Tillæg fra 748, 757 (B1)
Hopp til navigering
Hopp til søk
Den norsk-islandske skjaldedigtning
Velg språk | Norrønt | Islandsk | Norsk | Dansk | Svensk | Færøysk |
---|---|---|---|---|---|---|
Denne teksten finnes på følgende språk ► |
ved
Finnur Jónsson
1912-1915
I. Þulur
Navneremser fra det 12. og 13. årh.
hh. Konunga heiti.
- 1. Mank haukstalda
- heiti segja.
- Allvaldr, fylkir
- ok afraki,
- bragningr, ǫðlingr(?),
- buðlungr, dǫglingr,
- ǫðlingr ok gramr,
- jǫfurr ok tyggi.
- 2. Hildingr, harri
- ok hertogi,
- mæringr, hilmir,
- mildingr ok norr,
- lofðungr, niflungr
- ok landreki,
- þengill, vísi,
- þjóðann, konungr.
- 3. Sinjor, siklingr,
- sjóli, ræsir,
- skjǫldungr, skilfingr,
- skyli ok yngvi,
- ynglingr, ylfingr;
- Eru nú talin
- hǫfuðskjǫldunga
- heiti nǫkkur.
ii. Dverga heiti.
- 1. Telk mótsogni
- ok mjǫklituð,
- miðvið, munin
- ok mjǫðvitnir,
- blindviðr, búinn,
- bumburr, nýi,
- bívurr, bldǫ́vurr,
- bláinn ok norðri.
- 2. Grímr, nár, niði,
- níðhǫggr, dvalinn,
- náinn, næfr, nefi,
- nífengr ok dolgr,
- nýráðr ok nýr,
- norðri ok suðri,
- skávær, skáviðr,
- skirfir, virfir.
- 3. Alþjófr, austri,
- aurvangr ok dúfr,
- ái, andvari,
- ónn ok draupnir,
- dori ok dagfinnr,
- dulinn ok ónarr,
- alfr ok dellingr,
- óinn ok durnir.
- 4. Vindalfr ok vitr,
- vífir, óri,
- varr, gollmævill,
- viðr ok ǫlni,
- ginnarr ok þrór,
- gandalfr, þorinn,
- þekkr, þrár, þolinn,
- þrasir ok fullangr.
- 5. Fáinn, fár, fíli,
- fjǫlsviðr, glóinn,
- fríðr, hár, farli,
- frosti og tigvi(?),
- hannarr, fǫrvi,
- heptifíli,
- heri, hugstari
- ok hornbori.
- 6. Hljóðolfr, kíli,
- hildingr ok litr,
- ráðspakr, lofarr,
- reginn ok ljómi,
- ráðsviðr, lóinn,
- rekkr ok eitri,
- jaki, eggmóinn,
- eikinskjaldi.
jj. Óðins nǫfn.
- 1. Nú skal yppa
- Óðins nǫfnum.
- Atríðr, auðun
- ok aldafǫðr,
- gizurr, kjalarr,
- gautr, viðrímnir,
- gollorr, grímnir,
- ginnarr, hnikuðr.
- 2. Fjǫlnir, dresvarpr,
- fengr, arnhǫfði,
- fráríðr, alfǫðr
- ok farmatýr,
- herjan, fjǫlsviðr,
- hnikarr, fornǫlvir,
- hroptr, hjalmberi,
- hár, fjallgeiguðr.
- 3. Grímr, gapþrosnir,
- gangráðr, svipall,
- glapsviðr, gǫndlir
- ok gangleri,
- herteitr, hárbarðr
- ok hroptatýr,
- geiguðr, gǫllnir
- ok geirlǫðnir.
- 4. Hleifruðr, hávi,
- hagvirkr, sviðuðr,
- síðhǫttr, sváfnir,
- sigfǫðr, þrasarr,
- hrami, hjarrandi
- ok hengikeptr,
- hrosshársgrani,
- hrjóðr, tvíblindi.
- 5. Hroptr, herblindi
- ok herjafǫðr,
- hvatmóðr, hléfreyr,
- hveðrungr, þriði,
- gǫllungr, bileygr
- ok geirǫlnir,
- vǫ́fuðr, valfǫðr,
- vingnir, rǫgnir.
- 6. Sviðurr ok skollvaldr,
- siggautr, viðurr,
- sviðrir, báleygr,
- sigðir, brúni,
- sigmundr, svǫlnir,
- síðskeggr ok njótr,
- olgr, biflindi
- ok ennibrattr.
- 7. Bǫlverkr, eylúðr,
- brúnn, sanngetall,
- þekkr, þuðr, ómi,
- þundr ok ófnir,
- uðr, jólnir, vakr,
- jálkr ok langbarðr,
- grímr ok lǫndungr,
- gestumblindi.
- 8. Sigtryggr, jǫrmunr,
- saðr, gunnblindi,
- jafnhár, óski,
- jǫlfuðr ok þrór,
- ýjungr, skilfingr,
- óðinn, tveggi,
- veratýr, sigþrór,
- valgautr ok yggr.
kk. Viðar heiti.
- 1. Viðr, yllir, tǫ́g,
- víðir, selja,
- pors, mǫrk, ǫlviðr,
- plóma, spíra,
- bjǫrk, viðvindill,
- beinn, fjallrapi,
- búss, hlynr ok bók,
- beinviðr, mǫpurr.
- 2. Hasl, heggr, hallarr,
- hagþorn, reynir,
- ró, almr ok rót,
- reyr, askr, fura,
- apaldr, ǫsp, laurus,
- ulfviðr, lykkja,
- eik, einir, píll,
- elri, palmarr.
- 3. Lind, lǫ́g ok linnr,
- lyng, skíð, pera,
- þǫll ok þyrnir,
- þinurr, storð ok klungr,
- mǫsurr ok grǫn tvenn
- ok marhrísla,
- ilstri, vínviðr,
- jǫstr, cipressus.
ll. Tungls heiti.
- Alskírr, geisli
- ok eyglóa,
- máni, miðgarðr,
- mulinn, tungl ok glámr,
- skýðir, œki,
- skamr, ártali,
- ný, skjalgr, lúna,
- nið, fengari.
mm. Dœgra heiti.
- Dœgr, hlýrn ok røkr,
- dies ok lýsing,
- dagr, nótt, svefngaman
- ok draumnjǫrun,
- nox, nis, gríma,
- njól, myrkfara,
- óljós, draumvǫr,
- emísperíum.
nn. Himins heiti.
- Heimr, hreggmímir,
- himinn, skattyrnir,
- víðbláinn, andlangr
- ok vetrmímir,
- gimir, vindbláinn,
- víðfeðmir, hrjóðr,
- hlýrnir, leiptrhrjóðr
- ok heiðornir.
oo. Veðra heiti.
- 1. Veðr, byrr, vǫnsuðr,
- vindr, élreki,
- glygg, blær ok gustr,
- gráp, logn, þoka,
- regn, úr, rota,
- ríð, myrkvi, él,
- fjúk, fok, mugga,
- frost, kári, hregg.
- 2. Gǫnsurr, gráði,
- gol, ofviðri,
- gjósta, grindill,
- gæla ok óhljóðr,
- gneggjuðr, gǫnsuðr,
- gœ, dynfari,
- hlǫmmuðr, ganrekr,
- húsbrjótr ok þjótr.
pp. Elds heiti.
- 1. Gims heiti vilk
- greppum segja.
- Ægis bróðir
- ok élreki,
- eldr, eimr, usli,
- úði, skerkir,
- hvǫtuðr ok hrótgandr,
- hrímnir, eimi.
- 2. Leygr, vafrlogi,
- linnr ok farri,
- brandr, fýr, túsi,
- brími, nertill,
- viti, eimyrja,
- vélanfasti,
- funi, hyrr, fœðir,
- fúrr ok eisa.
- 3. Freki, olgr, seti,
- feykir, ysja,
- hrǫðuðr ok hǫrfir,
- harkr, forbrennir,
- hrapi, myln, logi,
- hripuðr, aldrnari,
- kyndr, bál, væginn,
- kveykir, búði.
- 4. Brísingr, brenna,
- blossi, gneisti,
- gnipall, glœðr, dúni,
- geiri, tandri,
- dunsuðr, dini,
- dusill ok snœra.
- Nú eru sex tigir
- seyðis heita.
qq. Orma heiti.
- 1. Skalk eitrfáa
- orma telja.
- Óinn ok ófnir,
- œlir, japra,
- fúrr, flugdreki,
- fáfnir, óri,
- fræningr ok áll,
- feginn ok ornir.
- 2. Grafvitnir, fann,
- góinn, holtskriði,
- grafningr, grettir,
- grábakr, trani,
- grímr ok grafþvengr,
- gargan, eitrungr,
- hringr, holdvarinn,
- haugvarðr, dreki.
- 3. Níðhǫggr, náinn,
- niðr, holdvari,
- langbarðr, lýðir,
- linnr, heiðbúi,
- strýkr, steinbúi,
- stýrir, sváfnir,
- snákr, skorpíón,
- sneldingr, naðra.
- 4. Liðr, japr, bráinn,
- linni, stefningr,
- snillingr, viðnir,
- serfr ok vinduðr,
- ráðr, rábía,
- reimir, seimir,
- móinn, dalginna
- ok miðgarðsormr.
rr. Hesta heiti.
- 1. Glaðr, glær, gyllir,
- gullinfaxi,
- glitnir, gulltoppr,
- gísl, skeiðbrimir,
- silfrtoppr, sinir,
- sleipnir, skævaðr,
- goti, skinfaxi,
- grani, stúfr ok skær.
- 2. Fákr, léttfeti,
- fjǫrsvartnir, valr,
- fengr, falhófnir,
- fetmóðr ok lungr,
- vakr, vígglitnir,
- vindr, tjaldari,
- veðr, víðir, vigg
- ok vegdraupnir.
- 3. Vegbjartr, hǫlkvir,
- vingskornir, hrafn,
- alsviðr, álvarr,
- árvakr, drasill,
- blakkr, bǫlþvari,
- bráinn, hástigi,
- marr, jór, bautuðr,
- mór, jǫrmuni.
- 4. Móinn, hestr, fjǫtri,
- móðnir, róni,
- alsvartr, apli,
- askr, málfeti,
- blóðhófr, hamskarpr,
- brúnn, hófvarpnir,
- viggr, skinfaxi,
- virfill, hrímfaxi.
ss. Hauks heiti.
- 1. Haukr, hamðir, harmr,
- hábrók, tregi,
- heiðir, heimðir,
- hrímnir, kǫglingr,
- ginnarr, gamðir
- ok geirlǫðnir,
- gǫllungr, ginnungr
- ok gaglhati.
- 2. Ørlygr, ymir,
- undskornir, valr,
- ifjungr, ifli,
- ifill, veðrfǫlnir,
- forseti, viðnir,
- fjǫrsungr, þrǫmmungr,
- olgr, mútari,
- ǫglir, sauðnir.
tt. Hrafns heiti.
- 1. Hrafn, holdbori,
- huginn, óværi,
- blæingr, liti,
- borginmóði,
- hornklofi, viti,
- . . . . . klóakan,
- krákr, drúkr, muninn,
- korvús, geri.
- 2. Krummi, krumsi,
- korpr, boringi,
- spori, ártali
- ok árflognir.
uu. Hana heiti.
- Fegringr, hani,
- fjalarr ok áslákr,
- kókr, salgófnir,
- kambr, víðófnir,
- gylmir, gallús
- ok gallína,
- hœna, keila,
- hábrók, kaða.
vv. Ara heiti.
- Ǫrn, gallópnir
- ok andhrímnir,
- hræsvelgr . . . .
- ok hreggskornir,
- egðir, kinnarr,
- ari, blindviðnir,
- arnkell, gemlir
- ok ákvíla.
xx. Fugla heiti.
- 1. Gammr, grípr, gaukþjórr,
- gaukr, sviplækja,
- grágǫ́s, heimgǫ́s,
- gagl ok helsingr,
- geirfugl, geitungr,
- gleða, doðrkvisa,
- ari, nagr, arta,
- ǫ́lpt, már ok haukr.
- 2. Óðinshani, alka,
- ǫnd, hrossagaukr,
- hrafn, hœns, himbrin,
- hryggjarstykki,
- heri, hani, hœna
- ok hilduri,
- úfr, valr, smyrill,
- ugla, skyrfir.
- 3. Svǫrr, storkr, súla,
- svarr, skjór, sparrhaukr,
- stelkr, spǫrr, svala,
- steindelfr, spiki,
- skúfr, spói, sæðingr,
- skarfr ok svartbakr,
- skeglingr, skíði,
- skjǫldungr, pái.
- 4. Kárn, igða, kjalarfugl,
- kráka, dúfa,
- þrǫstr, þiðurr, þerna,
- þeisti, dunna,
- trana, tjaldr, titlingr,
- tyrðilmúli,
- lómr, lævirki,
- ok leðrblaka.
- 5. Langvé, lundi,
- lóa, fjǫlmóði,
- fýlingr, lóþræll,
- friggjar(?) elda,
- rindilþvari, líri,
- rjúpa, fjallrota,
- iárpe(?), ertla
- ok jaðrakárn.
- 6. Akri, doðka,
- æðr ok nætingr,
- kreppingr, flóðskítr,
- kjarfilki, spætr,
- meisingr, ýfingr,
- mýrisnípa,
- rytr, hængivakr,
- rífanskinna.
- 7. Hrókr, gjóðr, hegri,
- ok haftyrðill,
- brandgǫ́s, hróðgǫ́s,
- brimorri, már,
- sendlingr, skrýtingr,
- snæfugl, skári,
- vakr, valr, dúfa,
- vallófr, stari.
yy. Kvenna heiti ókend.
- 1. Þessi skal kenna
- kellu heiti.
- Sága, sigyn,
- sif, þrúðr, iðunn,
- frigg ok bestla,
- fulla ok nanna,
- gefjun ok hǫrn,
- gerðr ok laufey.
- 2. Reið, selja, strind,
- rein, skorð ok fjǫrn,
- bjǫrk, veig ok þǫll,
- brík, þopta, gefn,
- lǫ́g, grund ok hlíð,
- lodda, bróka,
- fit, norn . . . .
- fold, þírr ok lind.
- 3. Sól, fjǫtra, spǫng,
- sjǫfn, nauma, rindr,
- eir, þella, list(?),
- ilmr, tróða, dís,
- njǫrn, vǫr ok fríðr,
- nipt, rǫ́n ok bil,
- líkn, hlín ok syn,
- lofn . . ok gnǫ́.
zz. Hugar heiti ok hjarta.
- Móðr, hjarta, negg,
- munr, hugr, sefi,
- geð, heil, sjafni,
- gollorr, eljun.
ææ. Grýlu heiti.
- Skolli, slapparðr
- ok skaufhali,
- skollr, melrakki,
- skaufi, grýla,
- enn er refr ok skrǫggr,
- ǫldungr, dáinn,
- laufafettir,
- fóa, brunnmigi.
öö. Heiti á hendi.
- Heiti eru handar:
- hrammr, dyr ok raukn,
- greip, mund ok spǫnn,
- gaupn ok hreifi,
- ulfliðr ok fingr,
- armr, leggr ok bógr,
- lámr, hnefi, lófi,
- loppa, krumma.
aaa. Heiti Valkyrja.
- 1. Mank valkyrjur
- Viðris nefna.
- Hrist, mist, herja,
- hlǫkk, geiravǫr,
- gǫll, hjǫrþrimul,
- guðr, herfjǫtra,
- skuld, geirǫnul,
- skǫgul ok randgníð.
- 2. Ráðgríðr, gǫndul,
- svipul, geirskǫgul,
- hildr ok skeggǫld,
- hrund, geirdriful,
- randgríðr ok þrúðr,
- reginleif ok sveið,
- þǫgn, hjalmþrimul,
- þrima ok skalmǫld.
bbb. Eyja heiti.
- 1. Ey: ǫmð ok ǫrmt,
- ǫllum-lengri,
- horn, hrund ok hugl,
- herðla, ívist,
- hveðn, hrafnista,
- hísing, skrofa,
- mǫn, mǫst(?), hasley,
- myl, stolm, bataldr.
- 2. Selja, sólrǫnn
- ok sortuland,
- sigg ok salarey
- ok . . . . . . .,
- sága, láland,
- salbjǫrn, leka,
- skíð, strind ok vigr,
- skolm ok aldi.
- 3. Krít, kípr, lygra,
- kǫrmt, rǫð, bjarkey,
- hæring, gylling,
- hugró, varða,
- lauga, lygra,
- lǫ́g ok gizki,
- þriðna, þjótta,
- þruma, kinn ok hrott.
- 4. Nǫs, dyn, nauma,
- nála, nǫrva,
- folskn, frigg, fetilǫr,
- fenring ok mǫn,
- bolm, bókn, raufa,
- bǫnn, sekk ok vǫrl,
- álǫst ok storð,
- jala, tjǫr, véey.
- 5. Ǫrn, il ok rist,
- íra, lodda,
- sólund, síri,
- sólskel, mjǫla,
- hlésey, veðrey,
- hitra, frosta,
- lóǫnd, vikna,
- lǫ́g, syllingar.
- 6. Fjón, fjǫlbyrja,
- frikn ok senja,
- selund ok dímun,
- sæla, þumla,
- úsna, sjóland,
- askrǫð ok síld,
- ála, borgund,
- erri, torgar.
- 7. Hæl, røkstr ok falstr
- ok helliskor,
- asparnir, hinn,
- jǫlund ok hanki,
- mársey, sámsey,
- mystr ok vingi,
- hlésey, heðinsey
- ok hnotirnar.
ccc. Fjarða heiti.
- Fjǫrðr: sogn, jali,
- fold, ófóti,
- angr, harmr, tregi,
- eitri, vefsnir,
- harðangr, stafangr,
- heyjangr ok glaumr,
- goðmarr, harðsær,
- grenmarr, hroði.
ddd. Sáðs heiti.
- 1. Akr, ax, sæði,
- ǫgn, barr ok halmr,
- áll, efstakné,
- eigin, skotblað,
- blað, kné ok rót,
- bygg, rugr ok sáð,
- korn, ginhafri,
- korki, barlak.
- 2. Grjón ok valbygg,
- gróska, dumba,
- hveiti, hirsi,
- hjalmr, skrúf ok mjǫl,
- bendill, heslar,
- bundin, sáðkorn,
- flúr, ǫmstr, þrefi,
- frækorn, gnjóði.