinn. Ok annan dag árla fóru þeir á sund ok í skotbakka. Þeir frömdu ok burtreið ok vápnfimi ok allar íþróttir ok váru svá jafnir á alla atgervi, at engi þóttist mega í milli sjá, hvárr fremri væri. Eptir þetta gert sverjast þeir í fóstbræðralag ok skyldu allt eiga at helmingi. Heðinn var ungr ok ókvæntr, en Högni var nokkuru ellri. Hann átti Hervöru Hjörvarðsdóttur, Heiðrekssonar úlfhams. Högni átti dóttur, er Hildr hét. Hún var allra kvenna vænst ok vitrust. Hann unni mikit dóttur sinni. Ekki átti hann barna fleira.


VII. KAPÍTULI

Þat er sagt, at nokkuru síðar færi Högni í hernað, en Heðinn sat eptir ok skyldi geyma ríkis. Þat var einn dag, at Heðinn fór á skóg at skemmta sér. Þá var blítt veðr. Honum varð enn vikit í burt frá mönnum sínum. Hann kom í eitt rjóðr. Þar sá hann sitja konu á stóli þá sömu, er hann sá fyrr á Serklandi, ok leizt honum sem hún væri nú allt fegri en fyrr. Hún kastaði enn orðum fyrr á hann ok gerði sik blíða í máli. Hún helt á einu horni, ok var lok yfir. Konungi rann hugr til hennar. Hún bauð honum at drekka, en konungr var þyrstr, því at honum var varmt orðit, tekr við ok drekkr. En er hann hafði drukkit, brá honum mjök undarliga við, því at hann mundi engan hlut þann, sem áðr hafði yfir gengit. Hann settist þá niðr, ok töluðust þau við. Hún spurði, hvárt honum hefði nokkut svá reynzt sem hún hafði sagt honum fyrr um íþróttir Högna ok harðræði. Heðinn sagði þat satt vera, -- "því at hann skorti ekki við mik neina atgervi, er vit reyndum, ok því höfum vit kallazt jafnir." "Ekki eru þit þó jafnir," segir hún. "Hvat finnr þú til þess?" segir hann. "Þat finn ek til," segir hún, "at Högni á sér drottningu af stórum ættum, en þú átt þér enga konu." Hann svarar: "Högni giftir mér þegar Hildi, dóttur sína, er ek vil biðja, ok er ek þá ekki verr kvæntr en hann." "Minnkast þá metnaðr þinn" segir hún, "ef þú biðr Högna mægða. Hitt væri heldr til, ef þik skyrti hvárki hug né hreysti, sem þú lætr at sé, at nema Hildi í burtu, en drepa drottningu með því móti at taka hana ok leggja hana niðr fyrir barðit á drekanum ok láta hann sníða hana sundr, þá er hann er fram settr." Svá var Heðinn fanginn í illsku ok óminni af öli því, er hann hafði drukkit, at honum sýndist ekki annat ráð en þetta, ok ekki mundi hann til, at þeir Högni væri fóstbræðr.
   Síðan skildu þau, ok fór Heðinn til manna sinna. Þetta var at áliðnu sumri. Heðinn skipar þá mönnum sínum at búa til drekann, því at hann kveðst heim vilja til Serklands. Síðan gekk hann til skemmu ok tók sinni hendi hvára, drottningu ok Hildi, ok gengr út með þær. Menn tóku klæði ok gripi Hildar. Þeir einir váru menn í ríkinu, at ekki þorðu at gera sakir Heðins ok manna hans, því at hann var mjök ófrýnligr. Hildr spurði Heðin, hvat er hann ætlaði, en hann sagði henni. Hún bað hann eigi svá gera, -- "því at faðir minn mun gifta mik þér, ef þú vilt biðja mín." "Eigi vil ek þat gera," segir Heðinn, "at biðja þín." "Ok þó at þat sé," segir hún, "at þú vilir ekki annat en flytja mik í burt, þá munu þit faðir minn þó sættast, en ef þú gerir svá illa ok ómannliga, at þú vinnir bana móður minni, þá munu þit faðir minn aldri sættast, ok þessliga hafa mér draumar gengit sem þit munið berjast ok drepast niðr, ok þó muni þar annat þyngra á koma, ok mun mér þat mikill harmr, ef ek skal horfa upp á föður minn, at hann skuli standa undir meingerðum ok miklum álögum, en mér er þó engi gleði í at sjá þik í illendum ok erfiðismunum." Heðinn kveðst aldri hirða, hvat er bak kæmi, ok sagðist gera mundu sem áðr. "Eigi máttu nú at gera," segir Hildr, "því at þér er eigi sjálfrátt um." Síðan gekk Heðinn til strandar. Var þá settr fram drekinn. Skaut hann þá drottningu niðr fyrir barðit. Lét hún þar líf sitt, en Heðinn gengr út á drekann.
   Ok er hann er albúinn, fýsir hann at ganga á land einn sinna manna ok í þann sama skóg, sem fyrr hafði hann gengit. Ok er hann kom fram í rjóðrit, sá hann þar Göndul sitja á stóli. Þau kvöddust kunnliga. Heðinn sagði henni frá framferðum sínum; hún lét vel yfir. Hún hafði þar hornit þat, er hún fór fyrr með, ok bauð honum at drekka af. Hann tók við ok drakk, en er hann hafði drukkit, seig at honum svefn, ok hallaði hann sér í kné henni. En er hann var sofnaðr, fór hún undan höfði honum ok mælti: "Nú vígi ek þik undir öll þau atkvæði ok skildaga, sem Óðinn fyrir mælti, ok ykkr Högna báða ok allt lið ykkart." Síðan vaknaði Heðinn ok sá svipinn af Göndul ok sýndist honum þá svört ok mikil. Heðinn mundi nú allt ok þótti mikit slys sitt, hugsar nú at fara nokkut langt í burt, svá at hann mætti eigi dagliga heyra brigzli sinna vándra framferða, ferr nú til skips, lætr skjótt ór landfestum, stendr byrr af landi, ok siglir svá í burt með Hildi.


VIII. KAPÍTULI

Nú kemr Högni heim, verðr nú víss ins sanna, at Heðinn hefir siglt í brott með Hildi ok drekann Hálfdanarnaut, en drottning lá dauð eptir. Högni varð við þetta mjök reiðr ok bað menn við bregða þegar ok sigla eptir Heðni. Gera þeir nú ok svá ok fá inn bezta byr, koma æ þar at kveldi á þær hafnir, sem Heðinn hafði burt siglt áðr um morgininn.
   Þat var einn dag, er Högni helt til hafnar, at þá váru segl Heðins at sjá við hafi. Þá halda þeir Högni þegar eptir. Þat er sannliga sagt, at þá fekk Heðinn andviðri í móti sér, en Högna helzt inn sami byrr. Heðinn leggr þá upp at eyju þeiri, er Há heitir, ok leggr þar í lægi. Bráðliga kemr Högni eptir, ok er þeir finnast, kveðr Heðinn hann blíðliga. "Þat er þér at segja, fóstbróðir," segir Heðinn, "at mik hefir hent svá mikit slys, at þat má engi bæta nema þú. Ek hefi hertekit dóttur þína ok dreka, en veitt líflát drottningu þinni ok þó eigi af eiginligri illsku minni, heldr af vándum spám ok illum álögum. Vil ek nú, at þú skerir einn ok skapir okkar í milli. Þat vil ek ok bjóða þér at leggja bæði af Hildi ok drekann, menn alla ok fé, en fara svá langt út í heima, at ek koma aldri til Norðrlanda né þér í augsýn, meðan ek lifi." Högni svarar: "Ek hefða gift þér Hildi, ef þú hefðir hennar beðit. Nú þó ok, at þú hefðir hertekit Hildi, þá mættim vit þó sættast fyrir þat. En nú, er þú hefir gert svá mikit óverkan, at þú hefir níðzt á drottningu ok drepit hana, er engi ván á, at ek vili sættum taka. Skulu vér ok reyna þegar í stað, hvárir stærst kunna at höggva." Heðinn svarar: "Hitt er ráð, ef þú vilt ekki annat en berjast, at vit reynim tveir með okkr, því at hér áttu við engan mann sakir nema við mik. Dugir þat eigi, at ómakligir menn gjaldi glæpa minna ok illgerða." Fylgdarmenn þeira svöruðu allir sem eins munni, at þeir skyldu fyrr falla hverr á fætr öðrum, heldr en þeir næði höggum við at skiptast. En er Heðinn sá, at Högni vildi ekki annat en berjast, þá bað hann sína menn á land ganga. "Skal ek eigi lengr bila við Högna né biðjast undan bardaga, ok dugi nú hverr eptir drengmennsku."
   Ganga þeir nú á land ok berjast. Er Högni allæfr, en Heðinn bæði vápnfimr ok stórhöggr. Þat er með sannendum sagt, at svá mikil atkvæði ok illska fylgdi þessum álögum, at þó at þeir klyfist í herðar niðr, þá stóðu þeir upp sem áðr ok börðust. Hildr sat í einum lundi ok sá upp á þenna leik. Þessi armæða ok ánauð gekk alla stund frá því, at þeir tóku til at berjast, ok framan til þess, er Óláfr Tryggvason varð konungr at Noregi. Segja menn, at þat væri fjórtán tigir ára ok þrjú ár, áðr en þessum ágæta manni, Óláfi konungi, yrði þat lagit, at hans hirðmaðr leysti þá frá þessu aumliga áfelli ok skaðligum skapraunum.


IX. KAPÍTULI

Á fyrsta ári ríkis Óláfs konungs er sagt, at hann kæmi við eyna Há ok lagði þar í lægi eitt kveld. Sá var þar vani við fyrr sagða ey, at þar hurfu hverja nátt varðmenn, svá at engi vissi, hvat af varð. Ívarr ljómi átti vörð at halda þessa nótt. En er allir menn váru sofnaðir á skipum, tók Ívarr sverðit, er átt hafði Járnskjöldr, en Þorsteinn, sonr hans, hafði gefit honum, ok öll herklædi sín ok gekk upp á eyna. En er hann er upp kominn á eyna, sá hann mann ganga í mót sér. Sá var mikill vexti ok allr blóðugr, með miklum áhyggjusvip. Ívarr spurði þenna mann at nafni. Hann kvaðst Heðinn heita ok vera Hjarrandason, kynjaðr utan ór Serklandi. "Er þér þat satt at segja, at þó at hér hafi horfit vökumenn, at þat er mér at kenna ok okkr Högna Hálfdanarsyni, því at vit erum orðnir fyrir svá miklum atkvæðum ok ánauðum ok okkrir menn, at vér berjumst bæði nætr ok daga, ok hefir þessu gengit marga mannsaldra, en Hildr Högnadóttir sitr ok sér upp á. En Óðinn hefir þetta lagit á oss ok ekki annat til undanlausnar en nokkurr kristinn maðr berist við oss, þá skal sá eigi upp standa, er hann drepr, ok þá er hverr sá leystr frá sinni ánauð. Nú vilda ek biðja þik, at þú færir til bardaga með oss, því at ek veit, at þú ert vel kristinn, svá ok at konungr sá, er þú þjónar, er mikillar hamingju. Segir mér ok svá hugr um, at vér munum af honum ok hans mönnum nokkut gott hljóta." Ívarr játtar at fara með honum. Heðinn varð glaðr við þat ok mælti: "Þess skaltu varast at ganga eigi framan at Högna ok þess annars at drepa mik eigi fyrr en Högna sakar þess, at þat er einkis mennsks manns at ganga framan at Högna eða drepa hann, ef ek er áðr dauðr, því at hann hefir ægishjálm í augum ok hlífir engu vætta, ok því er þat eina til, at ek gangi at honum framan ok berjumst ek við hann, en þú gangir at baki honum ok veitir honum banatilræði, því at þér mun lítit fyrir verða at bana mér, þó at ek lifi vár allra lengst."
   Síðan ganga þeir til bardaga, ok sér Ívarr, at þetta er allt satt, sem Heðinn hafði sagt honum. Gengr hann at baki Högna ok höggr í höfuð honum ok klýfr hann í herðar niðr. Fellr Högni þá dauðr ok stóð aldri upp síðan. Síðan drap hann þar þá menn alla, er at bardaganum váru, en síðast Heðinn, ok varð honum lítit fyrir því. Síðan gekk hann til skipa, ok varð þá lýst af degi. Hann fór til konungs ok sagði honum. Konungr lét vel yfir verki hans ok sagði honum giftuliga tekizt hafa. Eptir um daginn gengu þeir á land ok þar til, sem bardaginn hafði verit, ok sá þar engan stað þeira tíðenda, er þar höfðu verit, en sást blóð á sverði Ívars til merkja, ok aldri hurfu þar varðhaldsmenn síðan. Konungr fór heim eptir þetta í ríki sitt.